به گزارش مشرق، عملکرد فعلی مناطق آزاد در کشور به گونهای است که در راستای سوق دادن عموم مردم برای خرید کالاهای مورد نیاز خود از کشورهای خارج است. بی نظارتی و نبود شفافیت در فعالیت اقتصادی مناطق آزاد، این مناطق را به پرتگاهی برای تولید و اشتغال کشور تبدیل کرده است.
رهبر معظم انقلاب در تبیین نامگذاری سال 96 به نام اقتصاد مقاومتی، اشتغال و تولید توجه ویژه ای به بحث قاچاق کالا در کشور داشته اند. ایشان در توضیح مقوله تولید در کشور، به بحث واردات و قاچاق اشاره کردند و فرمودند «مسئلهی تولید داخلی و جلوگیری از قاچاق خیلی مهم است. واردات کالاهایی که در داخل به اندازهی کافی تولید میشود، باید حرام قانونی و شرعی شمرده شود.»
در مورد آمار و ارقام قاچاق وارد شده به کشور، داوود محمدی رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی در 16 فروردین 96 عنوان داشته است که سالانه 18 تا 25 میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور می شود و از این محل دو میلیون فرصت شغلی از بین می رود.
به عقیده وی ستاد مبارزه با قاچاق کالا باید در ایجاد هماهنگی، هم افزایی، نظارت، برنامه ریزی، اجرایی مدون ، و قابل رصد بهتر عمل می کرد چراکه در حال حاضر بیش از 20 دستگاه در بخش مبارزه با قاچاق کالا وجود دارند که هماهنگی لازم بین آنها وجود ندارد و برنامه مدون قابل رصد وجود ندارد.
وضعیت اسفبار ورود کالای قاچاق به کشور به گونه ای است که خورشیدی سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز حجم کالای قاچاق به کشور را یک چهارم کل واردات کشور دانسته است. وی همچنین از نقش نمایندگان و استانداران در ورود کالای قاچاق به کشور پرده برداشته است.
کارشناسان عقیده دارند که دولت در مبارزه با قاچاق کوتاهی انجام داده و اقدامات لازم برای مبارزه با این پدیده شوم را انجام نداده است. در همین رابطه سید حسن حسینی شاهرودی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفته است که «دولت در شعار با قاچاق مبارزه میکند و رفتارهای ضد و نقیضی از سوی دولت در سالهای گذشته مشاهده کردیم.»
وی در مورد شیوه ورود کالای قاچاق به کشور عنوان داشته است که «بسیاری از کالاهایی که وارد کشور میشود، مشابه داخلی داشته و از طرفی کالاهای قاچاق از مناطق آزاد به صورت رسمی بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی وارد میشوند که نه تنها تنبیهی وجود ندارد، بلکه تشویق هم میشوند، به طوری که دولت لایحه افزایش مناطق آزاد را ارائه داده است.» وی با تاکید بر اینکه استانهای مرزی به مناطق آزاد تبدیل شدهاند، گفت در این مناطق کنترلی بر واردات وجود ندارد و هزاران هکتار سرزمین به عنوان منطقه آزاد بدون کنترل گمرکی ایجاد شده است. حسینی شاهرودی با اشاره به عدم نظارت و کنترل صحیح دولت در ورود کالا به ویژه در مناطق آزاد اظهار داشت: هدف از ایجاد مناطق آزاد تقویت صادرات و ایجاد اشتغال بود، اما در حال حاضر این مقوله به نسبت واردات بسیار ناچیز است.
خلاصه کلام این است که با بی نظارتی دولت در مناطق آزاد اتفاقی که در این مناطق در حال رخ دادن است چیزی فراتر از فاجعه است. اقبال بیش از پیش عموم مردم برای خرید ما یحتاج زندگی خود در سال، خرید اجناس خارجی، تشویق دهها خانواده دیگر برای مراجعه به مناطق آزاد و تهیه مایحتاج خود، از بین رفتن کارگاههای تولید داخلی، افزایش بیکاری در داخل کشور و.... همه از عملکرد فعلی مناطق آزاد کشور است.
نکته مهم این است که به دلیل ارزانی این کالاها مسئولان به دنبال ایجاد رفاه نسبی در جامعه هستند، اما چنین پدیدهای آثار مخربی همچون بالارفتن بیکاری، توقف تولید و از بین رفتن اشتغال را به همراه دارد و وجود چنین نگاههایی نه تنها ملی و بلند مدت نیست، بلکه بخشی و سیاسی تلقی میشود.
بنابر این با توجه به عملکرد ضد تولید و ضد اشتغال مناطق آزاد، ضروری است که در اسرع وقت تجدید نظری جدیدی برای مقوله قاچاق و پشت پا به تولید ملی صورت گیرد تا جلوی ضربه مهلک مناطق آزاد به تولید و اشتغال در کشور گرفته شود.