رزمنده ای جانباز و یکی از یادگاران دوران دفاع مقدس با دیدن این صحنه می گفت: حضور بانوان در اربعین شلمچه من را یاد جنگ می اندازد، زنان آن موقع هم بودند در قسمت پشتیبانی و حالا رسیده اند به خط مقدم.
با خادمی عشق می کنم
ثریا که نام کاملش «ثریا فلاحتیان» است اما به نام خانوادگی همسرش که فرحانیان است شناخته می شود یکی از بانوان خیر آبادانی است که آن طور که خودش می گوید در موسسه خیریه فعالیت می کند و پای ثابت کمک به کودکان و ایتام است و خیلی وقت ها با دست پر به مدارس مناطق محروم می رود.
اما حالا دل از موسسه خیریه و ۶ نوه اش کنده و مقیم بیابان شلمچه شده و در موکبی در نزدیکی موقعیت استان فارس خادمی می کند.
ثریا می گوید: یک بار وقتی صدام بود اما ناپدید شده بود به زیارت کربلا رفتم. الان همسر و فرزندانم در کربلایند اما خودم سه سال است که نمی روم. می مانم و خادمی می کنم.
تند و تند غذاها را روی پیشخوان موکب می چیند به یکی دو نفر از آقایان خادم داخل موکب چند نکته را گوشزد می کند و با لبخند می گوید: اینجا هم همه کار می کنم. غذا می پزم، غذا توزیع می کنم خاک میروبم، خلاصه همه کاره ام.
این خادم حسینی عنوان می کند او و بقیه خانم های موکب از هفت صبح تا ۱۱ شب خدمت می کنند. سینه اش را صاف می کند و با لحنی پر انرژی می گوید: بعضی وقت ها حتی از مردها هم جلو می زنیم و خودشان می گویند شما چطور خسته نمی شوید؟
«عشق می کنم» این تنها جمله ای است که برای توصیف احساسش در زمان خادمی به کار می برد و توضیح می دهد: وقتی می بینم معلول یا ولیچری به سمت کربلا می رود عشق می کنم.
از آمدن به شلمچه روحیه و انرژی می گیرد و خیلی از زنان دیگر را به همراه خودش برای خادمی به مرز آورده است.
ثریا تصمیم گرفته سال دیگر هم برای زیارت اربعین به عراق نرود اما نذر دارد که سه نفر که تا کنون به کربلا نرفته اند را راهی زیارت کند.، می گوید: اگر از الان ماهی ۱۰۰ هزار تومان پس انداز کنم تا سال آینده بیشتر از یک میلیون تومان می شود که می توانم با آن سه نفر را که تا حالا رنگ کربلا را ندیده اند راهی زیارت کنم.
پختن نان زوار؛ آرزویی که برآورده شد
بازار رفتن ها از شلمچه رو به سردی گذاشته است اما هنوز تنورهای این مرز روشن و گرم هستند و بوی نان تازه در فضای آن پیچیده و زنان بسیاری هستند که پای تنور صورت و دست هایشان گر می گیرد اما دلشان گرم می شود و احساسشان وصف ناشدنی.
«شهلا» بانوی ۵۰ ساله خرمشهری یکی از زنانی است که این روزها در مرز شلمچه نان می پزد و شمار نان هایی که پخته هم از دستش در رفته است. او در گفت وگو با خبرنگار مهر می گوید: ما اینجا گونی گونی می شماریم روزی هشت یا ۹ گونی آرد، نان می پزیم.
شهلا قبل از اینکه در ایران موکب ها برای خدمات رسانی برپا شوند، سه بار برای زیارت به کربلا رفته و هر سه بار هم در کنار زنان خادم عراقی نان پخته، کاری که از کودکی آموخته بود.
او تعریف می کند: آن موقع ها مثل الان نبود که موکب باشد، وقتی می رفتم عراق آن جا نان می پختم اما کم. آن موقع آرزو می کردم در شهر خودمان هم بتوانم این کار را بکنم و الان دو سال است که اینجا هستم و برای زائران نان می پزم.
نان با طعم لذت
این بانوی ۵۰ ساله آنطور که می گوید از صبح زود به مرز می آید و تا شب می ماند اما خسته نمی شود.
شهلا می گوید: در خانه خودمان ۱۰ تا نان بپزیم خسته می شویم اما اینجا ماشاءالله خیلی نان می پزیم و خسته نمی شویم . شب هم که با لباس های آردی به خانه میرویم حس می کنیم کاری برای امام حسین(ع) نکرده ایم.
شهلا پای همزن بزرگی نشسته است کاری که به نوبت هر ۱۰ بانوی این موکب به ترتیب انجام می دهند. در این موکب بانوان همیشه در تکاپو هستند یکی آرد و دیگری آب می ریزد و آن یکی خمیر را آماده می کند و کسانی دیگر در تنورها نان می پزند.
شهلا معتقد است این نان هم پختن و هم خوردنش لذتی دیگر دارد و توضیح می دهد: نان امام حسین(ع) برکت دارد، عشق دارد ما وقت پختش دعا هم می کنیم.
خیلی از بانوان، پای تنور و زمان پخت نان آرزو می کنند و بزرگترین آرزوی ثریا خانوم ظهور امام زمان و است و شفای بیماران.
غرفه خیاطی
اما فعالیت خانم ها در شلمچه تنها به آشپزخانه محدود نمی شوند، گاهی در میان جمعیت دعا توزیع می کنند یا وسایل بهداشتی و یا حتی در استراحتگاه ها می مانند تا کمبودهای زنان زائر را رفع کنند. برخی هم با چرخ های خیاطی سرو کار دارند و کمرشان از صبح تا شب پای این چرخ ها به عشق حسین بن علی(ع) خمیده است.
«سمیرا جلیلیان» یکی از بانوانی است که در غرفه خیاطی و تعمیر لباس که در کنار موقعیت شهرداری تهران برپا شده، ایستاده و از مردم کارهایشان را تحویل می گیرد.
غرفه ای که به همت معتمدین یکی از مساجد خرمشهر برپا شده و طبق گفته این بانوی خادم روزانه ۵۰۰ مراجعه کننده دارد.
جلیلیان می گوید: چون بسیاری از زائران، اطلاعات کافی در مورد لوازم و ملزومات مورد نیاز زیارت ندارند با کمک های مردمی غرفه ای برای تهیه ملزومات حجاب و همچنین تعمیر و دوخت وسایل و لباس هایی که نیاز به تعمیر دارند برپا کرده ایم.
طبق گفته این خادم، بانوان از ساعت ۹ و نیم صبح تا ۱۱ شب و گاهی تا ساعت یک بامداد در مرز می مانند و کار می کنند.
جلیلیان ادامه می دهد: کار خستگی دارد اما اگر عشق باشد خستگی بی معنی است.
هدیه ای از جنس حجاب
در اربعین حضورها تنها مادی نیستند، برپایی موکب های فرهنگی، حضور روحانیون و مبلغین و حتی اهدای کتاب کودک با موضوع ائمه و مبانی مذهبی تنها جلوه ای از نگاه غیر مادی در اربعین است.
اما امسال شلمچه موکبی از جنس متفاوت داشت، موکبی کوچک که با پتو بسته شده است پیشخوان ندارد، غذا هم توزیع نمی کند حتی یک استکان چایی دست زائر نمی دهد اما حجاب را به عنوان هدیه پیشکش می کند.
«سکینه محمد ثوامری» یکی از مدرسان حوزه علمیه کوثر خرمشهر و دست اندرکاران برپایی این موکب خاص است که ایده آن از شب های محرم در خرمشهر شکل گرفت و در اربعین، در شلمچه به بار نشست.
«محمد ثوامری» اظهار کرد: اولین سالی است که این ایده به وجود آمده و از دهه محرم وقتی در مقابل مسجد جامع اجتماع هایی که در آن شرایط نامناسبی برای عزاداری بود، شکل گرفت.
او توضیح داد: خواهران حوزه علمیه کوثر خرمشهر آن زمان تصمیم گرفتند که حرکت عملی را شروع کنند و برای رسیدن به این هدف دخترانی که از نظر حجاب شرایط مناسب نداشتند رصد می کردند تا دیدار چهره به چهره ای با آنها داشته و برای شروع احتیاج به بهانه داشتند.
وی ادامه داد: برای داشتن بهانه برای هم صحبتی یک سری کارت ها که مطالبی در رابطه با حجاب روی آن ها نوشته شده بود به همراه ملزومات حجاب مثل گیره، جوراب به توجه با نیاز هر فرد به بانوان هدیه داده می شد.
طبق گفته این بانوی خادم، در محرم امسال طرح های مختلفی از جمله طرح فال، که نوشته های ادبی و شعر با موضوعیت حجاب دارند و افراد از جعبه ای یک کارت را انتخاب می کنند یا طرح دل نوشته، که در آن بانوان دل نوشته های خود را می نوشتند و به حرم اباعبدالله الحسین(ع) فرستاده شد را برای رسیدن به هدفشان به کار گرفته اند و بازخورد آن راضی بودند.
این مدرس دانشگاه می گوید: باز خورد آن را به صورت فوری مشاهده می کردیم گاهی بانوانی که در محرم از حجاب اسلامی فاصله داشتند همان لحظه متوجه می شدند و حجابشان را رعایت می کردند و این برای ما مایه خوشحالی بود.
این گروه حالا با همان برگه ها و مقواهای رنگی و چسب و نوارهایشان در غرفه سه در چهار به میان زائران اربعین آمدند و ساعت ۱۳ تا ۲۲ در مرز شلمچه می مانند و طرح های جدید مثل نوشتن با گل شلمچه روی لباس یا برپا کردن غرفه نقاشی کودکان و تهیه هدیه برای تشویق بانوان با حجاب مناسب را به طرح های قبلی خود اضافه کرده اند.
تمام ملزومات توسط خیرین تهیه می شود
بانویی که مسئولیت این گروه را بر عهده دارد می گوید: این گروه تعداد ثابتی ندارد تمام ملزومات کار توسط خیرین تهیه می شود گاهی چند نفر و گاهی به تعداد زیاد پای کارند.
حالا از دانشجویان و گروه فاطمیون هم به جمع بانوان طلبه خرمشهری اضافه شده اند .
