سلطان اردوغان

حزب عدالت وتوسعه در ۱۴ اوت سال ۲۰۰۱ تاسیس شد. این حزب به شجره نامه احزاب جنبش اسلامی وابسته است که با حزب نظام ملی در سال ۱۹۷۰ آغاز و با حزب فضیلت در ۱۹۸۸ تدوام می‌یابد.

سرویس جهان مشرق - حزب عدالت وتوسعه (Adalet ve Kalkınma Partisi) حزب سیاسی حاکم در ترکیه  از سال ۲۰۰۲ تاکنون است. این حزب خود را جز احزاب راست گرای میانه معرفی می نماید.

حزب عدالت وتوسعه در ۱۴ اوت ۲۰۰۱ تاسیس شد. این حزب به شجره نامه احزاب جنبش اسلامی وابسته است که با حزب نظام ملی در سال ۱۹۷۰ آغاز و با حزب سلامت ملی در سال ۱۹۷۲، حزب رفاه در ۱۹۸۳ و حزب فضیلت در ۱۹۸۸ تدوام یافت.

حزب عدالت و توسعه در حقیقت منشعب از حزب فضلیت و راه شخص نجم الدین اربکان پدر اسلام سیاسی ترکیه و نخست وزیر سابق ترکیه محسوب می شود. اصلی ترین آرزوی حزب فضیلت برای کسب راس هرم قدرت سیاسی در جریان انتخابات ۱۹۹۹ با شکست بسیار بد این حزب در مقابل سایر احزاب بر باد رفت. همین عامل باعث بروز تنش هایی در درون حزب شد و ترکیب نامتجانس اعضای حزب فضیلت باعث رشد شکاف ها در درون حزب گشت.

به‌طورکلی حزب فضیلت از سه گروه عمده تشکیل‌شده بود. هسته مرکزی آن را سنت‌گرایانی تشکیل می‌دادند که به مدت چهل سال در صحنه سیاست جمهوری ترکیه حضور داشتند. این عده از افراد متنفذ آناتولی یا طبقه متوسط بودند که تحت تأثیر نظام لائیک ترکیه و ارتش سکولار بسیار محافظه‌کارانه عمل می‌نمودند.

دسته دوم فقرا و بیچارگان حومه شهرها بودند که به شهرها مهاجرت کرده و در حزب فضیلت اکثریت را تشکیل می‌دادند.

دسته سوم نیز دانشجویانی بودند که بیشتر از همه در خواسته‌هایشان مصر بودند و بیشتر آن‌ها تمایلاتی نوگرایانه و اصلاح‌طلبانه داشتند. تمایلات این دسته با همراهی تنی چند از اعضای متنفذ حزب فضیلت ، زمینه لازم برای بروز کشمکش بین دو جناح سنت‌گرا و نوگرا در حزب را آماده ساخت.

جناح نوگرا پس از سقوط حزب فضیلت به رده سوم در آخرین انتخابات پارلمانی، آن را نتیجه سیاست‌های غلط اربکان و رجایی کوتان دانست؛ زیرا علی‌رغم ممنوعیت فعالیت‌های سیاسی اربکان هنوز هم وی در حزب دارای نفوذ بود و خطوط اصلی فعالیت حزب را ترسیم می‌کرد.

درنتیجه جناح نوگرا به رهبری رجب طیب اردوغان، عبدالله گل و جمیل چیچیک مخالفت گسترده‌ای علیه رهبران حزب فضیلت به راه انداختند و حزب عدالت و توسعه را بنیان‌گذاری نموده و برای انتخابات سال ۲۰۰۲ آماده گشتند.

در این انتخابات برخلاف نظرسنجی‌ها حزب عدالت و توسعه با کسب ۱۰ میلیون ۸۰۰ هزار رأی ، ۳۴ درصد از مجموع آراء را به خود اختصاص داد و از  حزب جمهوری‌خواه که گرایش‌های سکولار و چپ‌گرایانه داشت پیشی گرفت.

با توجه به این‌که طبق نظام انتخاباتی ترکیه، احزابی که حداقل ۱۰ درصد از کل آراء را به دست می‌آوردند قادر به حضور در پارلمان این کشور بودند، دیگر احزاب ترکیه نتوانستند به پارلمان راه یابند ؛ زیرا مجموع آراء آن‌ها کم‌تر از ۱۰ درصد بود. در این نظام انتخاباتی، هنگامی‌که حزبی  موفق به کسب ۱۰ درصد از آراء نمی‌شد، کرسی‌های آن  در میان احزاب پیروز  تقسیم می‌گشت. با توجه به شکست کلیه احزاب، حزب عدالت و توسعه که حدود  یک‌سوم کرسی‌های پارلمانی را در اختیار داشت و حزب جمهوری‌خواه ، سایر کرسی‌های پارلمانی را میان خود تقسیم کردند و بدین ترتیب ۳۶۳ کرسی به حزب جوان عدالت و توسعه، ۱۷۸ کرسی به حزب دوم و ۹ کرسی به نمایندگان مستقل اختصاص یافت.

می‌توان گفت انتخابات سوم نوامبر ۲۰۰۲ پیروزی بسیار بزرگ نوگرایان بر سنت‌گرایان و آغازی بر پایان یازده سال تأسیس دولت‌های ائتلافی و ضعیف در ترکیه نوین بود؛ چراکه حزب عدالت و توسعه با قبضه پارلمان تمام قدرت را از آن خود نموده و سایرین را از میدان به درکرد.

البته تلاش حزب عدالت و توسعه برای تثبیت قواعد دموکراتیک در ترکیه (در مراحل ابتدایی)، آمیزه آزادسازی اقتصادی و تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا و به چالش کشیدن نظم سیاسی و اجتماعی برآمده از کمالیسم در اوایل قرن بیست و یکم، به آن‌ها امکان داد تا ضمن جلب حمایت اکثریت رأی‌دهندگان، زمینه را برای گذار جامعه ترکیه به حکومت تک‌حزبی فراهم نماید. تلاشی که درنهایت اردوغان را به‌عنوان یگانه رهبر ترکیه و حزب عدالت و توسعه را به‌عنوان تنها حزب موجود در ترکیه معرفی می‌نمود. هرچند این سیاست در ابتدا با شعار اقتدارملی مطرح شد ولی درنهایت به «پان اردوغانیسم»  و «پان تورانیسم» و آشوب در منطقه ختم شد.

بنابراین اختلافات در حزب بالاگرفته و عبدالله گل و احمد داوداوغلو در راستای افزایش قدرت اردوغانی در ترکیه حذف و بن علی ییلدرم یار قدیمی اردوغان دبیر کل حزب شد.

البته همین عامل باعث گسترش اختلافات در بدنه حزب شده و باعث گشت تا جشن ۱۵ سالگی حزب عدالت و توسعه با زمزمه‌هایی از انشعاب دوباره در حزب ، برگزار شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 14
  • در انتظار بررسی: 10
  • غیر قابل انتشار: 4
  • ۱۳:۲۳ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
    11 15
    یکی از مهم ترین کارهایی که حزب عدالت و توسعه انجام داد بازگرداندن کرامت به کشور و مردم ترکیه و مهار تورم افسارگسیخته این کشور بود. همین ها کافی است که اعتماد مردم را به سمت یک حزب جلب کند. کاری که هیچ یک از احزاب قبلی چه سکولار و چه اسلام گرا نتوانستند انجام دهند. تنها چیزی که متوجه نمی شوم این است که چرا سایت وزین مشرق این گونه به حزب عدالت و توسعه می تازد و سعی می کند آن را شیطانی و پلید نشان دهد.
    • IR ۱۴:۵۴ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      13 9
      حزب عدالت و توسعه عامل اصلی نیرنگ ودنفاق در منطقه است
    • IR ۱۴:۵۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      16 13
      حزب عدالت و توسعه از جمله عوامل اصلی تشکیل داعش و افراط گرایی در منطقه است
    • IR ۱۵:۵۳ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      17 6
      چرا پانترک ها از هجمه به اردوغان ناراحت میشن؟
    • ۱۶:۰۹ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      11 15
      مطالبی که توسط بنده نوشته شده است بر اساس اسناد موجود است. برنامه‌های حزب عدالت و توسعه در شهر استانبول که ظرف مدت 4 سال باعث شد مشکل مسکن در این شهر برطرف شود و یکی از مهم ترین دلایل رأی اوری در سال 2003 بود. در این که ترکیه سیاست خاص خویش را به کار می برد شکی نیست. این سیاست در برخی موارد در تعارض رسمی با سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. حمایت دولت ترکیه از مردم غزه در سال 2008 فراموش نشدنی است. حرکت کشتی ها و دادن شهید در راه غزه نیز از افتخارات دولت عدالت و توسعه است که تاکنون کشور ترکیه شبیه آن را به خود ندیده است. اما در سوریه ترکیه سیاست خاص خود را به کار می برد که با سیاست رسمی ما متفاوت و حتی در برخی موارد متضاد است. اما دلیل نمی شود که چون با سیاست های آمریکایی ها هم پوشانی داشته باشد آن را آمریکایی بدانیم. فراموش نکنیم که رهبر اصلی کودتا در آمریکاست و آمریکایی ها حاضر به تحویل دادن وی به ترکیه نیستند. دوستان توجه داشته باشند با یک عامل نمی توان اتهام و تهمت به دولتی ارائه نمود.
    • IR ۱۶:۱۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      16 5
      کودتا بازی اردوغان برای افزایش استبداد بوده
    • IR ۱۶:۱۷ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      14 7
      کودتای ساختگی اردوغان با مشارکت آمریکا و اسرائیل باعث شد تا وی بتواند همه مخالفان و معترضان را قلع و قمع کند
  • IR ۱۵:۰۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
    7 7
    تعجب میکنم توران آریایی سکایی چه ربطی به ترکان اورال آلتایی داره؟؟؟
    • IR ۱۵:۴۰ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      5 5
      حرفت بی ربط بود
    • IR ۱۵:۴۰ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      7 4
      برو تاریخ رو بخون تا بفهمی
  • IR ۱۵:۵۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
    18 7
    نام حزب : حزب شیطان ... ایدئولوژی : فاشیسم ترکی - اسلام اخوانی عثمانی ... هدف : اشغال سرزمین دیگران با همکاری داعش النصره و گرگ های خاک بر سری دبیرکل حزب : سلطان رجب اردوغان اول
    • ۱۶:۱۲ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      8 14
      حالا اگر کسی در رابطه با انقلاب اسلامی بنویسد که شاه در سال 1975 غربی ها را بیرون کرد و عملکرد انقلاب باعث شد که در سال 1986 آمریکایی ها به منطقه خلیج فارس باز گردند آن وقت چه باید به او گفت. فقط به خاطر النصره دوستان کمی مطالعه لازم است. قرار نیست که با مدارج بالای علمی حرف های کوچه بازاری را اینجا تکرار کنید.
    • IR ۱۶:۱۳ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      17 5
      گرگ های "خاک بر سری" رو خوب اومدی...
    • IR ۱۶:۱۸ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
      17 5
      گرگ های خاک بر سری و پانترکیست ها از روشنگری های مشرق ناراحت هستند. درود بر مشرق بیدار

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس