اندکی پس از انتشار خبر مذاکره معاون رئیس جمهوری ایران و ولادمیر پوتین درباره جنگنده سوخو 30، مقامات آمریکایی نسبت به آن واکنش نشان داده و رسما اعلام کردند که، فروش این جنگنده به ایران، قطعنامههای تحریمی سازمان ملل را نقض میکند.
بلافاصله پس از انتشار این موضع مقامات آمریکایی، خبرگزاری اینترفکس روسیه بیانیه وزارت خارجه این کشور را منتشر کرد که در آن روسیه اعلام کرده بود، "قراردادهای مربوط به فروش جنگندههای سوخو-30، تانکهای تی-90 و بالگردهای توپدار به ایران را خلاف قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل نمیداند."
روسیه حتی آن زمان (اواسط فروردین ماه سال جاری) اعلام کرد: مسکو برای فروش این جنگافزارها نیازی به مجوز شورای امنیت ندارد و درخواست چنین مجوزی هم نخواهد کرد.
پس از این کش و قوسها، علی اکبر ولایتی مشاور امور بینالملل رهبر معظم انقلاب در سفری به مسکو، با ولادمیر پوتین دیدار کرد و چند روز بعد به تهران بازگشت. وی چندین هفته پس از بازگشت به تهران، گفته بود: ما طرفدار منافع ملی خودمان هستیم و هر کس منافع ملی ما را تأمین کند و در امور داخلی ما دخالت نکند، خواهان روابط با آن کشور هستیم. برخی کشورهای اروپایی حتی حاضر نیستند یک گلوله توپ یا یک تفنگ به ما بدهند اما روسیه حاضر است جنگنده سوخو 30 را به ما بدهد.
حالا با گذشت حدود 9 ماه از رایزنی اولیه ایران و روسیه درباره خرید جنگنده سوخو 30 به ایران، سرگئی چیمیزوف رئیس شرکت دولتی «روس تک» روسیه اعلام کرده که ایران خواهان خرید جنگنده سوخو 30 مدل اس ام است اما در مقابل، بر خلاف بیانیه رسمی وزارت خارجه روسیه گفته است که، تهران و مسکو قرارداد خرید تسلیحات هجومی به دلیل تحریمهای سازمان ملل را امضا نمیکنند و امکان فروش سلاحهای هجومی مانند تانک تی 90 و جنگنده سوخو 30 مدل اس وجود ندارد.
SU30-SM بهترین مدل از مدلهای موجود در خانواده جنگنده سوخو30 (Flanker-C) است که هماکنون فقط در نیروی هوایی ارتش روسیه مورد استفاده قرار گرفته و روسها آن را جنگندهای کارآمد و با توان بالا میدانند.
این برای اولین بار است که روسها تایید میکنند که ایران خواهان خرید این جنگنده است اما برای اولین بار پس از انتشار اخبار مختلف پیرامون فروش این جنگنده به ایران هم است که اعلام میکنند، امکان فروش این جنگنده به ایران وجود ندارد. روسها پیش از این چند بار اعلام کرده بودند که فروش سوخو 30 به ایران شامل تحریمهای سازمان ملل نمیشود، تا جایی که وزیر دفاع ایران نیز مذاکره با روسها برای خرید این جنگنده را نیز تایید کرد.
سردار حسین دهقان وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در سخنانی در یک برنامه زنده تلویزیونی درباره خرید جنگنده از روسیه گفته بود: در رابطه با خرید جنگنده از روسیه با توجه به نیاز نیروی هوایی ارتش با روسها صحبتهایی شده است و در حال حرکت به سمت انعقاد قرارداد با روسها هستیم.
حالا رئیس یک شرکت دولتی تسلیحات سازی روسیه اعلام کرده که امکان فروش سوخو30 و تانک تی 90 به ایران وجود ندارد، ولی با این حال باید منتظر ماند و دید که آیا موضع دولت روسیه نیز همین است؟ و آیا روسها در ماجرای فروش جنگنده سوخو 30 مدل اس ام به ایران در مقابل فشارهای آمریکا میایستند یا اینکه فروش این جنگنده منتفی میشود؟