به گزارش مشرق به نقل از «آسوشیتد پرس»، سربازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان موسوم به «سیگار» چندی پیش آمار کشتهها نیروهای امنیتی افغان را «بهت انگیز» عنوان کرد، اما با وجود شمار بالای کشتهها در نیروهای امنیتی افغان، سیگار در گزارشی جداگانه خبر میدهد که طالبان حدود ۴۰ درصد از این کشور را تحت کنترل خود دارد.
از سوی دیگر، آمریکا در حالی اعزام چند هزار نیروی بیشتر به افغانستان را بررسی میکند که حضور ۱۵۰ هزار نیروی آمریکایی و ناتو درافغانستان نیز منجر به شکست طالبان نشد.
پس از خروج اکثر نیروهای خارجی در سال ۲۰۱۴، نیروهای نظامی و امنیتی افغان با ۱۹۵ هزار سرباز و بیش از ۱۵۰ هزار نیروی پلیس موفق به سرکوب شبهنظامیان در این کشور نشدهاند.
در چه مناطقی قدرت و نفوذ طالبان بیشتر است؟
قدرت طالبان در مناطق جنوبی و غرب افغانستان بیشتر است و قوم پشتون اصلیترین ستون این جریان را تشکیل میدهند.
این مناطق همچنین مرز مشترک گستردهای با مناطق قبیلهای در پاکستان دارد که اکثریت آن را نیز پشتونها تشکیل میدهند و در بسیاری از مواقع روابط قبیلهای و خانوادگی با یکدیگر دارند.
در چند ماه اخیر طالبان حملات شدیدی را در مناطق شمالی و غرب افغانستان انجام دادند و در ولایتهای «غور» و «فاریاب» نیز موفق بودهاند.
با اینکه شمار محدودی از پشتونها در این مناطق زندگی میکنند، اما کارشناسان معتقدند که افزایش حضور و فشار طالبان بازتاب ضعف نیروهای امنیتی افغان برای دفع حملات طالبان است.
پیش از این طالبان به کنترل بخشهایی در خارج از مراکز ولایتها قانع بودند، اما اخیرا این گروه مناطق مرکزی را تحت کنترل خود گرفته و سبب خروج نیروهای نظامی و حکومتی از این مناطق میشوند.
در ولایت «هلمند» طالبان منطقه «سنگین» را تحت کنترل خود گرفتند که پیش از این توسط نیروهای امنیتی افغان و ناتو محافظت میشد.
اکثر کارشناسان و ساکنین محلی میگویند که طالبان ۸۰ درصد از هلمند را تحت کنترل خود دارد. از سوی دیگر نیز هلمند به دلیل وجود کشتزارهای وسیع خشخاش، همیشه صحنه درگیری مقامات فاسد حکومتی و طالبان بوده، اما از سال ۲۰۰۴ تاکنون بیشتر مناطق آن تحت کنترل طالبان بوده است.
دلایل قدرت طالبان در افغانستان چیست؟
پس از ۱۶ سال حضور نیروهای خارجی و هزینه چند میلیارد دلاری، فساد گسترده در حکومت و عدم توانایی آن برای اجرای عدالت، ایجاد امنیت و سرویسدهی در خارج از مراکز ولایتها باعث نفرت بسیاری از مردم از حکومت شده و همچنین بیم واکنش طالبان باعث شده تا مردم با حکومت و نیروهای امنیتی همراه نشوند.
در مناطقی که اکثریت آن را پشتونها تشکیل میدهند، طالبان معمولا به عنوان جایگزین بهتری برای پلیس و مقامات حکومتی فاسد هستند. از این رو، بیشتر مردم برای عدم پرداخت رشوه به پلیس و مقامات حکومتی برای حل اختلافات خود به طالبان مراجعه میکنند.
از سوی دیگر، نیروهای امنیتی افغان به خوبی آموزش ندیدهاند. یکی از مقامات ارشد پلیس که خواست نامش فاش نشود گفت که در مناطق دورافتاده کشور تدارکات مناسبی برای نیروهای افغان فراهم نمیشود و حتی مواد غذایی نیز بطور مناسب در دسترس این نیروها قرار نمیگیرد.
وی افزود که تجهیزات این نیروها معمولا کیفیت مناسبی ندارد و هماهنگی نیز بین نیروهای ارتش افغانستان، پلیس ملی و پلیس محلی وجود ندارد؛ حتی در بسیاری از موارد روابط بین آنها نیز خصمانه است.
این مقام پلیس اظهار کرد که فساد باعث فروش گسترده تجهیزات نظامی نیز شده است.
«سید فضلالله وحیدی» والی پیشین ولایتهای «کنر» و «هرات» نیز در این باره میگوید که فساد و نبود رهبری مناسب محیطی بسیار مناسب برای رشد طالبان را فراهم آورده است.