سرویس اقتصاد مشرق- حسن روحانی رئیسجمهور دیشب با حضور در برنامه زنده تلویزیونی شبکه یک به بیان مهمترین اتفاقات داخلی و خارجی کشور پرداخت.
در بخشی از این گفت و گو ، رئیسجمهور با استناد به آماری که در اختیارش گذاشته شده بود به تحلیل روند صادرات غیرنفتی کشور در 9 ماه سال جاری پرداخت و گفت:
"همه اینها علامتی بود که نشان دهد حرکت به سمت رشد اقتصادی است. صادرات نفتی و غیرنفتی ما، هردو افزایش پیدا کرد، لذا در سه ماهه اول، ما شاهد رشد بودیم."
اما با بررسی آمارهای منتشره در گزارش عملکرد گمرک مشخص میشود، حجم صادرات غیرنفتی ایران در 9 ماه نخست سال95، به 31 میلیارد و 593 میلیون دلار رسیده است.
باتوجه به اینکه محصولات پتروشیمی، میعانات گازی و گاز طبیعی محصولاتی هستند که در آمار صادرات غیرنفتی ایران گنجانده شده اند با بررسی آمار متوجه می شویم حجم صادرات این محصولات پتروشیمی که کاملا مرتبط با بخش نفت میباشند در 9ماه امسال، 16 میلیارد و 819 میلیون دلار بوده است و مابقی مقدار صادرات غیرنفتی که رقم 14 میلیارد و 774 میلیون دلار است به سایر کالاها اختصاص دارد که نشان می دهد بازهم حجم زیادی از صادارت غیرنفتی ایران اختصاص به محصولات مرتبط با نفت دارد.
در این مدت محصولات پتروشیمی با 9 میلیارد و 743 میلیون دلار، میعانات گازی با 5 میلیارد و 124 میلیون دلار، عمدهترین کالای صادراتی ایران، گازهای طبیعی مایع شده نیز یک میلیارد و 952 میلیون دلار و روغنهای سبک و فرآوردهها به جز بنزین با یک میلیارد و 230 میلیون دلار از عمدهترین کالاهای صادراتی غیرنفتی ایران بودند.
از سوی دیگر بررسی آماری واردات امسال نشان می دهد که با وجود تفاوت اندک آمار صادرات و واردات کشور اما با کم کردن ارقام مربوط به صادرات غیرنفتی، مشاهده می شود که صادرات غیرنفتی رقمی بسیار کمتر از آمار واردات است و بازهم سهم واردات نسبت به صادرات در کشور بیشتر است.
در واقع بدون احتساب کالاهای مربوط به نفت، تفاوت 16 میلیارد و 764 میلیون دلاری میان صادرات و واردات به کشور وجود دارد و کفه سنگین ترازو به نفع واردات است.
همچنین میزان صادرات و واردات کشور در دولت روحانی هم علیرغم ادعای رئیسجمهور نه تنها افزایش نیافته بلکه روند کاهشی داشته است. به عنوان نمونه میزان صادرات غیرنفتی در سال 93 ، بیش از 50 میلیارد و 560 میلیون دلار بود که این رقم در سال 94 با توجه به توافق هستهای و فضای پسابرجام نه تنها رشد نداشته بلکه به 39 میلیارد و 640 میلیون دلار کاهش داشته است که نشان از افت 21.6 درصدی دارد.
بنابراین میتوان گفت در سال جاری همچنان تراز تجاری کالاهای غیرنفتی بدون ارتباط با نفت منفی بوده و نفت نقش تعیین کننده ای در آمار روحانی دارد. در واقع کشور در این مدت پسابرجام وارد فضای شکوفایی اقتصادی که منجر به افزایش صادرات کالاهای تولیدی شود، نشده و تنها با اتکا به نفت، تراز تجاری کشور مثبت ارزیابی شده است.