سرویس سیاست مشرق - جایگاه زنان در دولت روحانی بهتر نشد که بدتر هم شد. رئیس جمهور امروز در احکامی ۳ زن را در کابینه منصوب کرد. «معصومه ابتکار» که تا پیش از این به عنوان رئیس سازمان محیط زیست کشور به کار مشغول بود و نحوه مدیریت وی در این حوزه حساس انتقادات بسیاری را به دنبال داشت، از حوزه محیط زیست خدافظی کرد و جای مولاوردی در معاونت زنان و امور خانواده ریاست جمهوری را گرفت.
افول زنان در کابینه دوازدهم
«شیهندخت مولاوردی» هم در این راستا با افول قابل توجهی تنها به عنوان دستیار و نه معاون در دولت حضور دارد. روحانی وی را به سمت دستیاری خود در امور حقوق شهروندی منصوب کرد.
از این میان نام یک زن دیگر در کابینه جدید حسن روحانی دیده میشود. در همین راستا، «لعیا جنیدی» به عنوان معاون حقوقی رییس جمهور از سوی رئیسجمهور منصوب شد. اما خبری از وزیر زن در کابینه دوازدهم نیست.
اگر به عقبتر یعنی زمان انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم بازگردیم، زمانی که کاندیدای مورد حمایت اصلاحطلبان به رای زنان برای رسیدن به جایگاه امروز خود نیاز داشتند، شاهد وعدههای مختلفی از این منظر هستیم.
این وعده در روزهای منتهی به انتخاب و اعلام اسامی کابینه پیشنهادی روحانی از سوی فعالان اصلاحطلب عموما با آب و تاب فراوان تاکید میشد. اصلاحطلبان با هر زبانی از جمله اغراق و مطرح کردن چند نام غالبا سعی کردند تا این وعدهشان بر زمین نماند اما گویی فارغ از این بزرگنماییها حسن روحانی زن سیاستمداری را مناسب مدیریت در کابینه خود ندیده است.
در همین زمینه از یک طرف اصلاحطلبان به طور کاملا سیاسی و شرطی بر روی معرفی وزیر زن در کابینه تاکید میکردند و از سوی دیگر با بیاعتنایی روحانی در چیدمان کابینه آینده روبرو شدند تا جایی که در این چند رو بیشترین اعمال فشار بر روحانی در این زمینه دیده میشود.
در همین راستا، پروانه سلحشوری در آخرین رایزنیهای نمایندگان زن مجلس با مقامات دولت برای معرفی وزیر زن میگوید:
«اعضای فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی صبح امروز (سهشنبه) در حاشیه جلسه علنی مجلس با معاون پارلمانی رئیس جمهور گفتوگو کردند و درخواست جدی خود مبنی بر معرفی وزیر زن در کابینه دوازدهم را مجددا مطرح کردند. ما در گفتوگویی که با آقای امیری داشتیم گفتیم که معرفی وزیر زن اهمیت ویژهای دارد و مطالبه جامعه زنان و همچنین نمایندگان است.»[۱]
نتیجه معکوس اعمال فشارهای اصلاحطلبان به روحانی
کار به گلایه هم رسید. شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان و خانواده دولت یازدهم یکی از منتقدان اصلی کابینه مردانه روحانی بود و گفت: «در خوشبینانهترین حالت ادامه وضع موجود را در کابینه دوازدهم خواهیم داشت که اسمش را درجازدن میتوان گذاشت تا بازگشت به عقب.»[۲]
مولاوردی در همین مصاحبه در پاسخ به این سئوال که چقدر خود را فمنیست میدانید، میگوید:
«همیشه در جواب این سوال میگویم کدام فمینیسم؟ نحلههای مختلفی از فمینیسم وجود دارد و هروقت از آن حرف زده میشود باید دید کدام مد نظر است. در کشور ما، هروقت بحث فمینیسم مطرح میشود، آن را مترادف با فمینیسم رادیکال در نظر میگیرند که حتی الان در جوامع غربی هم حرفشان خریدار ندارد. تقریبا میتوان گفت در حال حاضر در دوره پستمدرنیسم قرار داریم که بحث بازگشت به خانواده هم در آن مطرح میشود و مجموعه فعالیتهایی را هم در مجامع بینالمللی درباره خانواده شاهد هستیم.»
وی در این عرصه از تلاش و فشار اصلاحطلبان با استفاده از رسانههایشان برای حضور زنان در کابینه سخن میگوید. مولاوردی در مصاحبهای دیگر می گوید:
«سهمیه خاصی در خصوص حضور زنان در دولت دوازدهم وجود ندارد. یکی از روزهای چهارشنبه بعد از جلسه هیئت دولت در محوطه یکی از خبرنگاران از من در ارتباط با حضور زنان در کابینه دوازدهم سوال پرسید و گفت« در دولت دوازدهم دو یا سه زن در کابینه خواهیم داشت؟» و من هم گفتم «امیدواریم» اما بعد از آن دیدم سوال خود را به نقل از من تیتر زد الان هم واقعا نمیتوانم بگویم چند وزیر زن در کابینه دولت دوازدهم خواهد بود، شاید اصلا نباشد و رایزنی ها ادامه دارد.»[۳]
نتیجه تلخ رویافروشی زنانه اصلاحطلبان
حتی در این زمینه نشستی با عنوان «سهم زنان از هیات وزیران» توسط زنان اصلاحطلب برگزار شد. الهه کولایی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، ایراندخت فیاض استاد روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، اعظم حاجیعباسی دبیرکل جامعه زینب (س) و فاطمه گوارایی فعال حقوق زنان از شرکتکنندگان دراین نشست بودند.
کولایی با انتقاد از اینکه حضور سیاسی زنان تنها در پای صندوقهای رای خلاصه شده است، تصریح کرد: «در حال حاضر زنان میخواهند خودشان در عرصه مدیریتی حضور داشته باشند و با رانت و فساد مبارزه کنند و سهمی در شکلگیری قدرت ایفا نمایند.»
وی عملکرد مولاوردی در دولت یازدهم را مثبت ارزیابی کرد و ادامه داد: «حضور مولاوردی در فضایی که در هشت سال قبل وجود داشت فضای امید و بهبود را برای جامعه به ارمغان آورد. امیدواریم روحانی در تصمیم خود برای انتخاب نکردن مجدد او تجدیدنظر کند.[۴]» موضوعی که به وقوع پیوست و مولاوردی بایستی از معاونت زنان خداحافظی کند.
محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس با بیان این که زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل میدهند و حضور یک یا دو نفر از نخبگان این بخش از جامعه در کابینه، انتظار بالایی نیست، افزود: «به هر حال انتظار ما برای حضور وزیر زن در کابینه فعلا تامین نشده و بنده هم درباره علت این که هیچ وزیر زنی به مجلس معرفی نشده، شخصا دلیل خاصی را نمیدانم اما امیدواریم در بقیه انتصابها و در سپردن سایر مدیریتهای کلان در دولت، به زنان توجه شود.»[۵]
آنچه برای شما رویاست برای ما خاطره است!
اصلاحطلبان که نتونستهاند در راستای تحقق وعدههایشان در حوزه زنان سربلند بیرون بیایند از جلو بودن رقیب در این عرصه سخن میگویند. این شرایطی است که رقیب سیاسی اصلاحطلبان ادعایی در این زمینه ندارند و این جریان است که دائما از حقوق زنان سخن میگوید و به طور ابزاری سبد رای خود را از این جنس پر میکند.
طیبه سیاوشی، عضو فراکسیون امید مجلس با بیان اینکه برخی نزدیکان دولت ادعا میکنند یک جناح سنتی، روحانی را تحت فشار قرار داده تا از زنان در کابینه استفاده نکند، گفت:
«به نظر میرسد چنین موضوعاتی را دستاویز کردهاند برای توجیه کار خورد، اما برای ما قابل قبول نیست. ما از جناح مقابل دائما زخم زبان میخوریم و به ما میگویند دولت دهم هیچ ادعایی نداشت اما تنها دولتی بود که برای پست وزارت به یک زن اعتماد کرد. آنها بارها برای ما پیغام فرستادهاند آنچه که برای شما رویاست برای ما خاطره است!»[۶]
اصلاحطلبان اینک خود را در جایگاه منتقد نشاندهاند تا کمی از بار گناهشان در خصوص بالابردن انتظار زنان برای رسیدن به وزارتخانهای در دولت آینده کم شود اما به هر جهت در این عرصه باید پاسخگوی شعارها و وعدههایی که به طرفداران خود دادند، باشند.