سرویس جهان مشرق - تحولات سوریه و دستاوردهای ارتش این کشور در مبارزه با گروه‌های تروریستی به اندازه‌ای سرعت گرفته که شاید نتوان ابعاد و اهمیت راهبردی تمامی این دستاوردها را بررسی کرد. چند روز بعد از تسلط ارتش عربی سوریه بر شهر راهبردی السخنه در استان حمص، این بار گذرگاه مرزی نصیب در مرز اردن و سوریه برای اولین بار طی پنج سال گذشته به دست نیروهای مدافع سوریه افتاد.
درهم شکستن مواضع گروه تروریستی داعش و برخی جریان‌های مسلح دیگر حامی این گروه نشان می‌دهد که در حال حاضر تمامی بازیگران موجود در عرصه جنگ سوریه معتقدند که محور اصلی این جنگ به سمت صحرای سوریه و استان های الرقه و دیرالزور و مثلث مرزی سوریه، اردن و عراق کشیده شده است و نتایج این بخش از درگیری‌ها برای ترسیم آینده کشور سرنوشت‌ساز خواهد بود.
زمان بندی و نتایج آینده مرحله جدید از جنگ در شرق و شمال شرقی و جنوب شرقی سوریه می‌تواند آغازگر مرحله جدید در افق مبارزه با تروریسم در این کشور باشد. امروز دولت سوریه و متحدانش اگر بخواهند سرنوشت خود را به دور از منافع پروژه آمریکایی - صهیونیستی و تنها از طریق خود مشخص کنند، چاره‌ای جز ادامه یکپارچه‌سازی و آزادی اراضی سوریه از دست گروه‌های تروریستی و حامیان و تأمین‌کنندگان مالی خود ندارند.
اردن طی سال‌های اخیر نقش اساسی در تأمین تسلیحاتی و آموزشی نیروهای مسلح داشته و تلاش کرد چندین عملیات ویژه برای براندازی دولت سوریه را از طریق مرزهای خود و البته با اشراف و مدیریت آمریکا و رژیم صهیونیستی انجام دهد. حال تسلط دولت سوریه بر این گذرگاه مرزی می تواند نقش عمده‌ای در کنترل مرزهای این کشور داشته و زمینه را برای بازپس‌گیری مواضع بیشتر از تروریست ها مهیا کند.
عوامل تسلط دولت بر گذرگاه راهبردی نصیب
تسلط دولت سوریه در گذرگاه مرزی نصیب را می‌توان یک دستاورد استراتژیک توصیف کرد که نشان می‌دهد دولت سوریه بیشتر مناطق استراتژیک و اصلی را تحت کنترل خود گرفته است. یکی از مهم‌ترین عوامل پیشروی ارتش عربی سوریه در این منطقه تلاش جدی برای کاستن از تنش‌های موجود در جنوب سوریه جهت اجرای تفاهم‌های به دست آمده در کنفرانس آستانه است. از سوی دیگر با تصمیم آمریکا برای توقف برنامه حمایت از مخالفان سوریه و تجهیز نیروهای آنها ، اردن نیز انگیزه خود را برای حمایت از تروریست‌ها از دست داده و به همگرایی با دولت سوریه روی آورده است.
با تسلط بر گذرگاه نصیب به نظر می‌رسد گذرگاه باب الهوی در نقطه مرزی سوریه و ترکیه در استان ادلب که در حال حاضر تحت سلطه چهره تروریستی النصره قرار دارد به هدف بعدی ارتش سوریه تبدیل شده است. این گذرگاه ، مهم ترین نقطه مرزی در شمال غرب کشور است که در حال حاضر خارج از نفوذ دولت قرار دارد و بخش عمده‌ای از منابع انسانی و تسلیحات جریان‌های تروریستی از آنجا وارد سوریه می شود. با توجه به تحولات موجود به نظر می‌رسد برنامه ارتش سوریه برای بازپس‌گیری این گذرگاه و آزادسازی تمامی استان نزدیک است، چرا که جبهه النصره در لیست تروریستی آمریکا و روسیه قرار دارد و خارج از چارچوب توافق دو طرف برای کاهش مناطق تنش‌آفرین است.
پیامدهای راهبردی تسلط بر گذرگاه نصیب
نکته‌ای که با تسلط بر گذرگاه نصیب می‌توان به قطعیت آن را اعلام کرد ، این است که اتاق عملیاتی الموک که آمریکا با مشارکت متحدان خود در اردن آن را برای نظارت بر توطئه‌های خود در جهت تجهیز نیروهای مخالف دولت و آموزش آنها و مدیریت درگیری‌ها در سوریه تأسیس کرده بود ، مسدود شده است و و ارتباط آن با تروریست‌ها قطع شده است.
از سوی دیگر بازگشت ارتش عربی سوریه به جنوب این کشور خبر بدی برای رژیم اشغالگر صهیونیستی است، چرا که این رژیم به ویژه بعد از کارشکنی‌ها و مداخله‌های که در اوج بحران سوریه در این کشور داشته و تجاوزهای زمینی و هوایی متعددی به نقاط مختلف سوریه انجام داده ، در مناطقی نظیر قنیطره و جولان باید رو در روی ارتش سوریه قرار بگیرد.
حضور ارتش سوریه در نصیب هر اندازه که صهیونیست ها را ناراحت کرد، برای آوارگان سوریه مستقر در اردن خبر خوبی به شمار می‌رود. آوارگان اردنی به این علت از حضور ارتش سوریه در گذرگاه نصیب خوشحال هستند که این اتفاق مسیر بازگشت آنها به سوریه را مهیا کرده و به این ترتیب می‌توانند از اوضاع مصیبت‌باری که در اردوگاه آوارگان در اردن با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند ، نجات پیدا کنند.
بر اساس آمارهای سازمان مهاجرت بین المللی وابسته به سازمان ملل بیش از ۶۰۰ هزار آواره و پناهنده سوری از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون به کشورشان بازگشته اند. همین مقدار نیز سال گذشته وارد سوریه شده بودند. این موضوع نشان دهنده موج بازگشت آوارگان به خاک کشور خود بعد از بهبود نسبی اوضاع در این کشور و بازگشت حیات به سوریه است و بازگشایی گذرگاه نصیب می تواند سهم عمده ای در این روند داشته باشد.
آزادسازی بخش های شرقی و جنوب شرقی سوریه را اگر در کنار آزاد سازی منطقه السخنه قرار دهیم، پازل ورود به استان دیرالزور تا حدود زیادی مهیا می‌شود و دولت سوریه را در برابر یک دستاورد راهبردی دیگر یعنی آزاد سازی کامل دیرالزور قرار می دهد. این تحول می‌تواند در ابعاد نظامی و سیاسی و در جریان مذاکرات، خود را به طرف‌های مداخله جو در بحران سوریه تحمیل کرده و برگ برنده مهمی در دست دولت این کشور باشد.
علاوه بر آنچه که گفته شد، اتفاقی که در گذرگاه نصیب افتاده است، یکی دیگر از پازل پیروزی‌های مرحله ای ارتش سوریه است که چینش آنها در کنار یکدیگر در نهایت منجر به پیروزی نهایی دولت سوریه بر گروه‌های تروریستی ضمن حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور می شود. در سایه ناامیدی کشورهای حامی جریان‌های تروریستی به نظر می‌رسد غافل‌گیری های آینده و روند پیروزی‌های محور مقاومت با سرعت و شدت بیشتری دنبال شود.
پیروزی نهایی در شرق سوریه به زمان نیاز دارد
پیروزی‌های مکرر ارتش سوریه و شکست‌های محور آمریکایی - سعودی - صهیونیستی در روند آزاد سازی متوالی مناطق گسترده‌ای از حومه شرقی و جنوب شرقی شهر حمص گرفته تا مناطق شرق قلمون و مثلث مرزی سوریه و عراق و اردن و کشیده شدن نیروها به سمت دیرالزور به این معناست که دومینوی شکست نهایی برنامه‌های آمریکا در سوریه در حال اجراست و این کشور دیگر ابتکار عمل را در تحولات این کشور در اختیار ندارد. البته این روند چیزی است که آمریکایی‌ها و دولت سعودی آن را بر نمی تابند و طی روزها و هفته های آینده باید منتظر اقدام جدید از سوی این محور باشیم تا شاید بتوانند در روند پیروزی های اخیر مانع تراشی کنند.
از همین رو است که باید گفت با وجود تسریع در روند پیروزی‌های ارتش سوریه ، آزادسازی کامل بخش شرقی این کشور مأموریت ساده‌ای نیست و به زمان و فعالیت گسترده نیاز دارد. این چیزی است که مسئولان نظامی و دولتی سوریه و متحدان این کشور نیز آن را می‌دانند. نکته دیگری که باعث طولانی‌تر شدن احتمالی پاکسازی نهایی شرق سوریه می‌شود، اقدام گروه‌های تروریستی برای قرار دادن شهروندان شهرهای مختلف به عنوان سپر انسانی است که نیاز به دقت و آرامش بیشتر در تدوین راهبردهای نظامی را ملموس تر می کند. علاوه بر این که طراحی برنامه‌های نظامی باید به گونه‌ای باشد که راه را بر طرح و برنامه ها و پاتک های احتمالی آمریکا و متحدانش بسته و جلوی طرح قدیم- جدید آنها برای پیشبرد روند تجزیه کشور را بگیرد.
۰۲:۴۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۲۵
