هیئت مجلس سنای آمریکا در سفر به کابل با سران دولت وحدت ملی افغانستان دیدار کرد و به تصمیم «باراک اوباما» برای کاهش نیروهای نظامی در افغانستان واکنش نشان دادند. از دیدگاه جان مک کین و نمایندگان مجلس سنا آمریکا باید برای برقرای صلح و ثبات در افغانستان به حضور پر رنگ خود در این منطقه ادامه دهد. حال سوال اینجاست که نیروهایی آمریکا و ناتو که نتوانستند پس از حضور ۱۵ ساله خود امنیت و ثبات را به افغانستان باز گردانند آیا قادر خواهند بود در سالهای آتی در بوجود آوردن صلحی پایدار نقش داشته باشند؟
اوباما در هفته های اخیر در اقدامی اختیارت نیروهای آمریکایی را در رویارویی با طالبان و گروه هایی تروریستی موجود در افغانستان افزایش داد و پس از آنکه هیئت اعزامی مجلس سنا با کاهش نیروهایی آمریکایی در افغانستان مخالفت کردند، اوباما پیش از برگزاری نشست سران ناتو در «ورشو» پایتخت لهستان به یکباره بجای کاهش نیروهایی آمریکایی از تعداد ۹۸۰۰ تن به ۵۵۰۰ نفر، تعداد آنها را تا سال ۲۰۱۷ به ۸۴۰۰ تن تغییر داد و این خود نشان از آن دارد که واشنگتن حاضر نیست که نیروهایی خود را به یکباره از افغانستان خارج کند.
از سویی دیگر نیروهای آمریکایی با هدف قرار دادن «ملا اختر منصور» رهبر طالبان در منطقه «نوشکی» ایالت بلوچستان پاکستان بار دیگر ضربه ای مهلک به ادامه روند صلح در افغانستان وارد کردند و آمریکاییها دخالت همه جانبه خود در منطقه را تا حدی پیش برده اند که گروه تروریستی تکفیری «داعش» نیز فرصت نفوذ و رشد را در ولایت «ننگرهار» افغانستان پیدا کرده است. عناصر وابسته به داعش که منطقه ننگرهار و شهر «کوت» را مامن خوبی برای ادامه فعالت های خود در این منطقه می دانند در اقدامی دست به کشتن و آتش زدن منازل اهالی شهر «کوت» زدند و تعدادی از زنان و کودکان بیگناه را ربودند. اینگونه به نظر می رسد که داعش در حال کوچ از منطقه خاورمیانه به افغانستان است و این خود بهانه ای است که آمریکا دوباره بدان می اندیشد که دوباره به افغانستان لشکر کشی نموده و نظم منطقه را برهم زند.
در نشست ناتو در ورشو مقرر شد که نیروهای ناتو تا سال ۲۰۲۰ به حضور خود در افغانستان ادامه دهند و از سویی سالانه ۵ میلیارد دلار به دولت افغانستان برای مبارزه با گروههای تروریستی نیز اختصاص یابد. شواهد و قراین نشان می دهد که نیروهایی آمریکایی با افزایش اختیارات خود در افغانستان درصدد هستند نیروهایی طالبان را در افغانستان تضعیف نموده و شرایط را برای نفوذ بیشتر داعش در این منطقه فراهم آورند. چون در حال حاضر آمریکا با حملات هوایی خود در افغانستان مواضع طالبان را مورد هدف قرار می دهد و عملاً از رویارویی با نیروهای تروریستی داعش خودداری می کند. هدف قرار دادن «ملا اختر منصور» رهبر پیشین طالبان در پاکستان با یک تفسیر در واقع ضربه زدن به ادامه روند مذاکرات صلح در افغانستان بود. زیرا نیروهای طالبان نمی توانستند حضور داعش در افغانستان را تحمل کنند و در صدد مبارزه با این گروه تروریستی بوده و هستند.
پس از آنکه اوباما تعداد نیروهای آمریکایی در افغانستان را تا سال ۲۰۱۷ به ۸۴۰۰ تن تغییر داد، «جان مک کین» و نمایندگان مجلس سنا که از مخالفان سیاست های رئیس جمهور آمریکا بودند از این اقدام وی استقبال کردند. «اشتون کارتر» که در روزهای اخیر به عراق سفر کرده بود در راه بازگشت به طور غیر منتظره ای وارد افغانستان شد و در پایگاه «بگرام» با سران دولت وحدت ملی افغانستان دیدار و گفتگو کرد. سفر اشتون کارتر در این موقعیت زمانی بدین معنا است که آمریکا دوباره درصدد آن است با اعزام نیروهایی نظامی بیشتری موقعیت خود را در افغانستان مستحکمتر نماید.
«جان نیکلسون» فرمانده نیروهای آمریکایی در افغانستان در اظهارات جدید خود اعلام کرده است ۴۰۰ نیروی آمریکایی که در آنسوی مرزهای افغانستان حضور دارند در صورت نیاز به این کشور اعزام خواهند شد تا در مبارزه با گروه های تروریستی شرکت نمایند. این اظهارات پس از سفر هیئت مجلس سنای آمریکا و وزیر دفاع آمریکا به افغانستان و دیدار آنها با سران دولت کابل می تواند نشان دهنده آن باشد که واشنگتن در سیاست کاهش نیروهای نظامی خود در افغانستان تجدید نظری راهبردی انجام داده است و زمینه را برای حضور و نقش فعال خود در منطقه فراهم می سازد.
اهداف بلند مدت واشنگتن در افغانستان تنها منحصر به مبارزه به تروریسم نمی شود بلکه آمریکا در صدد انتقال داعش از خاورمیانه به افغانستان است تا بتواند بوسیله گروه تروریستی تکفیری مرزهای کشورهای همسایه افغانستان را مورد تهدید قرار دهد. از جمله کشورهایی که در این حوزه با خطر عناصر تکفیری مواجه هستند می توان به ایران، روسیه، پاکستان، چین و سایر کشورهای آسیای میانه اشاره داشت. افغانستان دارای موقعیت جغرافیایی مناسبی برای نفوذ داعش به کشورهای همجوار است.
پنج دور از مذاکرات چهار جانبه مقدماتی صلح که با مشارکت کشورهایی افغانستان، پاکستان، چین و آمریکا در اسلام آباد و کابل به انجام رسید اما این مذاکرات نتیجه ای در بر نداشت. در این میان شروطی از طرف گروه طالبان مطرح شد که بارزترین این شروط خروج نیروهای ناتو از افغانستان، خارج شدن گروه طالبان از لیست گروه هایی تروریستی سازمان ملل و نیز آزاد شدن اعضای طالبان از زندان های افغانستان و پاکستان بود.
با توجه به اینکه دولت افغانستان و آمریکا توافقنامه ای استراتژیک برای ادامه حضور نیروهای آمریکایی به امضا رسانده بودند شرط خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در این برهه زمانی مشکل به نظر می رسید و با کشته شدن ملا اختر رهبر سابق طالبان انجام مذاکرات صلح با حضور این گروه کاملاً متوقف شد و از سویی دیگر «گلبدین حکمتیار» رهبر حزب اسلامی افغانستان که طی ماههای اخیر با دولت افغانستان برای انجام مذاکرات صلح به توافقات اولیه دست یافته بود و از شرط خروج نیروهای ناتو از افغانستان چشم پوشی کرده بود با کشته شدن رهبر طالبان از ادامه مذاکرات با دولت افغانستان عقب نشینی کرد.
پیش نویس توافقنامه ای در سه فصل و ۲۵ ماده بین حکمتیار و دولت افغانستان تهیه و تنظیم شد که قرار شد با سفر حکمتیار به کابل این توافقنامه به امضای طرفین برسد. کشته شدن رهبر سابق طالبان بدست نیروهایی آمریکایی از یکسو اعتماد حکمتیار به دولت افغانستان را تا حدی زیادی کاهش داد و از سویی دیگر زمزمه افزایش حضور نیروهایی آمریکایی در افغانستان حمکتیار را از نقش آفرینی در مذاکرات صلح بازداشت. گروه طالبان و حکمتیار به سیاست های آتی واشنگتن در منطقه آگاه است و در این میان «ذبیح الله مجاهد» سخنگوی طالبان افغانستان در واکنش به سفیر وزیر دفاع آمریکا به کابل اعلام کرده است مجاهدین به ادامه مبارزه خود بر علیه نیروهای اشغالگر ادامه خواهند داد. واشتگتن باید به سیاست های مداخله جویانه خود در افغانستان پایان دهد و زمینه را برای انجام مذاکرات با حضور گروهایی درگیر در افغانستان فراهم نماید.
برآمد اقدامات کاخ سفید در راستای ادامه حضور نظامی در افغانستان نشان از آن دارد آمریکا علاقمند است با توجه به هزینه هایی جانی و مالی در مبارزه با طالبان و القاعده در ۱۵ سال گذشته در افغانستان متحمل شده است در صدد نیست که به آسانی از منطقه خارج شود و به سیاست های مداخله جویانه در افغانستان و منطقه ادامه می دهد. واشنگتن قصد دارد نظم منطقه را در دست داشته باشد و از سویی پای گروه تروریستی داعش را به افغانستان بکشاند.