به گزارش مشرق، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» در تحلیلی می نویسد: عواقب حمله موشکی آمریکا به پایگاه هوایی الشعیرات سوریه، یکی از اصلی ترین موضوعات مورد مذاکره در نشست سه جانبه امروز، ۱۴ آوریل، وزیران امور خارجه روسیه، ایران و سوریه در مسکو است. این سه کشور موضع گیری واحدی در مورد این حادثه دارند، در حالیکه ترکیه که تاکنون به همراه روسیه و ایران، یکی از کشورهای ضامن صلح در سوریه محسوب میشد، دیدگاه متفاوتی در این مورد داشته و از این اقدام آمریکا حمایت کرده است.
تبادل اظهارات تند بین مقامات مسکو و آنکارا در رابطه با جنجال بوجود آمده پیرامون «حمله شیمیایی به استان ادلب» سرنوشت ترکیب سه جانبه «روسیه-ایران-ترکیه» برای حل و فصل مناقشه نظامی در سوریه را زیر سئوال قرار داده است.
تلاش مسکو، تهران و دمشق برای ممانعت از وخامت اوضاع
"ماریا زاخاروا" سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه روز پنج شنبه اعلام کرد: «بررسی وضعیت سیاسی-نظامی در سوریه، یکی از مهمترین موضوعات مورد مذاکره وزرای خارجه روسیه، ایران و سوریه است و طرفین اقدامات لازم برای هماهنگی سه جانبه با هدف جلوگیری از وخامت بیشتر اوضاع و از بین رفتن تلاشها در جهت حل و فصل سیاسی بحران در سوریه، بعد از تجاوز نظامی آمریکا به این کشور را مورد بررسی قرار خواهند داد.»
زاخاروا همچنین یادآور شد: «اصلی ترین مسئله در رابطه با سوریه، بازگشت اوضاع به مسیر مبارزه جمعی با تروریسم بین المللی در خاک این کشور و برانگیختن حداکثر انگیزه طرفین مناقشه برای ادامه روند حل و فصل مسالمت آمیز در چارچوب مذاکرات ژنو و آستانه است.»
پیش از این نیز ترکیه به همراه روسیه و ایران، نقش فعالی برای برقراری گفتگو بین گروههای مسلح مخالف در سوریه و دولت این کشور داشت، ولی حادثه حمله شیمیایی در استان ادلب سوریه، اوضاع را تغییر داد و مقامات آنکارا بطور علنی از مسکو خواستند تا دست از حمایت خویش از دمشق بردارد. این در حالی است که اظهارات مقامات مسکو نشان می دهد که روسیه قصد ندارد "بشار اسد" را تسلیم کند و این کشور در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل، پیش نویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا، فرانسه و انگلیس در مورد تحقیقات در رابطه با فاجعه خان شیخون را وتو کرد.
مواضع واقعی ترکیه در قبال سوریه، بعد از همه پرسی
"کریم خان" کارشناس ترک در مسائل سیاسی اروپا به روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» توضیح داده است: «رهبران ترکیه مواضع دوگانه ای در رابطه با سوریه دارند. از یک سو آنها خواستار ادامه گفتگو با روسیه هستند و از سوی دیگر، امیدوارند که آمریکا بتواند ضرورت اقدامات ترکیه در سوریه را دریابد. البته بعد از همه پرسی ۱۶ آوریل، خط مشی رهبران ترکیه مشخص تر خواهد شد. اگر اردوغان اختیارات جدیدی پیدا کند، می تواند سیاست آشکارتری را در رابطه با سوریه مورد اجرا بگذارد. یکی از مهمترین سئوالات این است که آیا عملیات نظامی دیگری در پیش روی خواهد بود؟ آیا نشست آستانه دیگری برگزار خواهد شد؟ هنوز معلوم نیست. ولی در هر صورت، اگر ترکیه بخواهد عملیات دیگری در سوریه اجرا کند یا مواضع خویش در منطقه را تقویت کند، لازم دارد که تماسهای خود با روسیه را حفظ کند.»
این تحلیلگر یادآور شده است که رسیدن به هدف آنکارا در جهت ممانعت از ایجاد منطقه خودمختار کرد در شمال سوریه، بسیار دشوار است، اگر این واقعیت را درنظر گرفت که هم آمریکا و هم روسیه روابط نزدیکی با مبارزین کرد در سوریه دارند.
کریم خان همچنین افزود: «فکر نمی کنم که روابط ترکیه با روسیه تیره شود، هرچند احتمال دارد سطح آن کمی پایین بیاید. مسلما طرف ترک در آینده مشارکت بیشتری با آمریکا خواهد داشت، ولی بدون تردید نمی تواند روسیه را نیز بطور کامل نادیده بگیرد.»
احتمال خروج ترکیه از مذاکرات آستانه
"تورگل اسماعیل" دیگر کارشناس ترک و رئیس دانشگاه اقتصاد و فناوری آنکارا، به این روزنامه گفته است: «این احتمال وجود دارد که ترکیه از چارچوب مذاکرات آستانه خارج شود. اگر طرف روسی به وخامت اوضاع دامن زده و ترکیه را از خود دور سازد، آنکارا هم در موضع گیری خود در قبال سوریه تجدیدنظر خواهد کرد. البته به عقیده من، این مسئله چندان مورد رضایت آنها نخواهد بود.»
به عقیده این کارشناس، تیرگی روابط بین مسکو و آنکارا بعد از حمله شیمیایی در ادلب پیش نیامد، بلکه بعد از آن شروع به وخامت نمود که نیروهای نظامی روسیه آشکارا شروع به حمایت از گروههای شبه نظامی کرد نمودند که ترکیه آنها را تروریست می داند. ضمن اینکه طبیعی است که آنکارا از حمله موشکی آمریکا به سوریه حمایت می کند، برای آنکه دو کشور متحد یکدیگرند.
گروه جدید: روسیه، ایران، سوریه و حزب الله لبنان
این در حالی است که "لئونید عیسی‌اف" کارشناس ارشد موسسه علوم سیاسی دانشگاه «مدرسه عالی اقتصاد» مسکو معتقد است: «بعد از حمله موشکی آمریکا به سوریه، گروه جدیدی متشکل از روسیه، ایران، دولت سوریه و احتمالا جنبش حزب الله لبنان، تشکیل شده است که بشدت مخالف این اقدام دولت دونالد ترامپ هستند.»
این کارشناس برجسته افزود: «آنها می خواهند تا بین خود قواعد بازی تعیین کنند تا هماهنگی لازم بین اقداماتشان در سوریه بوجود آید و مسلما ترکیه نقشی در این زمینه نخواهد داشت. بدین ترتیب واضح است که ترکیب سه جانبه «روسیه-ایران-ترکیه» دیگر اهمیت خویش را از دست می دهد. البته این گروه اکنون نیز در حال فروپاشی است. علت این مسئله تنها آن نیست که مواضع آنکارا دیگر با موضع گیری مسکو و تهران، یکی نیست، بلکه به این دلیل که اهداف اعلام شده سه کشور در ابتدا، دیگر بر یکدیگر منطبق نیست. البته این مسئله بعد از همه پرسی ۱۶ آوریل، شفاف تر خواهد شد، برای اینکه مقامات آنکارا فعلا سیاست میانه رویی را در عرصه سیاست خارجی از خود نشان می دهد، ولی این مسئله در صورت حمایت مردم ترکیه از تغییر قانون اساسی تغییر کرده و ما شاهد موضع گیری تندتری از سوی مقامات آنکارا خواهیم بود.»
