به گزارش مشرق، افشاگری نشریه «وال استریت ژورنال» درباره جزئیات پرداخت اولین
قسط داراییهای بلوکه شده ایران در آمریکا، بار دیگر دولت باراک اوباما –
رئیس جمهور این کشور – را در معرض اتهام "پنهانکاری" در قضیه توافق
هستهای ایران قرار داده است.
این نشریه آمریکایی روز گذشته در گزارشی
به نقل از مقامات اروپایی و آمریکایی مدعی شد دولت اوباما حدود 6 ماه پیش
معادل 400 میلیون دلار پول نقد را به صورت یورو، فرانک سوئیس و سایر ارزهای
اروپایی معتبر در داخل جعبههای چوبی مخصوص حمل اسکناس به شکلی کاملاً
مخفیانه از طریق یک هواپیمای باری گمنام به ایران فرستاد و این اتفاق
دقیقاً مصادف با روزی بود که ایران چهار تبعه آمریکایی بازداشت شده در این
کشور - از جمله جیسون رضاییان خبرنگار واشینگتن پست – را آزاد کرد.
این نشریه در ادامه با اشاره به
پنهانکاری اوباما در این رابطه مدعی شد پرداخت نقدی طلب قدیمی ایران بابت
معامله خرید تسلیحات از آمریکا در زمان پیش از انقلاب اسلامی همزمان با
آزادی جیسون رضاییان و سه زندانی دیگر، نوعی "باجدهی" به ایران از سوی
آمریکا برای آزاد کردن گروگانها بوده است.
وال استریت ژورنال همچنین با بیان اینکه
دولت آمریکا این پول را از بانکهای مرکزی هلند و سوئیس برداشت کرده است،
نوشت در آن زمان مقامات دولت آمریکا ارتباط این دو رویداد با یکدیگر را به
شدت رد و تاکید کردند حل اختلاف مالی ایران و آمریکا به طور اتفاقی با
آزادی شهروندان آمریکایی همزمان شده است. اما واقعیت این است که آنها در
مذاکره برای آزادی چهار زندانی آمریکایی، ملزم به اثبات حسن نیت خود به طرف
ایرانی بودند؛ چراکه مذاکرهکنندگان ایرانی تاکید داشتند دستاورد ملموسی
را در قضیه توافق هستهای و آزادی گروگانها از جانب آمریکا مشاهده کنند.
وال استریت ژورنال همچنین نوشت اوباما
روز 17 ژانویه (27 دی 94) یعنی یک روز پس از اعلام توافق هستهای و آزادی
شهروندان آمریکایی، از آمادگی دولتش برای حل دعوای مالی قدیمی ایران و
آمریکا خبر داد اما توضیحی درباره اینکه قرار است این 1.7 میلیارد دلار
بدهی چگونه به ایران پرداخت شود، ارائه نکرد.
ادعای این نشریه آمریکایی و افشای
جزئیات دقیق انتقال این پول به ایران و همزمانی آن با آزادی چهار تبعه
آمریکایی که به اتهام جاسوسی برای آمریکا در ایران بازداشت شده بودند، طی
دیروز و امروز با واکنشهای متعددی از جانب دولت و مقامات جمهوریخواه کنگره
همراه شده است.
دولت آمریکا روز گذشته ساعاتی پس از
انتشار گزارش وال استریت ژورنال، ضمن تکذیب ادعای این نشریه مبنی بر پرداخت
400 میلیون دلار به ایران در قبال آزاد شدن چهار شهروند آمریکایی گفت با
توجه به تحریم روابط بانکی ایران با بانکهای خارجی و ممنوعیت معامله با این
کشور به دلار، در آن زمان هیچ راه دیگری به غیر از تبدیل طلب ایران به
سایر ارزهای خارجی و انتقال مستقیم و بیواسطه آن به این کشور وجود نداشت.
«جان کربی» - سخنگوی وزارت امور خارجه
آمریکا - در این باره به شبکه خبری فاکس نیوز گفت: وجه پرداخت شده به ایران
تنها مربوط به حل مناقشه قدیمی آمریکا و ایران در دادگاه لاهه بوده و
ارتباطی با آزادی بازداشتشدگان نداشته است. وی اضافه کرد: مذاکرات در
مورد حل اختلاف مالی ایران و آمریکا کاملاً از مذاکرات مربوط به آزادی چهار
شهروند آمریکایی زندانی در ایران جدا بوده و حتی از سوی دو تیم مذاکراتیِ
متفاوت انجام شده است. کربی همچنین با رد ادعای باجدهی به ایران تاکید
کرد همزمانی آزادی اتباع آمریکایی با پرداخت طلب قدیمی ایران، دلیل صحیح
بودن این ادعا نیست.
به نوشته نیویورک تایمز، «جاش ارنست» -
سخنگوی کاخ سفید – نیز هدف از طرح ادعای باجدهی آمریکا به ایران از طرف
مخالفان اوباما را تضعیف توافق هستهای ایران برشمرد. وی در گفتگو با
خبرنگاران گفت: اضافه کردن جزئیات بیشتر به یک خبر قدیمی آنهم در حالیکه
دولت در همان زمان آن را تایید کرده است، بیانگر این است که منتقدان اوباما
همچنان به دنبال بهانهای برای توجیه مخالفت خود با یک توافق موفقیتآمیز
هستند.
وی همچنین با بیان اینکه باجدهی جایی
در سیاست خارجی آمریکا ندارد، خطاب به خبرنگاران تاکید کرد: پولی که ما به
ایران دادیم باج نبود بلکه همان پولی بود که سال 1979 (1357) از سوی ایران
برای خرید تجهیزات نظامی به یک شرکت آمریکایی داده شده بود؛ اما آن تجهیزات
به دلیل سرنگونی شاه هیچگاه به ایران تحویل داده نشد.
با این حال، شفافسازی مقامات کاخ سفید
در واکنش به افشاگری وال استریت ژورنال، مانع از انتقادات گسترده مخالفان
جمهوریخواه اوباما و توافق هستهای ایران نشد. به گزارش سیبیاس نیوز،
«پال رایان» - رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا - روز گذشته در
واکنش به افشای جزئیات انتقال پول به ایران گفت اگر گزارش وال استریت
ژورنال درست باشد، نشان میدهد سوءظن قدیمی ما در مورد اینکه دولت اوباما
در ازای آزادی گروگانهای آمریکایی به ایران باج داده، کاملاً درست بوده
است.
«اد رویس» - رئیس کمیته روابط خارجی
مجلس نمایندگان آمریکا - نیز در بیانیهای در واکنش به خبر پرداخت 400
میلیون دلاری آمریکا به ایران، برجام را بدتر از آنچیزی خواند که قبلاً
پیشبینی شده بود. وی گفت: "همه ما میدانستیم که توافق هستهای با ایران
یک اشتباه تاریخی است؛ اما این توافق هر روز با جزئیات جدیدی که درباره آن
منتشر میشود، در حال بدتر شدن است."
«مارکو روبیو» - سناتور ایالت فلوریدا و
از مخالفان اصلی برجام – نیز در گفتگو با رسانهها همزمانی پرداخت طلب
ایران با آزادی آمریکاییها را باجدهی دولت اوباما به ایران برای
بازگرداندن این شهروندان دوملیتی خواند.
علاوه بر این، به نوشته نیویورک تایمز،
«تد کروز» - سناتور تگزاس و نامزد سابق انتخابات ریاست جمهوری آمریکا - که
پیشتر تهدید کرده بود در اولین روز ریاست جمهوریاش توافق هستهای ایران را
پاره خواهد کرد در واکنش به افشاگری وال استریت ژورنال مدعی شد: "پرداخت
پول به ایران نشان میدهد توافق هستهای ایران چیزی جز مجموعهای از
رشوهها و توافقات محرمانه نیست."
«تام کاتن» - سناتور آرکانزاس – نیز گفت
پرداخت این پول یقیناً باج دولت اوباما به ایران بوده و باعث تشویق بیشتر
ایران به گروگانگیری میشود.
همچنین «مارک کِرِک» - سناتور
جمهوریخواه ایالت ایلینوی در سنای آمریکا - در اظهاراتی ضدایرانی مدعی شد:
"پرداخت باج به آدمربایان، آمریکا را در معرض تهدید بیشتری قرار میدهد."
وی اضافه کرد: "درحالیکه ایران چند تبعه آمریکایی را به صورت غیرقانونی
بازداشت کرده بود، سیاست باجدهی کاخ سفید این کشور را به بازداشتهای
بیشتری در آینده تشویق میکند."
در این میان، «دونالد ترامپ» - نامزد
انتخاباتی حزب جمهوریخواه نیز بلافاصله پس از آگاهی از گزارش وال استریت
ژورنال، طبق معمول در حساب توییتر خود از این افشاگری برای انتقاد مجدد از
سیاست خارجی اوباما و تخریب رقیب دموکرات خود استفاده کرد. وی در این باره
نوشت: "افشاگری وال استریت ژورنال بار دیگر بر سیاست خارجی شکست خورده
اوباما صحه گذاشت و یک رسوایی دیگر را در کارنامه هیلاری کلینتون ثبت کرد."
نکته جالبی که در این میان وجود دارد
این است که ترامپ و مقامات جمهوریخواه کنگره طی دیروز و امروز در حالی در
ادامه ادعاهای قبلی خود علیه توافق هستهای ایران، مدعی باجدهی دولت
اوباما به ایران برای آزادی شهروندان آمریکایی شدهاند که این پول از
ابتدا متعلق به ایران بوده و به ناحق از زمان پیروزی انقلاب اسلامی از سوی
دولت آمریکا بلوکه شده بود.
امروز کمیته نظارت مجلس نمایندگان
آمریکا نیز از «جان کری» - وزیر امور خارجه آمریکا - خواست برای توضیح
درباره همزمانی پرداخت 400 میلیون دلاری آمریکا به ایران و آزادی اتباع
آمریکایی از این کشور در نشست آتی این کمیته حاضر شود. از این رو، به نظر
میرسد این موضوع در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به بهانه
دیگری برای حمله به توافق هستهای ایران و تقویت مواضع انتخاباتی ترامپ در
برابر هیلاری کلینتون تبدیل شده است.