به نظر می رسد که تورم کالاها و خدمات مصرفی و مورد نیاز روزمره مردم بالاتر از تورم واقعی است و به همین دلیل است که مردم کاهش نرخ تورم را در زندگی روزمره خود احساس نمی کنند، البته فراموش نمی کنیم که کاهش نرخ تورم به معنای کاهش قیمت‌ها نیست، اما چیزی از تورم تک رقمی هنوز عاید زندگی روزمره مردم عادی نشده است و کسی لذت و شیرینی تورم تک رقمی را هنوز حس نکرده است.

جامعه بهبودی احساس نکرد

در اصل برای بررسی نرخ تورم واقعی، باید آن را در زندگی روزمره مردم و جامعه جست، اینکه تا چه میزان کاهش آن را می تواند در تامین مایحتاج اولیه زندگی احساس کرد. مردم هنوز توانایی و قدرت خرید ندارند و هر روز هزینه خرید یک سبد خانوار از روز پیش گران تر تمام می شود. برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که نمونه هایی که نهادهای آمار گیر برای تعیین شاخص تورم بکار می گیرند، با واقعیت های زندگی مردم چندان همخوانی ندارد.

آنها می گویند که برخی از اقلام سبد نهادهای آمارگیر تورم، بر اساس نیازها و کالاها و خدمات مردم متوسط و رو به پائین نیست، بلکه اقلامی همچون لوازم خانگی، مبلمان و غیره را در بر می گیرد که جایی در زندگی مردم عادی جامعه و اقشار متوسط ندارند، حتی بسیاری از مردم قدرت خرید برخی از اقلامی که در سبد مورد محاسبه قرار می گیرد را ندارند. بر همین اساس است که آمارهای منتشر شده از تورم تک رقمی با سبد معیشتی مردم همخوانی ندارد یا به عبارتی واقعیت اقتصاد ایران با آمارها و ارقام و اعداد اعلامی نمی خواند.

از سوی دیگر به دلیل رکود عمیقی که بر اقتصاد کشور و بخش تولید حکمفرما است و این رکود هر روز عمق بیشتری پیدا می کند، تورم تک رقمی چندان ملموس نیست و به نظر نمی رسد که این کاهش تورم بر اساس برنامه ریزی های قبلی بوده باشد، زیرا برنامه ریزی که همراه با افزایش توان و قدرت خرید مردم باشد، بی معنا است.  

جمشید پژویان کارشناس اقتصادی در این زمینه می گوید که در رابطه با نرخ تورم، باید این واقعیت را در زندگی روزمره مردم اثبات کرد. به عقیده بنده خوب است تا یک آمار میدانی از این موضوع اخذ شود، به گونه ای که وضعیت همه اقشار مردم در آن لحاظ شود. در این صورت است که می توان به طور قطع گفت نرخ تورم با این ارقامی که بیان می‌شود کاهش یافته است یا خیر.

وی با بیان اینکه نرخ های اعلامی در واقع، یک میانگین است و نمی شود آن را به کل جامعه تسری داد، افزود: در رابطه با جذب سرمایه ها، باید دید چه میزان سرمایه گذاری در اقتصاد ایران و در بخش های مولد که در واقع موتور رشد اقتصادی هر کشوری هستند، صورت گرفته است. باید دید در واقعیت چه میزان اشتغال ایجاد شده است و اساسا وضعیت بازار کسب و کار کشور چه تحولی را تجربه می کند. اگر بر اساس آمار و ارقامی که نهادهای مربوطه و از جمله مرکز آمار و بانک مرکزی ارائه می‌دهند، این شاخصه ها تحول مثبتی را تجربه کرده اند، می شود امیدوار بود که اقتصاد ایران در حال برون رفت از وضعیت بحرانی فعلی است.

به گفته حیدر مستخدمین حسینی تحلیلگر مسائل اقتصادی، خط فقر در حال حاضر در تهران به ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده است. حال با حقوق ها و دستمزدهای ۸۰۰ هزار تومانی ماهیانه، چگونه می توان هزینه های یک ماه خانوار را تامین کرد، هزینه هایی که ارتباطی به تورم تک رقمی ندارد و در واقع مردم پولی برای خرید ندارند که بخواهند چنین تورمی را حس کنند.  

سبد معیشت همچنان گران است

یک شهروند در این زمینه می گوید: من در این جامعه زندگی می کنم، با حقوق ماهیانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان. این حقوق هزینه های زندگی را تامین نمی کند، به همین دلیل مجبور شدم که شغل دومی را برای خود انتخاب کنم. البته بسیار از افراد در این جامعه هستند که حتی قادر به یافتن یک شغل هم برای خود نشده اند. اما با وجود اینکه دو شغل دارم هنوز از پس هزینه های زندگی خود و خانواده ام بر نمی آیم.

وی افزود: خرید یک سبد کالایی معمولی برای افراد عادی بسیار گران تمام می شود، خرید مرغ، گوشت، شیر، ماست، سبزیجات، حبوبات، هزینه های فرزند، اجاره خانه، اقساط ماهیانه، هزینه های آب، برق، گاز، تلفن، حمل و نقل که همگی از ضروریات و واجبات روزمره زندگی هستند،   به قدری بالا است که نمی توان با دو حقوق هم آنها را تامین کرد. این شرایط تورم تک رقمی شده را به ما نشان نمی دهد.

تورم تک رقمی سفره گرانی را ارزان نکرد

بر اساس آمارهای بانک مرکزی، نرخ تورم در خردادماه ۹۵ در حالی به ۹.۷ درصد رسیده است که قیمت ۸ گروه عمده کالاها و خدمات مصرفی خانوار در گزارش قیمت خرده فروشی بانک مرکزی مربوط به آخرین هفته همین ماه نشان می دهد که نرخ ۸ گروه از ۱۱ گروه مورد محاسبه روندی افزایشی طی خردادماه امسال نسبت به ماه مشابه سال گذشته داشته. یعنی نرخ گروه لبنیات ۴.۲ درصد، برنج ۲۵.۴ درصد، حبوب ۲۹.۴ درصد، سبزی های تازه ۶.۱ درصد، گوشت قرمز ۳.۲ درصد، گوشت مرغ ۱.۰ درصد، قند و شکر ۲۳.۸ درصد و چای ۱۴.۷ درصد در یکسال اخیر افزایش داشته است.

در عین حال در آخرین هفته خردادماه که ماه تک رقمی شدن نرخ تورم است، بر اساس قیمت های اعلامی بانک مرکزی، نرخ هر کیلو گوشت مرغ ۶ هزار و ۵۳۱ تومان، هر کیلو گوشت گوسفندی با استخوان ۳۵ هزار و ۵۴۵ تومان، هر کیلو قند ۳ هزار و ۴۷۳ تومان، هر کیلو شکر ۳ هزار و ۲۶۷ تومان، هر بسته ۵۰۰ گرمی چای خارجی ۱۸ هزار و ۸۱۵ تومان، هر لیتر روغن نباتی مایع ۴ هزار و ۸۸۲ تومان، هر کیلوم ماست پاستوریزه ۳ هزار و ۱۰۰ تومان، هر شانه تخم مرغ ۸ هزار و ۵۸۰ تومان، هر کیلو برنج داخله درجه یک ۱۰ هزار و ۶۶۰ تومان، هر کیلو عدس ۸ هزار و ۳۳۳ تومان، هر کیلو لوبیا قرمز ۷ هزار و ۱۱۱ تومان، هر کیلو سیب ۷ هزار و ۲۲۷ تومان، هر کیلو گیلاس ۱۰ هزار و ۵۲۰ تومان و هر کیلو انگور ۸ هزار و ۶۷۹ تومان بوده است.