سرویس ورزش مشرق- با ثبت رکورد خیرهکننده رئال مادرید که توانست تنها تیم تاریخ لیگ قهرمانان اروپا (از سال 1992 به بعد) شود از عنوان قهرمانی خود در لیگ قهرمانان اروپا دفاع می کند، زینالدین زیدان در صدر موضوعات فوتبال روز جهان قرار گرفت. آخرین رکورددار در فرمت قبلی (جام باشگاه های اروپا) آ ث میلان است که توانست در سال ۱۹۹۰ از عنوان قهرمانی خود در لیگ قهرمانان دفاع کند.
گزارش حاضر، تفسیر «هنری یانگ» به عنوان یکی از بزرگترین مفسرین حال حاضر فوتبال است. وی، رئال مادرید کنونی زیدان را با رئال مادرید ۵ ستارهها، آژاکس رینوس میشلز، لیورپول باب پیزلی، میلان آریگو ساچی، و بارسلونای پپ گوآردیولا در یک تراز و جایگاه قرار داده است.
«هنری یانگ» مفسر برجسته بینالمللی فوتبال در تحلیل اخیر خود نوشت: زینالدین زیدان اسطوره فوتبال جهان که انتصاب او در ژانویه ۲۰۱۶ به سمت مربیگری رئال مادرید با بدبینیهایی روبرو بود، توانست سفیدهای مادرید را از پس از ۱۹۵۸ -که تیم تاریخی «پوشکاش» و «دی استفانو» یکی از بهترین دورانهای رئال مادرید رقم زد- به یک دابل تاریخی برساند: فتح لالیگا و لیگ قهرمانان اروپا در یک زمان. اکنون پس از یک فصل با ۴۰ بازی بدون شکست، دیگر جای شک نیست که با یکی از بزرگترین تیمهای همه ادوار تاریخ فوتبال روبرو هستیم. تیمی در اوج کمال فوتبال.
من معتقدم که در حق رئال خیلی اجحاف میشود. تیمی با این شایستگی و ستارهای چون کریستیانو رونالدو که یکی از پرافتخارترین بازیکنان تاریخ فوتبال است، چگونه از سوی بعضی مغرضان مورد هجمه قرار میگیرد؟ اگر مسئولان و هواداران تیمهای بزرگ دنیا به رئال مادرید حسادت بورزند و با آن دشمنی کنند جای تعجب نیست اما در گاهی از خودی است.
آیا این نهایت بیانصافی نیست که «برخی» هواداران رئال مادرید در ورزشگاه برنابئو علیه رونالدو که تیمشان بسیاری از افتخارات را مدیون اوست، سوت میزنند و هو میکنند؟ یک بار رونالدو گفت: «من این را دوست ندارم که بعضیها در ورزشگاه خانگی من، علیهام سوت میزنند. در منچستر یونایتد این قضایا نبود. تفکر در آنجا متفاوت بود».
آری ... تاریخ به یادش میماند که رئال مادرید در ۳ ژوئن ۲۰۱۶ با یوونتوس در ورزشگاه کاردیف چه کرد؟ نتیجهای افتخارآمیز در اوج قدرت. اما چگونه تاریخ این رئال مادرید بینظیر زیدان را به خاطر خواهد سپرد را اینگونه شرح میدهم:
رئال مادرید ۶۰-۱۹۵۵
با بررسی ۵ تیم باشگاهی بزرگ تاریخ فوتبال پیش میرویم. ابتدا به سراغ رئال مادرید سالهای ۶۰-۱۹۵۶ میرویم. در سال ۱۹۵۶ اولین دور لیگ قهرمانان اروپا برگزار شد اما تا ۱۹۶۰ نامی که بر روی جام تورنمنت حک شد نامی نبود جز نام «رئال مادرید». روش ۵-۲-۳ خاص رئال مادرید جایی اعجابانگیز میشد که پوشکاش، ریموند کوپا، و دی استفانو به همراه فرانسیسکو جنتو و هکتور ریال «کمان کهکشانیها» را تشکیل دادند. شاید رئال بین سالهای ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۰ از مربیان خوبی چون خوزه ویلایونگا، لوئیز کارنیگلیا، میگوئل مونیوز، و مانوئل فلِیتاس برخوردار بود اما تحلیلگران معتقدند که این حلقه بازیکنانی که تصویرشان در زیر میبیند بود که موجب کسب آن قهرمانیهای طلایی شد.
از چپ به راست: ریموند کوپا، هکتور ریال، آلفردو دی استفانو، فرانتس پوشکاش، و فرانسیسکو جنتو
درست روز ۱۸ می ۱۹۶۰ بود که جمعیت ۱۲۷ هزار و ۶۲۱ نفره حاضر در فینال، شاهد شکست ۷ بر ۳ آینتراخت فرانکفورت در مقابل رئال مادرید بودند. آن روز در ورزشگاه گلاسکوی اسکاتلند باد تقریبا شدیدی میوزید و «هیو مکلوانی» گزارش بازی را بر عهده داشت. اما گزارش او طوفانی بود. آلمانیها موفق شده بودند که در مرحله نیمهنهایی گلاسکو رنجرز اسکاتلند با نتیجه قابل توجه ۱۲ بر ۴ به زمین بزنند اما در فینال گرفتار قدرت اعجابانگیز پوشکاش و دی استفانو شدند که هر ۷ گل رئال را این دو به ثمر رساندند.
آلفردو دی استفانو نابغهای بود که در ۵ فینال متوالی که رئال مادرید به قهرمانی رسید، موفق به گلزنی شد و از این حیث رکوردار است. اما رکورد گلزنی وی در تاریخ باشگاههای اروپایی در سال ۲۰۰۷ توسط رائول گونزالس یکی دیگر از اسطورههای رئال مادرید شکسته شد.
«جیمی گریوز» دومین گلزن تاریخ باشگاههای اروپا یک بار در مورد رئال مادرید طلایی آن عصر گفت: «انگاری که از یک سیاره دیگر آمده باشند. باور کنید با دهان باز فوتبالشان را تماشا میکردیم. فراسیسکو جنتو خود نیز گفت: «من با رئال مادرید در ۸ فینال حضور داشتم که ۶ مورد آن را فتح کردیم. برای سالها، قویترین تیم باشگاهی جهان بودیم و افتخار این را دارم که در کنار بازیکنانی جادویی توپ زدم». جنتو، از حیث فتح جام اروپایی هنوز هم رکوردار است.
به هر حال آن چیزی که از رئال مادرید باقی مانده، رکورد بینظیر فتح ۱۲ جام لیگ قهرمانان اروپاست.
آژاکس میشل (۱۹۷۳-۱۹۶۵)
آژاکس این دوره، نمونه واضح «توتال فوتبال» بود. فوتبالی که بر اساس تطبیقپذیری موقعیتی و پرس شدید بنا شده بود. ابداع شده توسط «رینوس میشل» و اجرا شده توسط «یوهان کرایف». آژاکس اولین تیمی بود که توانست پس از رئال مادرید دهه ۱۹۵۰، سه بار بطور متوالی قهرمانی لیگ قهرمانان را به دست آورد. قطعا ۲۵ آوریل ۱۹۷۳ را میتوان یکی از روزهای باشکوه برای این تیم هلندی دانست. آژاکس موفق شد که رئال مادرید قدرتمند را با نتیجه یک بر صفر شکست دهد و سومین قهرمانی متوالی خود در لیگ قهرمانان را بدست آورد.
نمایش خیرهکننده آژاکسیها و بالاخص کرایف که در آن زمان یک تازهجوان بود، باعث شد تا «دیوید میلر» روزنامهنگار و تحلیلگر روزنامه تایمز، لقب «فیثاغورث فوتبال» را به او بدهد. به قول «دیوید وینر» یکی دیگر از تحلیلگران برجسته فوتبال، انقلابی ادراکی در فوتبال بوجود آورد بدین معنا که اندازه زمین فوتبال مهم نیست. چرا قدرت و توانایی یک تیم است که اندازه زمین را تعریف میکند. «گری موهرن» هافبک اسطورهای آژاکس آن سالها یک بار در اظهارنظر کمی اغراقآمیز گفت: «اگر بازنشسته نمیشدیم، با همین آژاکس میتوانستیم تا سالیان سال بر قله لیگ قهرمانان حکمفرمایی کنیم».
همین اندیشه کرایفی به رگ و ریشه مکتب لاماسیا (بارسلونا) انتقال یافت و موجب خلق مکتب تیکی تاکا شد. یک بار ژاوی گفت: «ما فرزندان همان سیستم هستیم». پپ گوآردیولا نیز گفت: «اگر مردم فکر کنند که من دنباله راه کرایف را میروم، این افتخار بزرگی برای من است و بزرگترین پاداشی که میتوانم داشته باشم».
لیورپول پیزلی (۱۹۸۳-۱۹۷۶)
باب پیزلی به عنوان یک کهنهسرباز جنگ جهانی دوم، در سال ۱۹۷۶ جایگزین «بیل شنکلی» مربی اسطورهای لیورپول شد. اما در شرایطی که باید قایق کوچک لیورپول را در دریای ناآرام حوادث هدایت میکرد. همان کسی که رسانهها او را «نابغه بیمیل» خطاب کردند، در ۹ فصل حضورش در میان سرخها، ۲۰ جام قهرمانی برای آنها به ارمغان آورد. روش ۲-۴-۴ بینظیر او دو بال کناری را به عنوان تغذیهکننده اصلی مهاجمان طراز اولی چون «ایان راش» و «کوین کیگان» معین کرد و در زمین طوفان به راه انداخت. یک بار خود پیزلی گفت: «اتفاقا من در بدترین شرایط ممکن به لیورپول آمدم. اگر شرایط مهیا بود که فصلی دیگر از افتخارات را رقم میزدم».
فینال لیگ ۱۹۷۸ در ورزشگاه ویمبلی / «باب پِیزلی» در حال ورود به زمین با لیورپول طلایی آن سالها؛ در سمت چپ نیز «برایان کلوگ» مربی تیم ناتینگهام فارست با بازیکنانش مشخص است
روز ۲۵ می سال ۱۹۷۷ را میتوان یک روز بی نظیر در تاریخ باشگاه لیورپول دانست. سرخها، به لطف پیزلی با در هم کوبیدن «بروسیا مونشن گلادباخ» در استادیوم المپیکو رم، اولین جام لیگ قهرمانان را بدست آوردند. در همان تابستان، «کوین کیگان» مهاجم تراز اول لیورپول به تیم هامبورگ پیوست اما پیزلی اقدام به خرید «آلن هانسن» و «کنی دالگلیش» کرد. سال بعد، دوباره این سرخها بودند که در بازی فینال در ورزشگاه ویمبلی توانست تیم «بروگ» حریف بلژیکی خود را شکست داده و قهرمان اروپا شوند.
اگر در محوطه جریمه بودید و نمیدانستید که با توپ چه کنید، کافی است که فقط توپ را به تور دروازه بکوبید؛ بعدا در مورد گزینههای آن لحظه صحبت خواهیم کرد
دالگلیش اسکاتلندی که معروف به «سلطان کنی» بود، برای پیزلی نه تنها یک ستاره گلزن بود که موقعیتهای بسیاری را هم برای سایر همتیمیهایش ایجاد میکرد. این بازیکن بزرگ، به همراه لیورپول به ۶ جام مختلف داخلی و خارجی دست پیدا کرد. یک بار «گرام سوئنس» هافبک درجه یک لیورپول در مورد باب پیزلی بزرگ گفت: «وقتی از باب پیزلی تحسین و تشویق میشنیدیم انگار طوفان خنک برف در صحرای وجودمان میآمد. شاید او در نظر هواداران همچون یک پدر مهربان بود اما برای ما ضمن احترامی و مهربانی که داشت، همچون یک ترکه آهنی بود که هر آینه میترسیدیم که بر ما فرود آید. او براستی هیمنه خاصی داشت».
آ ث میلان ساچی (۱۹۹۱-۱۹۸۸)
تیم میلان ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ را میتوان یکی از بینظیرترین تیمهای تاریخ فوتبال دانست. در خط دفاع دو ابرمدافع به نامهای پائولو مالدینی و فرانکو باره سی حضور داشتند که گذر از آنها بسیار مشکل بود. «سیلویو برلوسکونی» مالک باشگاه با خریدهای خود مثلثی از سه هلندی به نامهای رود گولیت، فرانک ریکارد، و مارکو فان باستن به وجود آورده بود که غوغا به پا کرده بودند. حالا دیگر لیورپول پریزلی جای خود را به تیمی نوظهور در عرصه قهرمانی داده بود که موفق شد دو جام ۸۹ و ۹۰ را بدست آورد.
اما مغز متفکر این تیم کسی نبود جز «آریگو ساچی» شاگرد مکتب والای «کوورچیانو»ی ایتالیا. ساچی، تیمی متشکل از بهترینها تشکیل داده بود که پایداری در مقابل آن حتی از دست غولهای فوتبال آن روزهای اروپا هم برنمیآمد. انتخاب ستاره تیم در میان آن همه ستاره میلان سخت است اما میتوان گفت که مرد درخشان آن سالهای میلان، فرانکو بارهسی بود. تیم ساچی آنقدر بالنده و عالی کار میکرد که توانست در فینال ۱۹۸۹ توانست استوبخارست رومانی را با نتیجه ۴ بر صفر مغلوب سازد. سال بعد، روسونری توانست تیم قدرتمند بنفیکا به رهبری «اسوِن گوران اریکسون» را شکست دهد و از عنوان قهرمانی خود دفاع کند.
آث میلان طلایی آن سالها با ۴ تفنگدار از چپ به راست: کارلو آنچلوتی، فرانک ریکارد، مارکو فان باستن، و رود گولیت
«روبرتو دونادونی» اسطوره باشگاه میلان و فوتبال ایتالیا در مورد آریگو ساچی گفت: ساچی انقلابی را در سطح روانی و تاکتیکی فوتبال ایتالیا ایجاد کرد. ما در آن زمان دارای سکب خاص خود شده بودیم و بازی و برتری خود را به رقبا دیکته میکردیم.
کارلو آنچلوتی کبیر نیز یک بار گفت: «آریگو بطور کامل فوتبال ایتالیایی را دچار تحول کرد. فلسفه، روشهای تمرین، آمادگی جسمانی، و تاکتیکها همه و همه تحت تاثیر ساچی دگرگون شد. نوع دفاع ایتالیایی شکل دیگری به خود گرفت. ما حمله کردیم ... پرس کردیم تا دفاع را از جلو آغاز کنیم».
ژاوی هرناندز اسطوره باشگاه بارسلونا نیز در مورد میلان ساچی گفته است: «اگر بارسای ما را با میلان ساچی مقایسه میکنند، این باعث افتخار ماست که با چنین تیم بزرگی در یک تراز قرار بگیریم».
مردی که لقب «آقای مثل هیچکس» را به او دادند، شاگردانی را تربیت کرد که امروز بزرگترین مربیان حال حاضر جهان هستند: از «تاسوتی» تا «آنچلوتی».
بارسلونای گوآردیولا (۲۰۱۲-۲۰۰۸)
گوآردیولا توانست در سه فصل، ۲ قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را برای بارسلونا به ارمغان آورد. یکی از خلفترین شاگردان مکتب لاماسیا توانست بارسلونا را به بهترین دوران وجودش در فوتبال برساند. یکی از درخشان ترین لحظات آن بارسلونای طلایی را باید شکست ۵ بر صفر یکی از قدرتمندترین تیمهای آن زمان اروپا یعنی رئال مادرید در ورزشگاه خانگیاش دانست. ۲۹ نوامبر ۲۰۱۰ بود که شاگردان گواردیولا موفق شدند تیم مورینیو را شکست دهند و یکی از ماندگارترین پیروزیهای تاریخ باشگاه بارسلونا را رقم بزنند. پپ به شاگردانش گفته بود که «طوری بازی کنید که گویی فوتبال، توپی از آتش است».
قطعا لیونل مسی را باید درخشانترین بازیکن آن سالهای بارسلونا دانستو نمایش خیرهکننده او در بازیهای مهم هر تحلیلگری را مجبور به اعتراف به بینظیر بودن کاتالانها میکرد. مکتب لاماسیا و تفکر تیکی تاکا کار خود را کرده بود.
«رونالد کومان» یکی از بازیکنان تیم رویایی سال ۱۹۹۲ بارسلونا، که در دوران بارسلونای گوآردیولا مربیگری اورتون را بر عهده داشت، یک بار گفت: «من بازیکنان بسیار خوبی در تیمم دارم. اما بارسلونا چیزی دیگری است. تیمی بسیار بهتر از تیم ما».
«سر الکس فرگوسن» نیر گفت: «آنها بازیکنان تیم روبرو را هیپنوتیزم میکنند. طوری توپ را از نظر غیب میکنند که من تا به حال نظیر آن را ندیدهام».
«دنی آلوز» بال راست سابق بارسلونا نیز اینگونه تیم آن زمان را وصف میکند: «غیر قابل باور بود. من شاهد یک نبوغ واقعی بودم».
«رامون بسا» یکی از ورزشینویسان اسپانیا در آن زمان گفت: «بینظیر است. گلها مثل برگهای پاییزی بر دروازه حریفان فرود میآیند».
مردان گوآردیولا از ۱۹ جام ممکن در تمامی فصول حضور او، موفق به کسب ۱۴ جام شدند که این در نوع خود یک رکورد محسوب میگردد.
حرف آخر
رئال مادرید زیدان از دیدگاه غالب تحلیلگران -خاصه یانگ- به عنوان یکی از برجستهترین تیمهای هزاره سوم و یکی از ماندگارترین تیمهای تاریخ فوتبال شناخته شده است که فوتبالی کامل را همچون تیمهایی که در این گزارش به آنها اشاره شد، ارائه میدهد. زیدان فصلی نو از تحول و تاکتیک را به رئال مادرید آورده است و ثابت کرد که شایسته دریافت جایزه بهترین مربی سال ۲۰۱۷ میباشد. اکنون، رئال مادرید در نوک قله فوتبال جهان قرار دارد و به جرات میتوان این تیم را امپراتور کنونی ورزش فوتبال خواند. تیمی که هنوز راه قابل توجهی با زینالدین زیدان بزرگ دارد و افتخارات دیگر همچنان در راه است.
منابع:
http://edition.cnn.com/۲۰۱۷/۰۶/۰۲/sport/greatest-teams-ever-champions-league-final-real-madrid-ajax-ac-milan-liverpool-puskas-di-stefano-ronaldo-cruyff-juventus-ucl-final/index.html
http://footballsgreatest.weebly.com/club-teams.html