به گزارش مشرق، حجت الاسلام علی باقری نویسنده مجموعه «خاطرات 15 خرداد» است. این مجموعه دربرگیرنده خاطرات قیام 15 خرداد 1342 شهرهای تبریز، شیراز، تهران و قم، در پنج مجلد توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است.

مجموعه «خاطرات 15خرداد» حاصل مصاحبه با حدود 170 نفر از انقلابیون، مبارزان و صاحب‌نظران قبل از انقلاب و معطوف به وقایع سال‌های 1339 تا 1343 است. این مجموعه، خاطرات، شنیده‌ها و دیدگاه‌های افراد مختلف و از جمله کسانی را شامل می شود که در جبهه رهبری امام خمینی(ره)، مخالف رژیم شاه خائن بودند.

همچنین گزارش طرح گردآوری «خاطرات 15 خرداد» و مراحل مختلف آن طی 4 سال نیز در کتابی با عنوان «گزارش یک طرح» در سال1386 به کوشش علی باقری و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. «گزارش یک طرح»، تاریخ شفاهی قیام 15 خرداد 1342 است.

حجت الاسلام علی باقری در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری حورزه هنری فعالیت‌های خود در زمینه وقایع‌15خرداد را مربوط به دهه70 دانست و  گفت: در سال 1371، مسئولیت جمع‌آوری مطالب پروژه‌ای با عنوان «سریال مستند تاریخی 15 خرداد» را برعهده گرفتم و در طول 5 سال، 530 مصاحبه جمع‌آوری کردیم. این کار تا سال 1375 ادامه داشت.

وی در ادامه افزود: قیام 15 خرداد 1342 به عنوان مبدأ تاریخی نهضت فراگیر اسلامی در مبارزه علیه رژیم پهلوی به رهبری امام خمینی(ره) به رغم تمامی اهمیت و نقش کم نظیری که در پیروزی انقلاب دارد از جمله مظلوم ترین زمینه های پژوهشی است که هنوز ابعاد آن به تمامی مورد بازشناسی و تحقیق قرار نگرفته است. حوزه ‏هنری با در نظر داشتن چنین موقعیتی بود که نخستین بار در سال 1371 با هدف تولید مجموعه‌ای مستند- داستانی تلویزیونی درباره قیام 15 خرداد 1342 قدم در راه گذاشت و مسئولیت نهایی آن را به بنده سپرد. اما متاسفانه این پروژه تاریخی عظیم که با صرف زمانی بالغ بر چهار سال و ضبط 530 ساعت مصاحبه رفته رفته به مراحل پایانی خودش نزدیک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شد، به ناگاه بر اثر برخی مشکلات اجرایی و تنگناهای مالی از ادامه مسیر بازماند و نیمه تمام رها شد.

باقری نقطه آغاز رویدادهای 15خرداد را بی‌احترامی به دین و عقاید مردمی دانست و گفت: در آن روزها جنبشی علیه بی‌اعتنایی به باورهای دینی مردم شکل گرفته بود. در پاسخ به این جنبش، حکومت پهلوی اقدامی شتابزده را در پیش گرفت. رژیم طاغوت دوری از ارزش‌های دینی مردم و روی آوردن به ارزش‌های غربی را در دستور کار خود قرار داد. این اقدامات رژیم پهلوی منجر به یک انفجار شد.

وی افزود: پس از بازداشت امام و قیام مردم در روز 15خرداد، از این روز به عنوان مبدأ انقلاب نیز یاد می‌شود. پیام 15خرداد 1342 به نسل امروز و جوان کشور، احترام به باورهای مردم و دین مردم است. انقلاب اسلامی به عنوان یک رخداد جهانی، تاثیرات جهانی داشت.

باقری در خصوص بازتاب جهانی قیام 15خرداد گفت: پیام انقلاب اسلامی به‌ویژه قیام 15خرداد در سال 1342 به تمامی ابرقدرت‌ها نشان داد تا با دین و اعتقادات مردم نباید بازی و آن را بی‌ارزش کرد. هر قدرتی که بخواهد باورهای مردمی و دینی را بازیچه خود قرار دهد با طغیان مردمی مواجه خواهد شد. درسی که دشمنان ما دریافت کردند بیش از تاثیر و نتایج قیام 15خرداد 1342 بر مردم خودمان بود. چرا که آن ها اهمیت دین و اعتقادات را دریافتند و در ادامه فعالیت‌های خصمانه خود به تحریف آموزه‌های دینی پرداختند.

باقری مهم ترین ابزار برای انتقال مفاهیم و ارزش‌های قیام 15خرداد را هنر دانست و گفت: هنر می‌تواند به عنوان مهم ترین ابزار رسانه‌ای یک حادثه را ماندگار و به فرهنگ رفتاری یک جامعه جهت‌دهی کند. باید تنوع در ظرف و مظروف باشد. همچنین روش‌ها و هنرهای گوناگونی به کار گرفته شود تا تاثیرگذاری خود را داشته باشد. مطالب گفته نشده را بیان کنیم. این مطالب باید  متناسب با نیاز روز جامعه باشد. در غیر این صورت موفق نخواهد بود. اینکه همان وقایع را عیناً نقل کنیم نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت.

باقری در مورد مطالعه کتاب‌ برای آگاهی بیشتر نسل جوان از وقایع آن روزها گفت: کتاب‌های بسیاری در این مورد نگاشته شده و مطالب بسیار مناسب و ارزشمندی جمع‌آوری شده است. از این آثار می‌توان به فعالیت‌های آقای بهبودی و آقای سرهنگی اشاره کرد. سرهنگی و بهبودی کتاب‌های خاطره‌نگاری مختلفی منتشر کرده‌اند که به تحلیل و نقد‌های متفاوتی از وقایع‌ سال‌های 40 الی 43 پرداخته شده است. در حال حاضر عنوان کتاب‌ها را به خاطر ندارم. اما انتشارات سوره مهر این آثار را ارائه می‌دهد.

وی در ادامه افزود: جوانان می‌توانند بر حسب علاقه خود به مطالعه رمان‌ها، کتاب‌های تحلیلی، خاطره‌نگاری‌ها و حتی آثار مخالفان انقلاب همراه با نقد و تحلیل آن‌ها بپردازند. با این شیوه تصویر دقیق و درستی از ارزش‌های انقلاب به خصوص وقایع سال‌های 40 تا 43 برای خود ترسیم خواهند کرد.

باقری در مورد شخصیت‌های شاخص در قیام 15خرداد گفت: در رأس همه آن ها مراجع تقلید حضور موثر داشتند. چرا که بیشترین نقش تاثیرگذار در دین و مذهب و مردم را این قشر در اختیار داشتند. جلوتر از همه آن ها امام خمینی(ره) هستند. امام در میان مراجع تقلید و روحانیون نقش انسجام بخشی به فعالیت‌های انقلابی و ضد استکباری را داشتند.

باقری با اشاره به نقش شاگردان امام و طلبه‌های جوان آن سال‌ها افزود: شاگردان امام و مریدان مکتب ایشان به عنوان سفیران فرهنگی انقلابی در سراسر کشور حضور داشتند. آن ها به شرح بیانات امام و پیگیری راه ایشان چه در زمانی که حضرت امام در ایران تشریف داشتند و چه زمانی که در تبعید به سر می‌بردند نقش بسزایی داشتند. به خصوص افرادی که در این راه خسته نشده و تا پیروزی انقلاب این راه را ادامه دادند.

وی با عنوان نام برخی از این انقلابیون گفت: شخصیت‌هایی چون شهید بهشتی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مد ظله العالی)، شهید باهنر، آیت‌الله طالقانی، هاشمی رفسنجانی، شهدای محراب و هزاران شهیدی که در این راه پیش و پس از انقلاب به سوی آرمان‌های امام و انقلاب قدم برداشتند تا امروز به آرامش و آسایش دست یابیم.

این روحانی پژوهشگر دسترسی عموم مردم سراسر کشور به وقایع 15خرداد بلافاصله پس از آن ضعیف دانست و گفت: قیام 15خرداد در نقاط محدودی صورت گرفت. اما سال‌ 1356 تمام کشور را در بر گرفت. چرا که رسانه‌ها در آن زمان به این گستردگی نبود. حوادث به سختی و در بلندمدت به سایر شهرها منتقل می‌شد. سانسور خبری بسیار زیاد توسط رسانه‌های آن زمان که تماماً در اختیار حکومت پهلوی قرار داشت دلیل دیگری بر عدم آگاهی سریع عمومی مردم بر رخدادهای شهرهای بزرگ بود.

وی افزود: مردم با سفرهای زیارتی خود به شهرهای قم و مشهد از مطالب انقلابی باخبر می‌شدند و آن را سینه به سینه نقل می‌کردند. البته نوارهای کاست صدای امام هم توسط طلبه‌های مبارز و انقلابیون به دست مردم می‌رسید. اما این کار بیشتر در سال‌های 1356 معمول شد و روال یافت.

باقری در پایان گفت: به هر صورت قیام 15خرداد یک مقطع مهم از تاریخ کشور است. به نوعی منشأ بزرگ تحولات تاریخ جهان است. چرا که تاثیرگذارترین حادثه تاریخی بر جهان و کشورهای ابرقدرت زمان خود بود. بسیاری از حوادث، تغییر و تحولات دیگر کشورهای جهان در اثر انقلاب اسلامی ایران شکل گرفت. بسیاری از معادلات کشورهای ابر قدرت با انقلاب ما به هم ریخت.