«حقیقت این است که زیربنای سیاست خارجی آمریکا برخلاف ادعای این کشور اصولا با حصول توافق سازگار نیست. اصولی که «دین ایچسون» و «جورج شولتز» -وزرای خارجه اسبق آمریکا- از آن به نام «استراتژی باغبانی» یاد می‌کنند. بدین معنا که آمریکا باید بذر پیشرفت را بکارد و تا سال‌ها از باغ حاصل آمده مراقبت کند و در این مسیر صبر پیشه کند و در هر صبح سیاست، گیاهان را به امید اینکه تا شب رشد بیشتری می‌کنند به بیرون نکشاند».

 

«رویکرد جنگ‌طلبانه ترامپ نسبت به رفتار تجاری چین، می‌تواند از حیث ژئوپلتیکال بسیار خطرناک باشد. سابق بر این، روسای جمهور آمریکا در قبال چین حساب مسائل ژئوپلتیکال را از حساب مسائل اقتصادی جدا می‌کردند. اما ترامپ حساب مسائل امنیتی را از اقتصادی جدا نمی‌کند و همه را در یک کاسه می‌بیند. تنها یک گزینه در قبال دولت سرسخت ترامپ برای چین می‌ماند: امتیازاتی را در عرصه رقابت اقتصادی و تجاری با آمریکا، به این کشور بدهد. رییس جمهور جدید آمریکا زمانی در کتاب خود تحت عنوان «هنر توافق» نوشت: هنر توافق این است که حتی مواردی را که فسخ و باطل شده، دوباره به موارد قابل توافق زنده تبدیل کنیم و در جهت آن چیزی که به آن اهمیت می‌دهیم خرجشان کنیم. هم از این روست که تماس وی با رییس جمهور تایوان کمی پس از پیروزی‌اش در انتخابات معنا می‌یابد. وی، پیشتر از این در مصاحبه از اینکه آمریکا تا این حد به «چین واحد» احترام می‌گذارد و آن را تحمل می‌کند گلایه کرد. او چین را واحد ندانست و برای تایوان حقوق و حاکمیت مستقل قائل شد. بازی ترامپ در دریای چین جنوبی هم در همین راستاست. او با کارت چالش دریای چین جنوبی و رژیم حقوقی این منطقه بازی خواهد کرد تا به آنچه که در معامله می‌خواهد دست یابد. این تجارت و معامله به سبک ترامپ است. دوستان و شرکای اروپایی و آسیایی آمریکا پیوسته از این کشور انتظار داشته‌اند که ضمن احترام به تعهدات امنیتی، از سرمایه‌های مذاکره در قبال چین بهره ببرد. هم‌اکنون، آسیا در آستانه ورود به یک عدم‌اطمینان عمیق است. جنگ اقتصادی و تحول ژئوپلتیک گزینه‌های روی میز هستند. لذا، باغبان این دفعه آمریکا بازنده‌ای در باغ خواهد بود».

 

 

اگر در سخنان اسپایسر ریز شویم، به جدیت دولت ترامپ علیه چین پی‌می‌بریم. اسپایسر قویا تاکید کرده که دولت ترامپ به‌هیچ‌وجه مالکیت یک کشور بر جزایری که متعلق به چندین کشور و در آب‌های بین‌المللی واقع است و از حیث حقوقی، بین‌المللی محسوب می‌گردد را برنمی‌تابد و چین راهی جز دست برداشتن از این جزایر ندارد. سخنگوی دولت چین هم در پاسخ جزایر مذکور را منطق بحقه برای مالکیت چین دانسته اما معتقد است که راه برای تردد کشتی‌های کشورهای فیلیپین، برونئی، تایوان، مالزی، و ویتنام که نسبت به تصرف جزایر شکایت دارند باز است و ضمن اینکه جزایر را پس نخواهد داد، اما راه برای مذاکره جهت رفع صلح‌آمیز مشکل باز است. به گفته وی، چین هیچ اقدامی بر علیه تمامیت ارضی کشور دیگری در دریای چین جنوبی مرتکب نشده و ضمن اتخاذ موضع محکم در قابل تمامیت ارضی خود، هر گونه اقدام از سوی کشور دیگر مبنی بر شکایت بین‌المللی را نمی‌پذیرد و سیاست خود در قبال این منطقه را تغییر نخواهد داد. گفتنی است که دریای چین جنوبی از منابع قابل توجه نفت و گاز برخوردار است.

 

 

جزایر اسپراتلی از نمای نزدیکتر 

 

رویترز، در بخش دیگری از گزارش خود می‌آورد: «متخصصین امور نظامی قویا بر این تاکید دارند با توجه به توانایی‌های نظامی آمریکا در آسیا همچون عملیات‌های قابل انجام با کشتی، هواپیما، و  زیردریایی، هر گونه حرکت علیه ناوگان دریایی چین در دریای چین جنوبی می‌تواند یک فاجعه به همراه داشته باشد».

 

 

در هر حال، کشورهای جهان باید بسیار مراقب استراتژی «هنر توافق» ترامپ باشند. ترامپ، راه باغبانان کاخ‌ سفیدنشینِ اسبق آمریکا را نمی‌رود.روسای جمهور گذشته هر چند که در پایان بالاخره بهره‌کشی می‌کردند اما امتیازاتی هم به سایر کشورها می‌دادند. ترامپ اینگونه نیست. به امتیاز حداقلی آن هم در قبال بازگشت سود و منفعت مطلوب برای آمریکا اعتقاد دارد. کارشناسان «مرکز امنیت آمریکای نوین»، «مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک»، و اندیشکده «بنیاد هریتیج» اظهارنظرات سخنگوی کاخ سفید و سیاست‌های اتخاذی دولت ترامپ در قبال چین را بسیار نگران کننده و موجب بی‌ثباتی آسیا و در نتیجه منزوی شدن آمریکا در قبال شرکای خود دانستند. قطع یقین، اگر دولت ترامپ برنامه‌هایی همچون ایجاد پایگاه دریایی در دریای چین جنوبی و محدود کردن چین در این منطقه را تحقق ببخشد، چین بدون‌ واکنش نخواهد بود و در کمترین واحد شاهد بروز یک جنگ سرد و بیشترین واحد شاهد بروز یک درگیری جدی منطقه‌ای که پتانسیل سرایت به کشورهای دیگر را هم دارد خواهیم بود.

http://www.reuters.com/article/us-usa-china-southchinasea-idUSKBN1572M4

https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2017/01/19/the-dangerous-side-to-the-art-of-the-deal/

http://www.bbc.com/news/business-38404404