گروه فرهنگ و هنر مشرق - وقوع انقلاب اسلامی ایران در واپسین دهه های قرن بیستم بدون شک تحولی بزرگ در سیر روابط بین الملل جهان است که بازتاب‌ها و اثرات قابل تاملی را بر جای گذاشته است. نکته بسیار مهمی که این انقلاب را از سایر جنبشهای قرن بیستم متمایز می کند، رهبر آن و شیوه تعاملاتش در عرصه بین الملل است. این مشی روح الله خمینی است که سبب یکتایی اش شده ؛ او خلاف مسیر رودخانه حرکت کرد تا مستحیل فرهنگ غرب نشود و در تمام عمر راه خودش را رفت تا راه گشایی باشد برای سایر جنبش های آزادی خواه جهان. امروزه در دنیا انقلاب اسلامی ایران را با نام روح الله خمینی می شناسند. کسی که تمام قد در برابر قدرتهای بلامنازع جهان ایستاد تا پیامش را به گوش جهانیان برساند. تمام راه پیمایی ها، تمام شعارهای مرگ بر آمریکا، تمام پرچمهای سوزانده شده اسرائیل، همه مشتهای گره کرده و تک تک سنگهایی که به سمت زورگوها نشانه می روند زیر لب نام رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران روح الله خمینی را فریاد می زنند.

با نگاهی گذرا در احوال کشورهای دنیا به ویژه منطقه غرب آسیا می توان دریافت که انقلاب اسلامی ایران در صدور ارزش هایش و اشاعه آرمان‌های جهانی اش تا چه حد موفق بوده است. حالا پس از سی و اندی سال دنیا فهمیده است که گستره نفوذ فرهنگ انقلابی ایران تا آنجایی است که یک نفر الله اکبر گویان ارزش های خمینی را زمزمه کند.

اگر بخواهیم گفتمان جهانی امام را بررسی کنیم بی شک می توان مولفه های بسیاری را نام برد و شاخصه های متعددی را برشمرد که هر کدام چندین صفحه را به خود اختصاص می دهد بنابراین مهم ترین آن ها را در ادامه می آوریم.

اگر مهم ترین شعار امام و اصلی ترین راهبرد انقلاب اسلامی ایران را از همان ابتدا روح ظلم ستیزی و مبارزه با آمریکا معرفی کنیم به بی راه نرفته ایم. امام آمریکا را شیطان بزرگ و استکبار جهانی می دانست و رابطه با آمریکایی ها را رابطه گرگ و میش قلمداد می کرد و توصیه اش به تمام ملتها مقاومت در برابر فرهنگ آمریکایی بود. رهبر فقید انقلاب از همان ابتدا از تمام فعالیتهایی که در این زمینه انجام می شد از قبیل تسخیر سفارت آمریکا، آتش زدن پرچم آمریکا و شعارهای ضد آمریکایی حمایت می کرد. یکی از آشکار ترین نمودهای صدور انقلاب به خارج از مرزهای ایران همین پرچم سوزی ها و شعارهایی است که در سایر کشورهای آزادی خواه مشاهده می شود.

امروزه در بسیاری از کشورهای جهان شاهد سوزانده شدن پرچم آمریکا به عنوان یکی از صادرات فرهنگ استکبارستیزی هستیم. بر اساس پژوهشی که یکی از پایگاه های اینترنتی به انجام رسانیده است مشاهده می شود که ابعاد این حرکت از شرق آسیا تا شمال آفریقا گسترانیده شده است. حرکتی که برای اولین بار پس از انقلاب خمینی کبیر اتفاق افتاد و نمادی برای مخالفت با سیاست های حاکمیت آمریکا بود امروز حتی در خود ایالت هایش روی می دهد و در اعتراض های داخلی این کشور هم قابل مشاهده است.

 

از دیگر راهبردهای امام خمینی حمایت از مظلوم و مبارزه با ظالم است.اگر امروز حرف هایی از پیوستن فلسطین به کشورهای عضو سازمان ملل به گوش می رسد، اگر جوانان فلسطینی پس از سال ها دست از مقاومت نکشیده اند، اگر پس از سی و اندی سال راهپیمایی روز قدس هر سال باشکوه تر از سال قبل برگزار می شود نمایانگر این نکته است که گفتمان جهانی امام خمینی روز به روز و لحظه به لحظه در حال گسترش در تمام جهان است. اینکه دولت مردان سایر کشورهای جهان از تک تک جملات روح الله خمینی استفاده می کنند نشانه ای است برای این گفته که انقلاب ایران به تمام دنیا صادر شده است.

پذیرش فلسطین در سازمان ملل به عنوان یک کشور باعث چنان شادی و سرور عمومی در میان فلسطینیان و جنبش های مقاومت شد که هیچ گاه فکرش را هم نمی کردند با ایستادگی در مقابل رژیم صهیونیستی چنین روزی را به چشم ببینند. آذرماه 1391 بود که آرمان فلسطین به رسمیت شناخته شد و پرچم آن در مقابل سازمان ملل افراشته شد. هرچند که با وجود مخالفت های آمریکا و دیگر متحدانش، عضویت این کشور پذیرفته نشد با این حال فلسطین از "نهاد به کشور" ارتقا یافت و در جمع ناظران سازمان ملل ثبت شد.

وحدت در اندیشه امام خمینی شاخه های متعددی دارد که از میان آن ها وحدت فرق اسلامی و وحدت مستضعفین جهان همسو با بحث ما است. امام خمینی با طرح مسئله وحدت فرقه های اسلامی و برادر خواندن اهل سنت، سعی در کاهش اختلافات شیعه و سنی داشت و معتقد بود که اگر این اختلافات از بین برود دولت های اسلامی تقویت می شوند. امام شالوده اصلی طرح این مسئله را دشمن مشترک شیعه و سنی معرفی کرده و کسانی که به این اختلافات دامن می زنند را عاملان تضعیف اسلام و مسلمین قلمداد می‌کند. برگزاری جشن و بزرگ داشت هفته وحدت و بیاناتی که بزرگان و عالمان تشیع و تسنن مبنی بر لزوم اتحاد درونی جامعه اسلام دارند همه تحت تاثیر مستقیم گفته‌های امام خمینی است. 

نوع دیگری از وحدت که در اندیشه های امام خمینی قابل دسته بندی است، بحث وحدت میان مستضعفین جهان است. امام، ظالمان و مستکبران را دشمن مشترک مظلومین بر می شمرد و عقیده دارد که هر جایی ظلمی باشد باید از مظلوم حمایت کرد. تاکید امام بر این است که مستضعفان همان کسانی هستند که طعم سختی و رنج را چشیده اند؛ همان هایی هستند که باید به پا خیزند و سرنوشت سیاسی خود را در دست گیرند. بی شک جنبش هایی که امروزه در جهان مشاهده می کنیم تحت تاثیر بیانات امام خمینی است. اینکه مردم در یمن و بحرین و لیبی علیه حکام ظالم قیام می کنند بیانگر وسعت گستره نفوذ فرهنگ انقلابی امام است.

تاثیر اندیشه های امام بر جنبش های مقاومت بی تردید بسیار زیاد است. امروزه با مطالعه و تامل بر آرای وی می توان نظریه هایی استخراج کرد که روند حرکت روابط بین الملل را تغییر دهد.

1- http://www.photius.com/flags/usa_flag_burning_map.html