به گزارش مشرق به نقل از روزنامه رای الیوم، همزمان با شدت تنش روابط بین عربستان و امارات متحده عربی با قطر و انبوه مقالات روزنامه های سعودی علیه امیر قطر، این سوال مطرح است که آیا این روند تا خروج قطر یا اخراج آن از شورای همکاری خلیج فارس پیش خواهد رفت؟

قطر آرامش را ترجیح داد

انتظار می رفت قطر در واکنش به حملات رسانه ای چند روز گذشته عربستان و امارات متحده عربی و بحرین در پی اظهارات منسوب به امیر قطر سفیران این سه کشور را از دوحه بیرون کند اما چه بسا به درخواست رهبران بلندپایه کشور آرامش را ترجیح داد.

ساز مخالف دوحه با شورای همکاری خلیج فارس

اظهارات منسوب به امیر قطر در واقع ساز مخالف زدن در شورای همکاری خلیج فارس بود زیرا در آن با شدت موضع گیری علیه ایران مخالفت و از نشست ریاض انتقاد کرده وپیش بینی کرده بود دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به زودی سقوط خواهد کرد.

این اظهاراتی است که پس از انتشار تکذیب شد و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر خارجه قطر در مورد اخراج سفیران عربستان، امارات و بحرین از دوحه و یا فراخواندن سفیران کشورش از سه کشور مزبور گفت، اظهاراتش از چارچوب اصلی خارج شده و صفحه او در پایگاههای اجتماعی هک شده است که این موضع به عقیده بسیاری سردرگمی قطر ناشی از عمق شوکه شدن و نیز شدت حملات وارده به آن بود.

به هر حال در تاریخ جدید و یا قدیم همه و یا بیشتر جنگ ها همواره با جنگ کلامی و به کار گرفتن رسانه ها آغاز می شود زیرا چه بسیار قصائد شعری که آتش جنگ بین قبایل را شعله ور کرده و یا دست کم زمینه جنگ را مهیا کرده است و در این میان هر کس به  امپراتوری رسانه های عرب خلیج فارس نگاهی داشته باشد، متوجه می شود ابرهای سیاه که باران موشک و گلوله با خود دارند، در آستانه باریدن هستند مگر اینکه میانجیگری کویت به دوحه موفقیت آمیز باشد و البته در این خصوص تردید زیادی وجود دارد.

نکته قابل توجه اینکه شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر به خوبی می داند که چه چیزی دشمنانش را در ابوظبی و ریاض و نیز منامه و اندکی کمتر در قاهره به درد آورده است از همین رو تحت عنوان تبریک به حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران و حلول ماه رمضان با او تماس گرفت و تاکید کرد که روابط کشورش با ایران عمیق، تاریخی و استوار است و امیدوار است این روابط بیش از پیش شاهد تقویت باشد و در این راه مانعی نمی بیند.

وی همچنین اظهار داشت، به نهادهای اجرایی کشورش دستور داده است تلاش های بیشتری را برای تقویت روابط با ایران به کار بگیرند.

رسانه های ایرانی نیز از این تماس استقبال کردند که این بیانگر یکی از جنبه های مشی سیاسی ایران مبتنی بر آرامش و فرونشاندن خشم است.

واکنش شدید و سریع رسانه‌های سعودی به تماس امیر قطر با روحانی

به هر حال تماس امیر قطر با روحانی بلافاصله حملات شدید رسانه های سعودی را به دنبال داشت به گونه ای که با انتشار انبوهی از مقالات به نبش قبر اختلافات گذشته با قطر پرداخته و این کشور و امیر کنونی و قبلی آن و چه بسا کل خاندان آل ثانی را از مذهب وهابی خارج دیدند و در این خصوص به انتشار بیانیه ای اقدام کردند که در آن عبدالعزیز آل شیخ مفتی عربستان و ۲۰۰ شخصیت سرشناس خاندان محمد بن عبدالوهاب آن را امضا کرده و در آن هرگونه وابستگی آل ثانی به هر شاخه ای از این خاندان را تکذیب کردند.

به هر حال بعید نیست تاریخ بار دیگر تکرار شود و عربستان، امارات و بحرین سفیران خود را از دوحه خارج کنند درست شبیه کاری که در سال ۲۰۱۴ انجام دادند که این نخستین شدت عمل در قبال دوحه است و با توجه به گسترده تر شدن دایره اختلافات بین دو طرف گام های خطرناک تری را به دنبال خواهد داشت.

چالش طلبی جسوارانه و تحریک آمیز سیاست قطر

نکته قابل توجه اینکه اقدام قطر به توسعه روابط با ایرن در زمانی که عربستان با حمایت و استقبال دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در تکاپوی تشکیل ائتلاف نظامی و سیاسی سنی مذهب علیه ایران است، به مثابه نادیده گرفتن تمام خط قرمزهای سعودی است و به نوشته روزنامه های سعودی تماس با روحانی در این شرایط زمانی، تاکیدی بر سیاست قطر و علنی شدن چالش طلبی جسورانه با رویکرد تحریک آمیز آن است.

چه بسا اگر شدت تنش بین امارات و عربستان و بحرین با قطر با همین روند ادامه یابد و بدتر از این نشود، قطر فقط از مذهب وهابی خارج نشود بلکه بعید نیست از شورای همکاری خلیج فارس خارج و یا اخراج شود.