به گزارش مشرق، "زلمی خلیل زاد" دیپلمات مشهور آمریکایی در مجله " پلیتکو" درمورخ 14 سپتامبر نوشت: من به همراه چند تن از مقامات سابق آمریکا به عربستان سعودی سفرکردیم. دراین سفر یکی از مقامات سعودی اعتراف کرد که ریاض آمریکا را گمراه ساخته است. این مقام سعودی توضیح داد عربستان در اوائل دهه 70 میلادی چطور از گروه های اسلامگرای افراطی در مقابل "جمال عبدالناصر" رئیس جمهور اسبق مصر حمایت کرده به گونه ای که به جنگ در مرزهای یمن منجر شد.نویسنده که از محافظه کاران جدید آمریکاست به نقل از این مقام سعودی افزود: این استراتژی علیه جمال عبداالناصر با موفقیت مواجه شد و سعودی ها عملا توانستند بیشترین استفاده را ار اسلامگرایان ببرند. وی توضیح داد که حمایت از اسلامگرایان افراطی سبب شد تا درمقابل تجاوز شوروی سابق به افغانستان ایستادگی شود و این کشور درجنگ افغانستان شکست بخورد البته این کار با همکاری آمریکا انجام شد. این استراتژی نیز درمقابل شوروی سابق با موفقیت همراه شد. همچنین این استراتژی درباره گروه های شیعی که مورد حمایت ایران هستند، مورد استفاده قرار گرفته است.
زلمی خلیل زاد به نقل از مسئولان عربستان سعودی نوشت: حمایت ریاض از اسلامکرایان افراطی اکنون به خطر جدیدی علیه عربستان و غرب تبدیل شده است . یکی از مقامات یبلندپایهی سعودی گفته است ریاض بعد از حملات 11 سپتامبر تاکنون به حمایت از اسلامکرایان افراطی اعتراف نکرده است زیرا از این واهمه دارد که حمایت غرب را از دست بدهد یا غرب با عربستان همچون دشمن رفتار کند . بنابراین، ما همواره حمایت از اسلامگرایان افراطی را انکارمی کنیم .
نویسنده در مقاله خود این سئوال را مطرح می کند چرا عربستان با این صراحت از حمایت گروه های اسلامگرای افراطی سخن می گوید؟ این سیاست جدید ریاض تا چه اندازه ای برد دارد؟ آیا گروه های افراطی نظیر "جبهه النصره" همچنان از عربستان پول دریافت می کنند؟ در این دیدار یکی از مقامات سعودی گفت نزدیکی و همکاری بین خاندان آل سعود با هدف ساختن آینده جدید برای کشورشان بوجود آمده است که از جمله می توان به انجام اصلاحات گسترده و فراگیر اقتصادی اشاره کرد.
زلمی خلیل زاد در مقاله خود نوشت: مقامات ریاض افراط گرایی اسلامی و ایران را دو تهدید بزرگ علیه عربستان می دانند. بطوری که ملک سلمان پادشاه این کشور ایران را مسئول بی ثباتی و درگیری ها ی منطقه می داند. به نظر می رسد نقش ایدئولوژی رهبری جدید سعودی به نفع اصلاحات در این کشور کاهش یافته است. حال در کشوری که به شیوه استبدادی توسط آل سعود اداره می شود چقدر برنامه های اصلاحات می تواند با موفقیت روبرو شود؟ چقدر کادر رهبری جدید عربستان درخصوص اجرای برنامه های اصلاحات در کشورشان وحدت دارند.؟ با مانع تراشی های نسل قدیم و متنفذ خاندان آل سعود در روند اصلاحات چه کار خواهند کرد؟ آیا این مانع تراشی ها عربستان را به سمت بی ثباتی سوق خواهد داد؟ این در حالی است که علمای وهابی به انجام اصلاحات درعربستان مخالفند.
نویسنده تاکید کرد برنامه اصلاحاتی که بیشتر عربستان اعلام کرده بود در این کشور اجرای خواهد شد عملیاتی نشد چراکه علما و موسسات دینی وهابی که شریک خاندان آل سعود در حکمرانی هستند با انجام اصلاحات مخالفت کردند و آن را نابود ساختند. همچنین باید به این نکته توجه داشت که اجرای اصلاحات در عربستان ممکن است به ناآرامی های سیاسی منجر شود زیرا برخی از شخصیت های متنفذ و صاحب قدرت از وضعیت کنونی در این کشور بهره مند هستند. به علاوه، آمادگی مردم عربستان برای رقابت در جهان اقتصاد نیز درموفقیت انجام اصلاحات دراین کشور شرط است.
زلمی خلیل زاد درمقاله خود تصریح کرد: به نظر می رسد که تمرکز ریاض بر مسئله داعش و ایران سبب تغییر موضع عربستان در قبال اسرائیل شده است . درحقیقت، ریاض و تل آویو بر این باورند که ایران و داعش تهدیدی علیه عربستان و اسرائیل هستند. لذا مانعی وجود ندارد که ریاض و تل آویو درآینده با یکدیگر همکاری کنند. این درحالی است که مقامات سعودی به صراحت اعلام کرده اند که اسرائیل را دشمن نمی دانند و در هیچ اقدام نظامی علیه تل آویو شرکت نخواهند کرد.
این دیپلمات سابق آمریکایی تاکید کرد: امید بیشتر نسبت به انجام اصلاحات درعربستان درمقایسه با سایر کشورهای خاورمیانه وجود دارد. پس از اینکه با مقامات مختلف عربستان صحبت کردم به این نتیجه رسیدم که بیشتر آنان در اجرای برنامه های اصلاحات جدی هستند. اگر عربستان در انجام اصلاحات موفق بشود، این کشور قوی تر از گذشته خواهد شد و امکان ایفای نقش بیشتری در خاورمیانه پیدا خواهد کرد. از جمله این نقش ها می توان به رویارویی با ایران و انجام مذاکرات هدفمند برای پایان جنگ های خاورمیانه اشاره کرد البته عربستان باید در سیاست های خود در حمایت از اسلامگرایان افراطی تغییر ایجاد کند تا درسایه آن گروه های مسلح اسلامگرا شکست بخورند.
