به گزارش مشرق، سی‌ویکمین نشست کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران، به بررسی وضعیت صنایع وابسته به فولاد اختصاص داشت، جایی که فعالان صنایع لوله و پروفیل، خودروسازی و لوازم خانگی از گران خریدن ورق‌های فولادی موردنیاز، تامین نشدن نیازشان در داخل و افزایش تعرفه واردات ورق فولادی از خارج گلایه‌مند بودند و مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و مدیران فولاد مبارکه نیز از عملکرد خود در تامین نیاز داخل، صادرات به خارج و وضع تعرفه دفاع کردند.

با این همه تولیدکنندگان فولاد معتقد بودند که باید علاوه بر مسوولان فولاد مبارکه سایر تولیدکنندگان فولاد نیز در این نشست حاضر باشند. ضمن این که اختلافات آماری بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان فولاد در مورد ظرفیت تولید، نیاز داخل به ورق‌هایی با ضخامت‌های متفاوت و در نهایت قیمت داخلی و صادراتی وجود داشت.

پرهیز از تشتت آماری و تعدد مراکز آماردهنده

در ابتدای این نشست که به مروری کوتاه بر اخبار حوزه صنعت و معدن اختصاص داشت، مهدی پورقاضی با اشاره به تعدد آمارهای مختلف در مورد شاخص‌های اقتصادی کشور گفت: مرکز آمار ایران به عنوان مرجع اعلام آمار در کشور شناخته شده است. از نظر قانونی هم این مرکز باید مرجع آماری در کشور باشد.

رییس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران عنوان کرد که ارائه آمار مختلف از دیگر مراجع موازی باعث زیر سوال رفتن آمار مرکز آمار ایران و موجب تشتت آماری در کشور می‌شود که رهبر انقلاب نیز نسبت به این مساله موضع گرفتند.

محمدرضا بهرامن نیز با تاکید بر مرجع بودن مرکز آمار ایران برای دسترسی و استفاده از داده‌ها و اطلاعات اقتصادی کشور به گزارش موسسه مکنزی در مورد اقتصاد ایران پرداخت و گفت: این موسسه تحلیلی بسیار مثبت در مورد ظرفیت‌های اقتصاد ایران ارائه می‌دهد. این گزارش بدون سفارش دولت نوشته شده و یک مطالعه منطقه‌ای است که می‌تواند برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی مفید باشد.

مبارکه توان تامین نیاز داخلی را ندارد

در ادامه امیرحسین کاوه، دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی به ارائه گزارشی از تاریخچه این سندیکا پرداخت. او اعلام کرد که در حال حاضر 132 کارخانه با ظرفیت اسمی 18 میلیون تن عضو این سندیکا هستند و ظرفیت فعال کارخانجات عضو هم‌اکنون پنج میلیون تن است. کاوه گفت: ظرفیت بسیار بالایی در صنایع پایین‌دستی فولاد ایجاد شده است که هم امیدوارکننده است و هم هشداردهنده. امیدوارکننده از این جهت که می‌توانیم تولید با ارزش افزوده و صادرات داشته باشیم اما هشداردهنده از این جهت که بیش از ظرفیت کارخانه احداث شده است.  کاوه گفت: صنعت فولاد پاسخگوی بیش از 30 درصد نیاز ما به مواد اولیه نیست و باید 70 درصد نیاز خود را از طریق واردات تامین کنیم. این در حالی است که تغییرات تعرفه‌ای در سال‌های اخیر زیاد بوده است و در سال گذشته ناگهان تعرفه واردات ورق فولادی تا 20 درصد افزایش یافت. او با انتقاد از کارخانه فولاد مبارکه که اولویت خود را به جای تامین نیاز داخل، صادرات قرار داده است گفت: ورق صادراتی 300 دلاری در داخل 480 دلار فروش می‌رود که این خود گران‌فروشی و اجحاف در حق تولیدکنندگان داخلی است.

دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل با اشاره به آمار صادرات و واردات عنوان کرد که اگرچه فولاد مبارکه در سال 94 موفق شده است دو میلیون تن فولاد صادر کند اما در همین سال تولیدکنندگان برای تامین نیاز خود سه میلیون تن فولاد وارد کشور کرده‌اند. امیرحسین کاوه با اشاره به آماری که شرکت فولاد مبارکه به وزارت صنعت، معدن و تجارت داده است، گفت: در نامه‌های رسمی این شرکت آمده است که افزایش ثبت سفارش برای کل محصولات فولاد مبارکه طی پنج ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل 138درصد بوده است اما فولاد مبارکه در این مدت نسبت به سال قبل 41 درصد افزایش تحویل داشته است یعنی97 درصد از تحویل خود عقب است. او هم‌چنین در پایان بخش اول سخنان خود قیمت فولاد در بورس کالا را نیز مورد انتقاد قرار داد و گفت که این قیمت حدود 200 دلار در تن بالاتر از قیمت جهانی فولاد است.

پس از این سخنان، مهدی پورقاضی در تلخیص سخنان او گفت: تا‌مین‌کننده انحصاری ورق فولادی در کشور شرکت فولاد مبارکه اصفهان است که هم تولیدات خود را با قیمت بالا می‌فروشد و هم این که به دلیل ناتوانی در تامین نیاز داخلی، تحویل را با تاخیر انجام می‌دهد. علاوه بر این دو مشکل، وضع تعرفه 20 درصدی بر واردات نیز باعث شده است که واردات برای تولیدکننده بسیار گران‌تر شود.

مبارکه به تمام تعهدات خودش عمل کرده است

اما سخنان دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی باعث واکنش نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت و مدیران فولاد مبارکه شد و آنها نیز هر کدام به نحوی سعی کردند به ادعاهای مطرح شده پاسخ دهند. ابتدا حسین ابویی مهریزی، معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت این سوال را مطرح کرد که سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی نماینده چند درصد از تولیدکنندگان است؟ او هم‌چنین تاکید کرد که مطالبی مربوط به این صنعت نباید یک‌طرفه مطرح شود بلکه باید هر دو طرف مسایل و نقطه‌نظرات خود را بیان کنند.

سیدرسول خلیفه‌سلطان، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز از دیگر منتقدان سخنان امیرحسین کاوه بود که اعتقاد داشت باید ابتدا به مساله قیمت نسبی فولاد در کشور پرداخته شود. او گفت: باید تولیدکنندگان فولاد در کشور در سر این میز باشند و در مورد این که قیمت فولاد رقابتی است یا غیررقابتی و این که چگونه باید این قیمت تعیین شود، نظر دهند و صحبت کنند.

محمد خدیوی، مدیر فروش داخلی شرکت فولاد مبارکه، با اشاره به جلساتی که با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت در خرداد ماه سال جاری برگزار شده است عنوان کرد که این شرکت تاکنون به تمام تعهداتش عمل کرده و از آنچه تاکنون باید انجام می‌داده عقب نیست. خدیوی افزود: مبارکه به منافع ملی توجه دارد و با توجه به مشکلاتی که برای واحد فولاد گیلان ایجاد شد و در تحویل تعهدات خود عقب مانده بود، فولاد مبارکه به این واحد کمک کرد و به‌رغم بدهی‌های سنگین این شرکت و ناتوانی در تامین مالی، فولاد مبارکه بخشی از این تعهدات را برعهده گرفته است.

او هم‌چنین با تاکید بر اهمیت صادرات به اروپا افزود: نباید واحدی را یک کار سخت یعنی صادرات کالا به اروپا انجام می‌دهد را دلسرد کنیم. این کار به توانمندی‌های کشور می‌افزاید. قیمتی که ما در بورس فولاد عرضه می‌کنیم هم برابر قوانین نظارتی است و اگر تخلفی می‌کردیم از طرف حراست و نظارت بورس حتما مورد رسیدگی قرار می‌گرفت.

با افزایش تعرفه موافق نبودیم

شهرام براخورلو، که به نمایندگی از سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در این نشست حضور داشت عنوان کرد که از نظر فنی و کارشناسی مخالف افزایش تعرفه است. براخورلو توضیح داد که وزارت صنعت، معدن و تجارت با این استدلال که فولاد نقدشوندگی بالایی دارد و تعرفه پایین می‌تواند منجر به واردات انبوه و زیان صنعت فولاد شود، اقدام به افزایش تعرفه کرده است. او افزود: در حال حاضر نیز نرخ تعرفه 4، 10 و 20 درصدی برای فولاد لحاظ می‌شود که این اختلاف طبقاتی تعرفه یک مشکل دیگر است که تبعات بیشتری در پی دارد. او در ادامه سخنان خود عنوان کرد که مشخص نیست چه میزان از واردات فولاد کشور توسط اعضای سندیکای لوله و پروفیل وارد شده و چه میزان در این صنعت استفاده شده است. براخورلو گفت: به دلیل امتیازاتی چون ارز مبادله‌ای و تعرفه طبقاتی واردات فولاد صورت می‌گیرد که مشخص نیست در چه صنعتی و برای تولید چه کالایی استفاده می‌شود.

او در انتهای سخنان خود با حمایت از تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی فولاد گفت: مشخص نیست وقتی فولاد مبارکه می‌تواند محصولش را با قمیت بالاتری در داخل به فروش برساند چرا باید به دنبال صادرات باشد؟ سهامداران این شرکت چگونه می‌توانند بپذیرند که محصول کارخانه‌شان با قیمتی پایین‌تر از بازار داخل فروخته شود؟

امیرحسین کاوه بعد از این که سخنانش را انتقاد مواجه شد به مدعای فولادسازان مبنی بر تامین نیاز داخلی کشور اشاره کرد و گفت: فولادسازان باید با صداقت اعلام کنند که قادر به تامین نیاز داخل نیستند و لازم است واردات انجام شود. خودروسازها، تولیدکنندگان لوله و پروفیل، صنایع لوازم خانگی و دیگر صنایعی که ورق فولادی مصرف می‌کنند هرکدام به نوع خاصی محصول نیاز دارند که امکان تامین آن در داخل نیست و باید واردات انجام شود. کارخانجات فولادی تعهد به میزان تولیدی دارند که اصلا ظرفیت آن را ندارند. هر اتفاقی هم که بیفتد کارخانه 500 هزار تنی نمی‌تواند یک میلیون تن فولاد تولید کند. کاوه هم‌چنین در مورد صادرات فولاد مبارکه به اروپا گفت: دلیلی ندارد یک شرکت محصولی را در هر تن 480 دلار در داخل می‌فروشد با قیمت 300 دلار به خارج صادر کند. ضمن این که بهتر است مشخص شود این صادرات به کدام کشورها و کدام شرکت‌ها و با کدام ترکیب سهامداران فرستاده می‌شود.

محمد فاطمیان، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه این نشست به دفاع از فولادسازان پرداخت. او عملکرد شرکت فولاد مبارکه را حرکت در مسیر منافع ملی عنوان کرد و گفت: مباحثی که در این جلسه مطرح می‌شود پیش از این در کمیسیون ماده 76 گفته شده و برایش صورتجلسه تنظیم شده است. فاطمیان افزود: فولاد مبارکه قرار است یک میلیون و 50 هزار تن ورق فولادی تامین کند که اکنون از تعهداتش جلوتر است و به خاطر منافع ملی تعهدات فولاد گیلان را هم به دوش گرفته است. او هم‌چنین با تاکید بر حمایت از بخش خصوصی عنوان کرد که افزایش تعرفه با درنظر گرفتن تمامی جوانب و حتی مشاوره با بخش خصوصی بوده است.

خودروسازها پاییز و زمستان سختی خواهند داشت

عباس شیخ‌ربیعی نیز که به نمایندگی از شرکت ایران‌خودرو به عنوان یکی از مصرف‌کنندگان ورق‌های فولادی در نشست کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران حاضر بود از افزایش تعرفه‌ها انتقاد و اعلام کرد پاییز و زمستان سختی پیش روی خودروسازان است. شیخ‌ربیعی گفت: مبارکه نمی‌تواند همزمان هم جوابگوی خودروسازها باشد، هم نیاز تولیدکنندگان لوله و پروفیل را پاسخ دهد و هم به لوازم خانگی ورق فولادی بدهد. لازم است که ما بخشی از نیازمان را از طریق واردات تامین کنیم و هنوز نمی‌دانیم چرا باید برای واردات یک قطعه ورق نزدیک به 26 درصد تعرفه بپردازیم. شیخ‌ربیعی با اشاره به این که تعرفه واردات فولاد باعث شده است که قیمت یک قطعه وارداتی از قیمت ساختن همان قطعه در داخل پایین‌تر باشد تاکید کرد که قطعا باید در تعرفه واردات فولاد تجدیدنظر صورت بگیرد.

 

در انتهای این نشست رییس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران با تاکید بر لزوم گفت‌وگوی بیشتر برای حل مشکل هر دو طرف این مشکل و برداشتن مانع تعرفه‌ای، از واقعی نبودن ظرفیت‌های تولید بنگاه‌ها در کشور انتقاد کرد. مهدی پورقاضی گفت: مسلم است که ظرفیت‌های اعلام شده به وزارت صنعت، معدن و تجارت واقعی نیست و ما این خواسته را از وزارت داریم که براساس شاخص‌هایی چون برق مصرفی، تعداد نیروی کار و ... ظرفیت واقعی واحدهای تولیدی را شناسایی کند. پورقاضی هم‌چنین افزود: با توجه به این که از اواخر پاییز کار دولت برای تعیین نرخ‌های تعرفه برای سال آتی آغاز می‌شود درخواست ما از دولت این است که حتماً با فعالان بخش خصوصی و مصرف‌کنندگان کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای برای تعیین تعرفه مشورت کند و نظر آنان را نیز بپرسد.

او گفت: افزایش تعرفه یک کالای موردنیاز صنایع مختلف که نیاز به آن با تولید داخلی مرتفع نمی‌شود، باعث افزایش قیمت کالای نهایی می‌شود.

 

 

منبع:  اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران