سرویس جهان مشرق - انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران که قرار است، نوزدهم ماه مه آینده برگزار شود، از اهمیت بسیاری نه تنها در بُعد داخلی بلکه در بُعد خارجی و به ویژه در سطح منطقه ای برخودار است و به موازات آغاز پروسه برگزاری انتخابات رسانه ها و مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی منطقه ضمن رصد تحولات داخلی به تحلیل و ارزیابی این دور از انتخابات ریاست جمهوری در ایران پرداختند.
گزارش ذیل بازتاب شماری از تحلیل ها و ارزیابی های منتشر شده در شماری از پایگاه های مطالعاتی و خبری منطقه و انعکاس مواضع آنها در قبال کاندیداهای شرکت کننده و شانس پیروزی هریک از آنها در این دور از انتخابات ریاست جمهوری است.
پانوروما الشرق الاوسط: ابراهیم رئیسی شانس اول پیروزی در انتخابات
پایگاه خبری لبنانی «پانوروما الشرق الاوسط» در تحلیلی بر انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران، بر این باور است، از میان شش کاندیدای تایید صلاحیت شده برای شرکت در انتخابات، شانس «حسن روحانی» و «ابراهیم رئیسی» بیش از دیگران است.
به اعتقاد این پایگاه خبری لبنانی حسن روحانی اگرچه در پرونده خود توافق هسته ای و سیاست خارجی بازتر و معتدلانه تری را نسبت به دیگر روسای جمهوری ایران دارد، اما به قدرت رسیدن فرد تندرویی چون «دونالد ترامپ» به ریاست جمهوری آمریکا موجب می شود، از اصلاح طلبی به محافظه کاری روی بیاورد، دیدگاهی که بر انتخاب کاندیداها نیز تاثیر گذاشته و شانس انتخاب نامزدهای محافظه کار نسبت به نامزدهای اصلاح طلب را افزایش می دهد.
از سوی دیگر، «پانوروما الشرق الاوسط» با اشاره به عوامل دیگری چون پرونده های فساد مالی دولت از جمله پرونده «بابک زنجانی» و اتهامات اخیر مجلس شورای اسلامی به دولت روحانی مبنی بر تملک سی و دو حساب شخصی به این نتیجه می رسد که حسن روحانی در این دور از انتخابات از شانس کمی برای تکرار پیروزی ۴ سال گذشته اش برخوردار است.
به همین دلیل این پایگاه خبری «ابراهیم رئیسی» را به عنوان شانس اول پیروزی در این دور از انتخابات ریاست جمهوری ایران معرفی می کند و در این راستا به رابطه نزدیک رئیسی با مقام معظم رهبری و انتصاب وی به سمت های معاون دادستان کل در سال ۱۹۸۵ میلادی و ریاست آستانه قدس رضوی در سال ۲۰۱۶ میلادی که نشان دهنده اعتماد و رضایت تام مقام معظم رهبری از وی دارد، به عنوان نقاط قوت رئیسی در این دور انتخابات اشاره کرده و تاکید می کند، این پشتوانه امتیاز بزرگی برای رئیسی شمرده می شود تا آراء محافظه کاران را به خود اختصاص دهد.
الجزیره: شانس اصولگرایان بیش از اصلاح طلبان
شبکه خبری قطری «الجزیره» نیز ضمن رصد انتخابات ریاست جمهوری در ایران و کاندیداهای شرکت کننده در آن، به تدارک «حسن روحانی» و ستاد انتخاباتی اش برای شرکت در انتخابات اشاره، اما با نظر رقبای روحانی موافق است که اعتقاد دارند، با توجه به وفا نکردن به وعده های انتخاباتی چهار سال گذشته اش، در این دور از شانس چندانی برای پیروزی برخوردار نیست.
الجزیره در این خصوص به پرونده اقتصاد و کارنامه دولت روحانی در حوزه اقتصادی اشاره و خاطر نشان می کند، علی رغم تحقق رشد ۸ درصدی و کاهش تورم به ۱۰ درصد، اما مردم ایران بهبود چندانی در عرصه اقتصادی احساس نمی کنند و این نارضایتی به ویژه در زمینه بیکاری جوانان ملموس تر از مابقی حوزه هاست.
به همین منظور این شبکه قطری از اقتصاد به عنوان مهم ترین و بزرگ ترین چالش پیش روی روحانی در این دور از انتخابات یاد کرده و از میان ۵ کاندیدای دیگر شرکت کننده در انتخابات، شانس «ابراهیم رئیسی» را بیش از دیگر کاندیداها می داند، به گونه ای که از وی به عنوان رقیبی قدر از جناح محافظه کاران در برابر روحانی یاد می کند.
الجزیره درباره پیروزی قاطع رئیسی بر روحانی در همان دور اول انتخابات ابراز تردید کرده و در قبال آن سناریو کشیده شدن انتخابات به دور دوم را مطرح، اما تاکید می کند، رقابت نهایی بین روحانی و رئیسی خواهد بود.
العربیه: پیروزی رئیسی در کنار سناریو بافیهای واهی
شبکه خبری عربستانی «العربیه» نیز مانند دیگر رسانه های خبری منطقه ضمن رصد انتخابات آینده ریاست جمهوری در ایران در ارزیابی خویش از کاندیداهای شرکت کننده «ابراهیم رئیسی» را شانش اول پیروزی در این دور از انتخابات می داند.
اگرچه این شبکه سعودی وهابی مانند همیشه و همان گونه که از آن انتظار می رود، تلاش می کند، با سناریوهای واهی ضمن از پیش مشخص بودن نتیجه انتخابات و پیروزی ابراهیم رئیسی در آن و قائل نشدن هرگونه شانسی برای دیگر کاندیداها از جمله «حسن روحانی» و جریان اصلاح طلب، از یک سو دموکراسی در ایران را زیر سوال برده و انتخابات را پروسه ای فرمایشی در ایران جلوه دهد و از سوی دیگر، با سوال برانگیز خواندن کاندیداتوری رئیسی به سناریوهای واهی و جنجالی خود کانال بزند و در آستانه برگزاری انتخابات جنگ روانی – رسانه ای جدیدی علیه جمهوری اسلامی ایران راه اندازی کند.
دات مصر: رئیسی خطرناک ترین و قدرترین رقیب روحانی
پایگاه خبری مصری «دات مصر» در تحلیلی بر کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در ایران دو کاندیدا، یعنی «حسن روحانی» و «ابراهیم رئیسی» را شانس اول پیروزی در انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران معرفی می کند.
این پایگاه خبری نیز عدم عمل به وعده های انتخاباتی را بزرگ ترین چالش پیش روی حسن روحانی جهت پیروزی در این دور از انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرده و بر این باور است، اگرچه برجام یکی از دستاوردهای دوره ریاست جمهوری حسن روحانی شمرده می شود، اما این دستاورد، از زمان امضا تاکنون بازتابی مثبت بر اوضاع اقتصادی و سیاسی و اجتماعی ایران نگذاشته تا بتوان از آن به عنوان برگ برنده ای در دست روحانی در این دور از انتخابات یاد شود.
به همین منظور، پایگاه خبری «دات مصر» ابراهیم رئیسی را نه تنها خطرناک ترین و قدرترین رقیب حسن روحانی، بلکه شانس اول پیروزی در انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران می داند.
این پایگاه خبری بر این باور است، اگرچه حسن روحانی می تواند، روی آرای اصلاح طلبان در شهرهای بزرگ حساب کند، اما در مقابل نمی تواند، حمایتی که ابراهیم رئیسی از ولایت فقیه و جایگاه و محبوبیت این مقام در ایران و خیل طرفداران و پیروان ایشان در سر تا سر شهرها و شهرستان های ایران برخوردار است، را نادیده بگیرد.
پایگاه خبری «دات مصر» اظهارات ابراهیم رئیسی حین نام نویسی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری یاد کردن از آن به عنوان «مسئولیتی دینی و انقلابی برای ایجاد تغییرات ریشه ای در اداره کشور» می نویسد: این اظهارات حکایت از آن دارد که در صورت پیروزی رئیسی باید شاهد اصلاحات و تغییراتی اساسی در چارچوب و اصول سیاستگذاری ایران در تمام سطوح به ویژه سطح داخلی باشیم.
العرب: رئیسی چالشی بزرگ و حقیقی در مسیر پیروزی مجدد روحانی
روزنامه قطری «العرب» نیز تحلیل خود را بر کاندیداتوری «ابراهیم رئیسی» متمرکز کرده و او را نزدیک ترین رقیب «حسن روحانی» و جریان اصلاح طلبش می داند که در عرصه سیاسی و اقتصادی به اصل نزدیکی به غرب اعتقاد دارد.
روزنامه العرب با اشاره به انتقادات ابراهیم رئیسی از عملکرد اقتصادی دولت روحانی و توافق هسته ای، وضعیت کشور با وجود ثروت های ملی، فساد مالی و اقتصادی، بر این باور است، با دست گذاشتن روی خواسته های مردمی و انتقادات آنها از سیاست های چهار ساله اصلاح طلبان، بیش از هر کاندیدای دیگری توانسته است، نگاه رای دهندگان ایرانی را به خود جلب کند.
این روزنامه قطری همچنین با اشاره به برخورداری ابراهیم رئیسی از حمایت های مقام معظم رهبری، تاکید می کند، این موضوع موجب می شود، وی چالشی بزرگ و حقیقی در مسیر پیروزی مجدد روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران باشد.
البدیل: صف آرایی محافظه کاران در برابر روحانی
پایگاه خبری – تحلیلی مصری «البدیل» طی تحلیلی بر انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران نوشته است که انتخابات ۱۹ ماه مه ایران در فضایی ملتهب که سراسر خاورمیانه و جهان عرب را فرا گرفته و چالش هایی در داخل ایران از جمله در عرصه اقتصادی، برگزار می شود.
البدیل با بیان اینکه چالش های موجود در عرصه اقتصادی نارضایتی جامعه ایرانی را به دنبال داشته، دلیل این نارضایتی را عدم اجرای کامل و درست برجام به ویژه در زمینه رفع تحریم ها و محاصره های تحمیلی غرب علیه تهران می داند که در نتیجه نارضایتی از عملکرد دولت «حسن روحانی» را به دنبال داشته و موجب ایجاد شکاف در نیروها و جریان های سیاسی شده که مهمترین آن، صف آرایی جناح محافظه کاران در برابر اصلاح طلبان و تلاش آنها برای عدم پیروزی مجدد روحانی در انتخابات آتی است.
البدیل با بیان اینکه رهبر انقلاب همانند دوره های پیشین انتخابات ریاست جمهوری در ایران، موضع شفاف و روشنی در قبال کاندیداهای شرکت کننده اتخاذ نکرده، اما با توجه به گرایش های محافظه کارانه مقام رهبری در ایران می توان به موضع ایشان در قبال کاندیداها پی برد.
افزون بر آن، این پایگاه خبری به نگاه جامعه ایرانی به کاندیداها نیز اشاره کرده و تاکید می کند، طبقه متوسط در ایران به طور معمول و سنتی دیدگاه و موضعی محافظه کارانه دارد و این شانس کاندیدای جناح محافظه کار در این دور از انتخابات را افزایش می دهد.
اگرچه البدیل بر این باور است، طی سال های اخیر به جز دو جناح سنتی محافظه کار و اصلاح طلب، شاهد شکل گیری جناح سومی در عرصه سیاسی ایران هستیم که آمیزه ای از دو جناح فوق الذکر است که هنوز نتوانسته، به شکلی قدرتمند وارد عرصه سیاسی ایران شود، لذا در این دور از انتخابات ریاست جمهوری در ایران دارای نماینده ای جهت شرکت در رقابت های انتخاباتی نیست.
به نوشته البدیل ورود این جناح به میدان باب احتمالات بسیار و غیر منتظره ای را باز می کند و موجب تغییر معادلات سنتی و رایج حاکم بر عرصه سیاسی ایران خواهد شد.
این پایگاه خبری، مهم ترین و تاثیرگذارترین کاندیداهای انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران را صرف نظر از «حسن روحانی» که منصب ریاست جمهوری را تصدی می کند، «ابراهیم رئیسی» می داند و بر این باور است، پیشینه و جایگاه وی نزد مقام معظم رهبری و جریان محافظه کار موجب می شود، وی یکی از شانس های پیروزی در انتخابات آینده باشد.
النهار: رئیسی شانس اول، اما غافلگیری ها را از یاد نبرید
روزنامه «النهار» چاپ بیروت، با اشاره به اینکه تا پیش از آغاز نام نویسی کاندیداهای انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران، جریان اصلاح طلب امید بسیاری به انتخاب مجدد «حسن روحانی» به ریاست جمهوری ایران داشت، می افزاید: کاندیداتوری برخی افراد روحانی و اصلاح طلبان را در آخرین لحظه غافلگیر کرد.
النهار در بخشی از تحلیل خود یکی از مهم ترین شاخص های انتخابات ریاست جمهوری در ایران را نتایج غیر منتظره و غافلگیر کننده آن می داند و در این باره می نویسد: یک دیپلمات غربی می گوید، وقتی پیام های سفارتخانه امان در تهران را چند هفته پیش از آغاز انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۳ میلادی در ایران مرور می کنم، در هیچ یک از آنها نامی از «حسن روحانی» و احتمال پیروزی وی در انتخابات نبرده بودند، به همین دلیل پیروزی وی از جمله غافلگیری های انتخابات ریاست جمهوری در ایران است که ممکن است، این بار نیز به شکلی دیگر تکرار شود.
این روزنامه لبنانی در ادامه به موانع پیش روی حسن روحانی برای پیروزی در این دور از انتخابات ریاست جمهوری، از جمله ناکارآمدی برجام و عدم عمل به وعده های انتخاباتی اش طی چهار سال ریاست جمهوری اشاره کرده و خاطر نشان می کند: صرف نظر از عملکرد غیر قابل قبول حسن روحانی از دیدگاه عمومی در داخل ایران، وی در این دور از انتخابات با رقبای سر سختی همچون «ابراهیم رئیسی» و «محمد باقر قالیباف»، شهردار تهران از جناح محافظه کار باید رو به رو شود و همین کافی است تا نتایجی غیر منتظره را برای انتخابات آینده ریاست جمهوری در ایران رقم بزند.
النهار پیروزی «محمد خاتمی» بر «ناطق نوری» و «محمود احمدی نژاد» را از دیگر غافلگیری ها و نتایج غیر منتظره انتخابات ریاست جمهوری در ایران عنوان و تاکید می کند: افکار عمومی در ایران به راحتی قابل پیش بینی نیست و در موارد بسیاری گزینه های انتخابی ایرانی ها جامعه جهانی را غافلگیر کرده است.
روزنامه النهار با اشاره به دیدگاه کارشناسان مسائل ایران، می نویسد: همه چیز در داخل نظام روند عادی و مورد انتظار را طی می کند، اما هر ۴ سال شاهد انفجار دموکراسی در ایران هستیم که همه را غافلگیز می کند و آنچه بر این غافلگیری ها می افزاید، نبود اطلاعات دقیق و به روز از جامعه ایران و عدم انجام نظرسنجی هایی است که بر اشراف کارشناسان بر روند امور و تحولات جاری در عرصه داخلی ایران و پیش بینی تحولات و رخ دادهای آینده بیفزاید.
بر اساس تحلیل النهار رصد رسانه های و شبکه های اجتماعی فضای مجازی ایرانی نشان می دهد، رئیسی شانس اول پیروزی در انتخابات آینده است، اما نگاهی نیز به سناریو کناره گیری وی از مشارکت در انتخابات در آخرین لحظات به سود «محمد باقر قالیباف» دارد.
سناریو دیگر، النهار با استناد به ریاست جمهوری دو دوره ای روسای جمهوری ایران تاکنون، تکرار پیروزی «حسن روحانی» و ریاست جمهوری وی برای چهار سال دیگر است.