به گزارش گروه جهاد و مقاومت مشرق، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در جلسه امضای توافقنامه همکاری میان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس با اعلام رضایت از فراهم شدن زمینه همکاری این دو پژوهشگاه، یکی از زمینه‌های پر اهمیت در میراث فرهنگی را دفاع مقدس دانست که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

او با بیان این‌که کمتر دیده شده افرادی که در حوزه دفاع مقدس فعالیت می‌کنند به این موضوع نگاه میراثی داشته باشند، در حالی‌که از این زاویه یک بخش‌هایی از موضوع که فراموش شده شاید بهتر مورد توجه قرار گیرند، تاکید کرد: در موزه دفاع مقدس تقریبا هیچ شیء اصیلی وجود ندارد و آنچه پیش روی مخاطب قرار گرفته، به جز عکس و سلاح‌های غیرواقعی چیزی نیست.

وی گفت: متأسفانه با این همه سرمایه‌گذاری، هیچ شیء اصیلی در موزه دفاع مقدس وجود ندارد.

ضرورت حفظ اشیای دوران دفاع مقدس

 بهشتی با تاکید بر ضرورت حفظ اشیای دوران دفاع مقدس بیان کرد: در حوزه دفاع مقدس، آثار، اشیاء منقول و آنچه وجه تاریخی داشته باشد، حتما چیز مندرس و در معرض نابودی است که شاید نخست حتی رغبت نکنید به آن دست بزنید، اما همان‌ها باید حفظ شوند.

وی با اشاره به اینکه پژوهشگاه میراث فرهنگی در بحث موزه و حفظ آثار در شکل مستند می‌تواند کمک کند، گفت: همه اشیاء و اسنادی که از دوران جنگ توسط رزمندگان و مردم در جریان زندگی به جا مانده، شبیه همان چیزی است که در حفاری‌های باستان‌شناسی به دست می‌آیند.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، همه‌ی این آثار را به صفت‌های تاریخی‌شان دارای اهمیت دانست و افزود: متأسفانه این آثار مورد غفلت واقع شده‌اند و حتی شهرهایی هم که در آنها دفاع مقدس صورت گرفته، کاملا مخدوش شده‌اند .

او گفت: تأکید نمی‌کنیم که تمام جغرافیای دفاع مقدس به همان شکل حفظ شود، اما باید یادگارهایی هم از آن باقی بماند تا نسل‌های آینده هم بتوانند به آنها دسترسی داشته باشند.

وی تاکید کرد: ‌همه‌ی این آثار و یادگارها توسط فعالان در حوزه دفاع مقدس از بین رفته، چون هر آنچه راجع به جنگ بوده در اختیار خودتان بوده است، هرچند نیّت شری وجود نداشته، اما آگاهی نداشتن باعث آن شده است، همانطور که در حال حاضر نیز آثار زیادی در اختیارتان است که به علت همین اطلاع نداشتن در معرض تهدیدات قرار گرفته است .

او با بیان این‌که در همه‌ی نهادهایی که دست‌اندرکار امر دفاع هستند، دفاع مقدس یک معنا دارد، ولی در پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس باید معنای دیگری داشته باشد، توضیح داد: آنجا قرائت رسمی نسبت به دفاع مقدس معتبر است، ولی در پژوهشگاه این لزومی ندارد .

بهشتی با اشاره به اینکه در ویترین‌های موزه ملی 5 هزار قطعه شیء وجود دارد، ولی مخازن آن 350 هزار قطعه شیء را در خود جای داده‌اند که ماهیت آنها بر ما آشکار نیست، بیان کرد: آثار و اشیاء با ارزشی نیز از دفاع مقدس به جا مانده که باید حفظ شوند و در اختیار نسل‌های بعدی قرار گیرند، چون شاید آنها امکاناتی داشته باشند که بتوانند درک عمیق‌تری از ما نسبت به دفاع مقدس پیدا کنند.

تدارک حافظه تاریخی برای دفاع مقدس

 به گفته‌ی او، هر اندازه که از زمان دفاع مقدس فاصله می‌گیریم، دفاع مقدس در حافظه تاریخی ما ایفای نقش می‌کند نه در مسائل روزمره ما، بنابراین باید برای آن حافظه تاریخی تدارک ببینیم و بدون دخل و تصرف و سالم‌تر آن را به حافظه تاریخی بسپاریم .

وی با اشاره به تغییر شرایط و زمان در نحوه مواجهه با مقوله دفاع مقدس افزود: ابعادی از دفاع مقدس وجود دارد که هنوز آنها را برای نسل آینده آشکار نکرده‌ایم، اما نباید شواهد آن را مخدوش کنیم و نادیده بگیریم، چون شاید نسل‌های آینده بتوانند آنها را بازگو کنند .

هنر پژوهشکده حفاظت و مرمت

 وی افزود: هنر پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری حفظ اسناد و آثاری از این قبیل است و می‌تواند در این راه کمک کند .

او با اشاره به کاربرد نداشتن اسناد در سال‌های آینده نیز اظهار کرد: با توجه به شرایط کنونی، در 50 سال آینده نمی‌توان به راحتی ثابت کرد که حضرت رضا (ع) قبل از جمهوری اسلامی گنبد و بارگاه داشته است، چون تا آن زمان، همه‌چیز را تغییر داده‌ایم و هیچ چیز اصیلی باقی نگذاشته‌ایم. در آن زمان هیچ یک از اسناد ما قابل قبول نیستند و تنها یک تکه از آجر است که با آزمایش معلوم می‌کند که چه زمانی بنایی ساخته شده است .

بهشتی گفت :دفاع مقدس در زمینه حفاظت، پژوهش و معرفی به مثابه میراث فرهنگی است.

کمک میراث فرهنگی به راهیان نور

او با اشاره به راهیان نور و صدمه‌ای که به پرستیژ آن وارد آمده است نیز گفت : میراث فرهنگی در موضوع راهیان نور هم می‌تواند کمک کند، باید این حرکت در فضای غیر رسمی و مردمی صورت گیرد، چون بخش غیر رسمی جامعه واکنش خوبی نسبت به این موارد نشان خواهد داد، درست مانند شهدای غواص فاو که مورد استقبال مردم قرار گرفت. این بخش از جامعه هیچ‌گاه از سرمایه‌ای مانند دفاع مقدس صرف‌نظر نمی‌کنند .

 استفاده از ظرفیت های پژوهشگاه

در ادامه سرتیپ دوم پاسدار عبدالرضا خداکرمی، جانشین رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس به معرفی ساختارهای این پژوهشگاه، وظایف، مأموریت‌ها و اهداف راهبردی آن پرداخت .

 او گفت: ظرفیت‌های بسیار خوب علمی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری وجود دارد که باید از آن حداکثر استفاده شود و 8 سال دفاع مقدس نیز ذخائر بزرگی را ایجاد کرده که پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز باید از آن بهره‌مند شود.

به گفته وی، هر دو پژوهشگاه باید از تولیدات مشترک برای حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و انتقال موضوعات به نسل‌های آینده استفاده کنند.

همچنین سعید بکتاش، رییس پایگاه پژوهشی دفاع مقدس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در ادامه، امضای این توافق‌نامه را فصل جدیدی از همکاری‌ها در این حوزه دانست که می‌تواند بسیاری از منویات مقام معظم رهبری را جامه عمل بپوشاند .

او افزود :تا کنون ارتباط میراث فرهنگی و بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس کم رنگ بوده است که امیدواریم در سایه امضای این توافق‌نامه همکاری‌ها گسترده‌تر شوند .

وی با اشاره به فعالیت‌های صورت گرفته با موضوع دفاع مقدس گفت: 31پروژه در این حوزه تعریف شده که دانش نامه، کتاب شناسی، دائره المعارف و ... جزئی از آنهاست .

بکتاش اظهار کرد: پایگاه پژوهشی دفاع مقدس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با توجه به ارزش‌هایی که در این مجموعه وجود دارد و منویات مقام معظم رهبری درباره گسترش ارزش‌های دفاع مقدس راه‌اندازی شده است .

توافق‌نامه‌ای برای حفاظت و مرمت یادمان‌های دفاع مقدس

بر اساس توافق‌نامه‌ای با پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در زمینه برگزاری کلاس‌های آموزشی حفاظت و مرمتِ یادمان‌ها و آثار دفاع مقدس برای مدیران، چاپ و تهیه کتاب‌ها، بروشورهای مناطق عملیاتی دفاع مقدس، بررسی، مستند سازی و معرفی بناهای دفاعی ایران با تأکید بر دفاع مقدس با این پژوهشگاه همکاری می‌کند .

این توافقنامه که در 5بند اجرایی می‌شود، توسط سید محمد بهشتی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و سرتیپ دوم پاسدار عبدالرضا خداکرمی جانشین سرتیپ بسیجی بهمن کارگر رییس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس امضا شد  .

این توافق اجرایی به منظور اجرایی کردن مفاد تفاهم نامه همکاری مشترک بین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس و سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ، گسترش همکاری های علمی پژوهشی ، آموزشی و استفاده از ظرفیت ها و توانایی های طرفین بین رییسان دو پژوهشگاه سردار سرتیپ بسیجی بهمن کارگر و سید محمد بهشتی منعقد شد.