یافتههای پژوهشگران نشان میدهد، بسیاری از مشکلات آموزشی نظیر عدم تمرکز حواس یا اختلالات یادگیری از تغذیه ناصحیح بچهها ناشی میشود و به همین دلیل، لزوم به کارگیری یک برنامه غذایی صحیح بیش از پیش نمایان میشود. آن چه در ادامه میآید مطلبی است که به مناسبت بازگشایی مدرسهها و در ارتباط با تغذیهی دانشآموزان فراهم شده است.
* کودکانی که در نوبت بعد از ظهر به مدرسه میروند، معمولاً یکی از دو وعدهی غذایی صبحانه و ناهار را حذف میکنند. سعی کنید هیچ گاه یک وعده غذایی را حذف نکنید؛ زیرا احساس گرسنگی شدید، فرد را مجبور میکند که در نوبت غذایی بعدی بیش از اندازه غذا بخورد.
* گلوکز، عنصری مهم در تأمین انرژی مورد نیاز برای انجام فعالیتهای ذهنی و فیزیکی است. این عنصر در عسل، نان و غلات به وفور یافت میشود.
* میان وعده را فراموش نکنید. کودکان علاقه عجیبی به خوردن تنقلات دارند. از سوی دیگر بسیاری از والدین نیز ترجیح میدهند به جای تهیه میانوعدههای غذایی سالم در منزل، با دادن پول به فرزندانشان، از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کنند. اما مواد غذایی نظیر پفک، چیپس، بیسکویت و ... هیچ گاه نمیتوانند مواد مورد نیاز بدن را تأمین کنند. برعکس افزایش روزافزون کودکان مبتلا به چاقی، یکی از مهمترین عوارض مصرف این مواد است. به جای استفاده از این مواد از تکههای میوه، خشکبار و ... به عنوان میان وعده استفاده کنید.
* اگر ناچار هستید به عنوان میان وعده یا ناهار از ساندویچ سوسیس و کالباس استفاده کنید، سعی کنید بیشتر حجم ساندویچ را با سبزیجاتی مثل کاهو و گوجه فرنگی پُر کنید و به جای استفاده از سس مایونز چرب، از سسهای خانگی متشکل از ماست و روغن زیتون استفاده کنید.
* با توجه به تغییر ساعت کاری مدارس، امروزه بیشتر کودکان مجبورند در مدرسه ناهار بخورند. این امر سبب رواج استفاده از غذاهای فوری در میان کودکان شده است که با شیوع دیابت، فشار خون بالا و سکته در سنین بزرگسالی ارتباط تنگاتنگ دارد. این وعده غذایی حتماً باید شامل برنج، حبوبات و سبزیجات باشد.
در ضمن مصرف کلسیم را فراموش نکنید. کودکان بین 6 تا 12 سال باید روزانه 3 بار مواد لبنی مصرف کنند. مصرف مواد حاوی کلسیم به خصوص برای دختربچهها از اهمیت خاصی برخوردار است؛ زیرا کمبود کلسیم در سنین بزرگسالی به بروز پوکی استخوان منجر میشود.
* فسفر میتواند نقش اساسی در حفظ سلامت و درمان ضعف فکری داشته باشد؛ از این رو برای عملکرد مغز کودک به خصوص در هنگام درس خواندن میتوانید از خشکبار، مغز بادام، پنیر، شیر و زرده تخم مرغ استفاده کنید.
* پتاسیم باعث بهبود عملکرد مغز و تقویت ماهیچهها میشود. پتاسیم معمولاً در همه مواد غذایی به خصوص موز، مرکبات و حبوبات یافت میشود.
دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد: در رژیم غذایی دانش آموزان معمولاً مقادیر زیادی فرآوردههای غلات وجود دارد اما اغلب این فرآوردهها شامل شیرینی، کیکهای صبحانه، غلات شیرین شده و غلات تصفیه شدهی دیگر است که قند و چربی زیادی دارند و مصرف بی رویهی آنها سبب اضافه وزن میشود.
بنابراین گزارش، والدین باید دقت کنند تا غلات کامل را در اختیار کودکان و نوجوانان خود قرار دهند زیرا نسبت به غلات تصفیه شده، فیبر، ویتامین و مواد معدنی بیشتری دارند و نان سنگک و ماکارونی سبوس دار نمونههای محصولات تهیه شده از غلات کامل هستند.
این گزارش میافزاید: لبنیات نیز منابع بسیار خوب کلسیم هستند که در محکم سازی استخوانها به ویژه در دوران رشد اهمیت بسیار زیادی دارند، به همین دلیل باید توجه خاصی به این دسته مواد در رژیم غذایی روزانه کودکان و نوجوانان شود. گفتنی است، از آنجا که میزان چربیهای اشباع در محصولات لبنی بالا است توصیه میشود از محصولات لبنی پرچرب استفاده نشود. شیر، ماست و انواع پنیر به همراه نان از میان وعدههای مناسب برای دانشآموزان هستند.
بنا بر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه، مغزها نیز میان وعدههای مناسبی هستند و در عین حال از کالری قابل توجهی برخورداند و در کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن و چاق باید در مصرف مغزها احتیاط کرد. بهتر است از مغزهای شور استفاده نشود.