سرویس فرهنگ و هنر مشرق- سری جدید برنامه شام ایرانی با حضور چهار بازیگر زن به تازگی وارد شبکه نمایش خانگی شده. آیا تماشای رقابتی اینچنینی برای مردم جذاب است و به خاطرش پول می‌دهند؟
*جذاب نبودن الگوی اصلی
«شام ایرانی» زمانی به میدان آمد که «بفرمایید شام» شبکه‌ی ماهواره‌ای بدجوری سر و صدا راه انداخته بود. . توی چنین شرایطی بود که بیژن بیرنگ تصمیم گرفت «شام ایرانی»را بسازد و برای جذاب شدن بیشتر قضیه سراغ بازیگران و چهره‌ها برود. در واقع شباهت «شام ایرانی» به نسخه جنجالی و جذاب در آن برهه زمانی، باعث شد مخاطبان سراغ تماشای فصل اول بروند. الان مدت‌هاست که همان نسخه اصلی «بفرمایید شام» هم دیگر مخاطبی ندارد. حالا توی چنین اوضاعی، قطعا «شام ایرانی» که از روی نسخه اصلی آن ساخته شده هم ترغیب کننده نیست به کیفیت و خوبی و بدی برنامه کاری نداریم. قطعا بعد از «بفرمایید شام»، برنامه‌های جذاب دیگری ساخته شده که می‌شود با الگوبرداری از آنها برنامه‌ای ساخت چرا هنوز «شام ایرانی»؟
*عدم جذابیت زندگی چهره‌ها
خب اینکه بازیگران و چهره‌ها برای مردم جذابند که حرفی نیست. طبیعی است مردم همیشه تمایل دارند بدانند خانه یک بازیگر چه شکلی است، چه وسایلی دارد، آشپزخانه‌اش چطور چیده شده و ... طبیعتا علت اصلی اینکه کارگردان‌ها برای بالا رفتن جذابیت «شام ایرانی» به جای اینکه دست روی مردم عادی بگذارند سراغ چهره‌ها می‌روند همین است. اما به نظر می‌رسد یک چیزی کاملا فراموش شده اینکه با گسترش شکبه‌های اجتماعی، جذابیت نزدیکی به زندگی خصوصی بازیگران دیگر آنطور که باید مطرح نیست. بازیگران خودشان به اندازه کافی از منزل، لوازم شخصی و زندگی خصوصی‌شان در صفحات اجتماعی عکس منتشر می‌کنند و دیگر هیچ شگفتی خاصی از دیدن زندگی اجتماعی، به بازیگران و چهره‌ها نزدیک شده‌اند که دیگر مرزی میان خودشان یا آنها نمی‌بینند. به همین دلیل هم هست که برنامه‌ای مثل «شام ایرانی» دیگر آنطور که باید جذاب به نظر نمی‌رسد.
*الگوی تکراری و خسته کننده
از روز اولی که «بفرمایید شام» از همان شبکه فارسی ماهواره‌ای روی آنتن رفت، مخاطبان با یک الگوی اصلی روبه‌رو شدند و این الگو حتی بعد از ایرانیزه شدن و بعد از ساخته شدن فصل‌های مختلف، هنوز هیچ فرقی نکرد. کماکان، میزبان سراغ خرید مواد غذایی می‌رود، در طول مدت پخت و پز، با مصاحبه‌گر گپ می‌زند و به سوالاتش جواب می‌دهد، استارتر، غذای اصلی و دسر درست می‌کند و ... بعد از آمدن مهمان‌ها هم الگو به همان شیوه قبل ادامه پیدا می‌کند. مهمان‌ها با یک هدیه از راه می‌رسند، شربت می‌خورند، استارتر روی میز می‌آید، میزبان به مهمان‌ها هدیه می‌دهد یا برایشان یک کار هیجان انگیز انجام می‌دهد، شام می‌خورند و تمام، درست است که این الگوی رایج برنامه است اما واقعا مردم نسبت به این حجم تکرار، خسته نشده‌اند؟ این همه تکرار طی این همه سال، هنوز هم برای مردم جذابیت دارد؟
*تغییرات جدید
البته اینطور هم نیست که سری جدید «شام ایرانی»، عیناً مشابه سری‌های قبلی ساخته شده باشد. درست است که اصل و اساس همه آنها یکی است و همه‌شان از یک الگو پیروی می‌کنند اما سروش صحت سعی کرده با اضافه کردن بخش‌هایی، تقریبا این تفاوت را ایجاد کند. مثلا قبل از اینکه رقابت شروع شود، بازیگران را دور هم جمع می‌کند و از آنها می‌خواهد خودشان راجع به غذاهایی که می‌‌خواهند درست کنند گپ بزنند. در این سری جدید، خانم‌ها به پشت بام یک خانه قدیمی می‌روند و کنار کولر و آنتن و .... وسط سرما در حالیکه کاپشن و پالتو به تن دارند، شروع می‌کنند به صحبت راجع به منو. این بخش لابه‌لای برنامه پخش می‌َشود و البته آنطور که باید جذابیت خاصی هم ندارد. مسئله اینجاست که حتی گپ و گفت میان برنامه که میان کارگردان و بازیگران انجام می‌شود هم سمت و سوی خاصی ندارد و پرسش‌ها و پاسخ‌ها همان‌هایی است که شاید مخاطبان بارها در برنامه‌ها و مصاحبه‌های مختلف از این بازیگران شنیده‌اند.
*مهمانی بازی به جای رقابت
یکی از نکات جذاب در برنامه اصلی «بفرمایید شام»، در مرحله امتیاز دهی اتفاق می‌افتاد. آن موقع بود که همه زیر آب هم را می زدند و از غذاها و دسرها و نحوه حرف زدن و رفتار و مهمان نوازی و... ایراد می‌گرفتند و آخر سر هم امتیاز بی‌ربطی به میزبان می‌دادند و تمام. مهمان‌ها در آن برنامه اصلی، بعد از پایان برنامه هیچ وقت همدیگر را نمی‌دیدند و برایشان فرقی نمی‌کرد طرف مقابل متوجه زیر آب زنی‌شان شده باشد. ماجرا اما در «شام ایرانی» هنرمندان کاملا فرق می‌کند. دیگر حتی بحث رقابت هم در این برنامه مطرح نیست. همه مدام قربان و صدقه هم می‌روند و بالاترین امتیاز را به هم می‌دهند. مدام هم می‌گویند وای اگر بفهمد مثلا من یک امتیاز کمتر داده‌ام بعدها ناراحت می‌شود. همین تعارف‌ها باعث شده که «شام ایرانی»حتی یک برنامه رقابتی هم نباشد. در واقع با برنامه‌ای برای مهمانی بازی چهار بازیگر روبه‌رو هستیم که هیچ دلیل خاصی ندارد و مدام هم ادامه پیدا می‌کند.
*دلزدگی از تبلیغات همراه غذا
غذا و برنامه‌های مرتبط با غذا، تا همین چند سال اخیر جزو پرطرفدارترین برنامه‌ها بودند. تا وقتی که یک مرتبه توجه کارگردان‌ها و برنامه‌سازان به غذا جلب شدو موج عجیبی درباره غذا شکل گرفت. انواع و اقسام برنامه، مسابقه، میان برنامه، تیزرهای تبلیغاتی و ... ساخته شد و پای چندین و چند داور و مهمان و میزبان و ... به تلویزیون و شبکه نمایش خانگی باز شد. یک جورهایی می‌شود گفت حجم بالای این برنامه‌ها باعث شدند که جذابیت برنامه‌های مرتبط با غذا کمتر شود. در واقع مخاطبان آنقدر رقابت درباره غذا تماشا کردند که دلشان را زد. طبیعی است که برنامه‌ای مثل «شام ایرانی» آنطورکه باید دیگر قانعشان نمی‌کند. مخصوصا اینکه در سری جدید، بحث تبلیغ مواد غذایی خوراکی و شوینده‌ها و ... هم مطرح شده. مخاطبی که این روزها مدام در شبکه‌های مختلف، با برنامه‌های آموزش غذا به همراه تبلیغات قابلمه و ظرف و ... روبه‌روست دیگر حال و حوصله تماشای برنامه‌ای مرتبط با غذا اما تبلیغاتی را ندارد.
منبع: روزنامه هفت صبح
