ویژه‌نامه یورو 2016 مشرق - پانزدهمین دوره رقابت های فوتبال جام ملت های اروپا (یورو 2016) از 21 خرداد ماه در فرانسه آغاز خواهد شد. مسابقاتی سراسر هیجان که 10 استادیوم در شهرهای مختلف فرانسه میزبان آن خواهند بود. این جام بعد از جام جهانی مهیج ترین رقابت فوتبالی جهان در رده ملی محسوب می شود.

این مسابقات برای نخستین بار با 24 تیم برگزار می شود و تیم های حاضر در 6 گروه به رقابت خواهند پرداخت و در پایان مرحله گروهی دو تیم برتر از هر گروه و 4 تیم برتر سوم گروههای ششگانه به مرحله حذفی راه خواهند یافت.

سرویس ورزشی مشرق در ویژه نامه ای به بررسی تاریخچه 14 دوره گذشته جام ملتهای اروپا به صورت مجزا خواهد پرداخت تا علاقه مندان به فوتبال از ناگفته های ادوار این جام آگاه شوند.

---

دوره ششم؛ 1980 - ایتالیا
در مرحله مقدماتی این مسابقات 31 تیم در 7 گروه 4 و 5 تیمی با یکدیگر به رقابت ‌پرداختند و پس از آن تیم‌های نخست هر گروه به مرحله نهایی راه ‌یافتند. در این مرحله 7 تیم نخست گروه‌های 7 گانه مرحله مقدماتی به علاوه ایتالیای میزبان به 2 گروه 4 تیمی به شکل زیر تقسیم شدند.

در مرحله نهایی تیم‌های حاضر در هر گروه با یکدیگر بازی کرده و پس از آن تیم‌های نخست هر گروه به فینال راه یافته و تیم‌های دوم راهی مسابقه رده‌بندی شدند.

ایتالیاى میزبان، انگلستان با کیگان و آن پیراهن جدیدش به همراه بلژیک و ژان مارى فاف سنگربان افسانه اى اش جزو مدعیان بودند. آلمان ها این بار تحت هدایت «یوپ دروال» با تلفیقى از نسل هاى جدید و قدیم بازگشتى قدرتمندانه داشتند و گرچه جاى «گرد مولر» آن جلو خالى بود آنها از چک ها انتقام گرفتند و هلند را شکست دادند تا به عنوان صدرنشین گروه خود در فینال با بلژیکى روبه رو شوند که با رهبرى «گاى تیس» فردى که بعدها مارسى را قهرمان اروپا ساخت، انگلستان، ایتالیا و اسپانیا را جا گذاشته بود.

پیش از فینال چکسلواکى مدال برنز را از ایتالیایى ها ربود و تا یک دهه بعد محو شد اما فینال عرصه ظهور یک ستاره تازه بود. هورست هروبش که تنها به خاطر مصدومیت «کلاوس فیشر» به ترکیب اصلى ژرمن ها راه یافته بود یک تنه سرنوشت جام را رقم زد و دو گل عجیب و غریب به «فاف» تحمیل کرد. گلزن بزرگ آلمانى که بى شباهت به على دایى خودمان نبود چند سال بعد در مقام سرمربیگرى «روت » یک پیشنهاد صدهزار مارکى به حمید علیدوستى داد.

تعداد تیم ها: 32 تیم

میزبان مرحله نهایی: ایتالیا

قهرمان: آلمان غربی

فینال: آلمان غربی 2 – بلژیک یک

دیدار رده‌بندی: چک اسلواکی یک (9) – ایتالیا یک (8)

ستاره جام: هورست هروبش از آلمان غربی

آقاى گل مرحله مقدماتی: کوین کیگان از انگلیس با 7 گل

آقای گل مرحله نهایی: کلاوس آلوفس از آلمان غربی با 3 گل

تعداد بازی: 134 بازی (108 بازی مقدماتی و 26 بازی نهایی)

تعداد گل زده کل مسابقات: 354 گل ( میانگین 2.64 گل در هر بازی)

تعداد گل زده مرحله نهایی: 27 گل (میانگین 1.03 گل در هر بازی)

زننده اولین گل جام: فرانک استالتون از جمهوری ایرلند (دقیقه 22) بازی با دانمارک

زننده اولین گل جام در مرحله نهایی: کارل هاینتز رومنیگه از آلمان غربی (دقیقه 55) بازی با چک اسلواکی در مرحله گروهی مسابقات نهایی

زننده آخرین گل جام: هورست هروبش از آلمان غربی (دقیقه 88) دیدار مقابل بلژیک در فینال (گل پیروزی بخش آلمان‌ها)

بهترین خط حمله: انگلیس (25 گل زده)

بهترین خط دفاع: آلمان غربی (4 گل خورده)

آیا می‌دانستید:

ایتالیا در یورو 1980 اولین کشوری بود که برای دفعه دوم میزبان جام می‌شد. پیشتر از این، یک بار در سال 1968 میزبان بود.

مرحله مقدماتی ششمین دوره مسابقات یورو 1980 با حضور 31 تیم (متشکل از 3 گروه 5 تیمی و 4 گروه 4 تیمی) برگزار شد که در نهایت پس از جدال درگروه‌های هفتگانه تیم‌های نخست هر گروه (آلمان غربی، چک اسلواکی، هلند، یونان، بلژیک، انگلیس و اسپانیا) توانستند جواز حضور در مرحله نهایی به میزبانی ایتالیا را کسب کنند. در این مرحله انگلیس با کسب 15 امتیاز از 8 بازی و زدن 22 گل به عنوان مقتدرترین تیم شناخته شد.

مرحله نهایی:

تیم‌های راه‌یافته به مرحله نهایی (هفت تیم نخست گروه‌های هفتگانه مرحله مقدماتی به علاوه ایتالیای میزبان) به دو گروه چهار تیمی تقسیم شدند که گروه‌ها به شکل زیر بود:

گروه اول: آلمان غربی، چک اسلواکی، هلند و یونان

گروه دوم: بلژیک، ایتالیا، انگلیس و اسپانیا

در گروه نخست آلمان غربی با 2 پیروزی و 1 تساوی و کسب 5 امتیاز در رتبه اول قرار گرفت و به فینال راه یافت.

در آن سو و در گروه دوم بلژیک با یک برد و دو مساوی و 4 امتیاز و به لطف گل زده بیشتر نسبت به ایتالیای میزبان توانست راهی فینال شود تا لاجوردی پوشان در حسرت فینال خانگی بمانند.

تیم‌های دوم هر گروه(چک اسلواکی و ایتالیا) هم به دیدار رده بندی راه یافتند.

در دیدار رده‌بندی که در تاریخ 21 ژوئن 1980 (31 خرداد 1359) برگزار شد ایتالیا در ورزشگاه سن پائولوی شهر ناپولی به مصاف چک اسلواکی رفت. نیمه نخست این بازی گلی در بر نداشت اما با شروع نیمه دوم و در دقیقه 55 لادیسلاو جورکمیک برای چک اسلواکی گلزنی کرد. پس از آن در دقیقه 72 فرانچسکو گرازیانی کار با به تساوی کشید تا ایتالیا همچنان امیدوار به سومی بماند. هواداران حاضر در ورزشگاه سن پائولو پس از این دو گل دیگر گلی را ندیدند تا بازی به ضربات پنالتی کشیده شود. در ضربات پنالتی که نفس‌گیر هم دنبال شد چک اسلواکی 9 بر 8 ایتالیا را شکست داد تا ایتالیایی‌ها ناکام بزرگ جام لقب بگیرند.

اما در دیدار فینال آلمان غربی پر قدرت در تاریخ 21 ژوئن 1980 (31 خرداد 1359) در ورزشگاه المپیک رم و در مقابل دیدگان حدود 48 هزار هوادار به مصاف بلژیک رفت. با شروع بازی هورست هروبش در دقیقه 10 توانست آلمان‌ها را از حریف پیش بیندازد که این برتری تا پایان نیمه نخست هم دوام آورد.

با آغاز نیمه دوم این بلژیک بود که برای جبران پیش کشید و در دقیقه 72 صاحب یک ضربه پنالتی شد که این ضربه را رنه واندریِکِن تبدیل به گل تساوی بخش کرد اما در نهایت در دقیقه 88 بازهم هورست هروبش دروازه بلژیک را گشود تا یک تنه و با زدن دو گل در فینال آلمان‌ها را برای دومین بار به جام قهرمانی برساند.

تیم منتخب یورو 1980

دینو زوف (ایتالیا)

کلودیو جنتیله (ایتالیا)

جیتانو سیره‌آ (ایتالیا)

کارل هاینتز فورستر (آلمان غربی)

هانس پیتر (آلمان غربی)

مارکو تاردلی (ایتالیا)

یان کولمنز (بلژیک)

برند شوستر (آلمان غربی)

هانسی مولر (آلمان غربی)

کارل هاینتس رومنیگه (آلمان غربی)

هورست هروبش (آلمان غربی)

1. ناتینگهام فارست با شکست یک بر صفر هامبورگ قهرمان اروپا شد.

2. «کارل هاینز رومنیگه» مرد سال فوتبال اروپا شد.

3. کفش طلایی اروپا به «ادوین واندربرگ» رسید.

4. جایزه نوبل صلح به «آدولفو پرز اسکوئیول» وکیل آرژانتینی حقوق بشر رسید.

5. «الن ولز» از امریکا با 10.25 ثانیه قهرمان دوی صد متر المپیک شد.

6. «الن جونز» از استرالیا قهرمان مسابقات جهانی فرمول یک شد.

7. در 21 مارس، «جیمی کارتر» رییس جمهور امریکا اعلام کرد که کشورش مسابقات آتی المپیک در شوروی را تحریم می‌کند.

8. در 22 می، بازی «پک من» پرفروشترین بازی تاریخ رسما انتشار یافت.

9. در روز 8 دسامبر، «جان لنون» خواننده شهیر آمریکایی در نیویورک ترور شد.

چهره برجسته:

هیچکس باور نمی‌کرد که «هورشت هروبش» که در 23 سالگی در سطح پایینی از فوتبال توپ می‌زد، در 29 سالگی تبدیل به ناجی و قهرمان آلمان شود. این مربی آلمان «یوپ دروال» بود که در بازی فینال پس از مصدومیت شدید «کلاس فیشر» به هروبش بازی داد و این مهاجم 2 گل آلمان مقابل بلژیک را به ثمر رساند. خود وی در این مورد می‌گوید: «وضعیت نامناسبی داشتم. سه بازی کرده بودم و هیچ گلی به ثمر نرسانده بودم. اگر در بازی فینال دروال به من بازی نمی‌داد، دیگر اصلا به حساب نمی‌آمدم.

---

فوتبالیست‌های بزرگی که در سال برگزاری جام ملتهای اروپای 1980 به دنیا آمدند:

اشلی کول

استیون جرارد

کوکدنیز کارادنیز

رابی کین

درک کویت

کریستف متزلدر

کریستین پولسن

توماس روسیچکی

جان تری

ژاوی هرناندز