روزنامه اماراتی «گالف نیوز» چندی قبل در یادداشتی به قلم «فرانسیس متثیو» تحلیلگر ارشد این روزنامه و متخصص در امور سیاست خارجی امارات و منطقه درباره سرنوشت «حسن روحانی» رییس جمهور ایران در موفقیت او در مسیر پر از دست انداز انتخابات ریاست جمهوری نوشت: حسن روحانی در ماه مه سال 2017 و در انتخابات ریاست جمهوری با وضعیت بسیار دشواری مواجه میشود. این در حالی است که او انتظار داشت سوار بر موج تغییر وضعیت اقتصادی (ناشی از توافق اتمی) شود اما در عوض او با ظهور مجدد اصولگرایان مواجه میشود.
بر این اساس، روحانی تمامی آینده سیاسی خود را بر مزایای اقتصادی حاصل از توافق اتمی بنا نهاد اما این چشم انداز با امتناع بانکهای بینالمللی در همکاری با ایران که در واقع هیچ موردی نیز صورت نگرفته و ورود حتمی «دونالد ترامپ» رییس جمهور منتخب آمریکا به کاخ سفید که اعلام کرده بود توافق را باطل میکند، از بین رفته است.
نویسنده عنوان میدارد: راهبرد روحانی بر این پایه این برداشت استوار بود که خاتمه تحریمها سیل شرکتهای خارجی مشتاق تجارت با ایران تولید کننده نفت که بیش از سه دهه است سرمایه گذاری در آن صورت نگرفته را وارد این کشور میکند اما این امر به وقوع نپیوست.
دلیل نخست نیز این است که تنها تحریمهای بابت برنامههای اتمی این کشور لغو شدهاند و هنوز تحریمهای قدیمیتر بسیاری پا برجا هستند و برخی آنها به روزهای نخست پیروزی انقلاب ایران ماجرای گروگانگیری 444 روزه اعضای سفارت آمریکا در تهران بر میگردند. این تحریمها و موارد دیگر مرتبط با آنچه که حمایت این کشور از گروههای خرابکار نامیده میشوند، در جای خود باقی ماندهاند.
نویسنده به مورد دوم اشاره کرده و مینویسد: در وهله دوم بانکهای بینالمللی به شدت مشکوک به واکنش بلند مدت آمریکا در داد و ستد با ایران هستند. برخی از بزرگترین بانکهای جهانی بابت ساز و کار قبلی پذیرفته شده جهانی بابت جریمههای سنگین مقامهای بانکداری آمریکا خشمگین شدند. آنها به مشتریان خود گفتهاند که در صورت تعامل با ایران باید بانکداران دیگری را بیابند.
تحلیگر روزنامه گالف نیوز در جای دیگر می نویسد: اما مورد سوم مهمتر این است که ایران کماکان در امور اعراب دخالت دارد و از شبه نظامیان و گروههای سیاسی شیعه در عراق حمایت میکند. این کشور یکی از فعالترین متحدان «بشار اسد» ریس جمهور سوریه و حامی برجسته حوثیهای یمن است و در بحرین نیز با احزاب مخالف دولت این کشور همکاری دارد.
در خاتمه این مطلب آمده است: آشکار نیست که جناح اصولگرایان چه شخص مخالف روحانی را برای شرکت در رقابتهای انتخاباتی پیدا میکند . البته معمولا این اقدامها در لحظات آخر رقم میخورند و نامزدها نیز با شورای نگهبان دست و پنجه نرم میکنند. اما مشخص است که روحانی با موقعیت دشواری مواجه است و نمیتواند با توجه به تاثیر بسیار ناچیز توافق اتمی بحث برانگیز بر اوضاع داخلی که ایران کماکان آنرا اقدام شیطان بزرگ در واشنگتن نام مینهد از پیروزی اطمینان یابد.
اندیشکده صهیونیستی «مطالعات امنیتی راهبردی» نیز در تازهترین تحلیل از انتخابات سال آینده ریاست جمهوری ایران نوشت: در حالی که قرار است انتخابات ریاست جمهوری ایران سال آینده برگزار شود که جناحهای درگیر از هم اکنون فعالیت خود را آغاز نمودهاند.
این اندیشکده با اشاره به جو اردوگاه اصلاح طلبها نوشت: «به نظر میرسد اردوگاه اصلاح طلبها حول نامزدی «حسن روحانی» رییس جمهور کنونی متحد شده البته روحانی نماینده واقعی اصلاح طلبها نیست. ناامیدی از فقدان موفقیتهای مدنی بیشتر در دولت روحانی شدت یافته است اما اصلاح طلبها با توجه به نبود نامزد مستحکم دیگر مایل به حمایت از او هستند. هنوز معین نیست که آیا نامزدهای دیگر اردوگاه میانه روها نیز آماده شرکت در انتخابات میشوند یا خیر، اما با فرض این مورد نیز نامزد مورد نظر احتمالا صحنه را برای حسن روحانی چون انتخابات قبلی ترک میکند. این در حالی است که همکاران حسن روحانی در 25 اکتبر 2016 از شرکت او در انتخابات آتی خبر دادند.»
در بخش دیگر این مطلب با اشاره به تلاشهای روحانی در حمایت از توافق اتمی ایران با قدرتهای جهانی آمده است: روحانی به سهم خود از هر فرصتی برای دفاع از این توافق استفاده کرده و بر اهمیت آن بر اقتصاد ایران تاکید دارد. روحانی همراه با انتقاد از آمریکا در عدم اجرای تعهداتش به مردم ایران میگوید که ضرورت دارد تا حصول نتایج توافق صبر پیشه کنند.
از سوی دیگر فعالان ضد حسن روحانی نیز دولت او را به خاطر حقوقهای بالای برخی مقامهای ارشد دولتی زیر سئوال میبرند. اکثر این انتقادها متمرکز بر شکست دولت روحانی در کاهش شکاف اجتماعی و از بین بردن فساد در ایران است.
همچنین عرصه فرهنگی نیز زمینه را برای تنش بین اصولگرایان و دیگران برای حمله به دولت روحانی فراهم آورده است. روحانی از آغاز زمان کارش تلاشهایی را برای آزادی عمل شهروندان در حوزه های عمومی و گسترش آزادیهای مدنی دنبال کرد. اما رویکرد نسبی لیبرال دولت او منجر به انتقادهای گسترده از سوی نهادهای مذهبی ایران شد که مخالف اهداف دولت و تغییرهای مد نظرش بودند.
این اندیشکده نوشت: در مجموع به نظر می آید که چهرههای مختلف در حال تلاش و فعالیت برای پیشبرد اهداف خود قبل از انتخابات فرارو هستند و رهبر ایران نیز تاکید بر بکارگیری رفتار مناسب در قبال مردم دارد. تاریخ نیز نشان میدهد که همواره رییس جمهور منتخب ایران برای دو دوره فعالیت میکند حتی اگر قدرت مانور او نیز کاهش یابد. بنابر این حسن روحانی فرصت خوبی برای انتخاب شدن مجدد دارد که البته این امر به هدف ثبات نظام ایران نیز هست.
این اندیشکده نوشت: در عرصه بینالمللی بسیاری فرض میکنند که روحانی برنده انتخابات خواهد بود. در این بین کنگره آمریکا در آینده نزدیک با این موضع و ادامه تحریمها بر ایران مواجه میشود. البته هنوز مشخص نیست سنای آمریکا، که اکثریت آنرا جمهوریخواهان شکل میدهند، از اعمال تحریمهای سختتر یا از تصمیم مجلس نمایندگان حمایت کند. رویکرد ترامپ و نحوه برخورد او با موضوعهای مختلف مرتبط با توافق اتمی ایران نیز هنوز معین نیست.
البته او گفته که باب مذاکرات مجدد با ایران را در این زمینه باز کرده و یا آنرا باطل میسازد. روحانی نیز در واکنشهای اولیه به انتخاب ترامپ به وضوح اعلام کرد این توافق باطل شدنی نیست و بر اهمیت ادامه آن تاکید کرد.
در انتهای این تحلیل آمده است: بیشک این موضوع در مرکز بحث و جدل بین روحانی و مخالفان این توافق در رقابتهای انتخاباتی ریاست جمهوری ایران خواهد بود.