گروه جهاد و مقاومت مشرق - مرتضی قاضی فارغ التحصیل رشته ریاضی کاربردی از دانشگاه صنعتی شریف و علوم اقتصادی از دانشگاه علامه طباطبایی است. وی کار نویسندگی را به طور رسمی از  زمان حضور در موسسه فرهنگی روایت فتح آغاز کرد. قاضی که در زمان حضور در دانشگاه صنعتی شریف، مسئول کنگره شهدای این دانشگاه هم بوده است، پس از ورود به موسسه روایت فتح کار تحقیق درباره کتاب و حتی فیلم را برای مجموعه مستندهای روایت فتح آغاز می کند و بدین ترتیب اولین تحقیقات رسمی را در حوزه دفاع مقدس و شهدا در آن موسسه انجام می دهد.

اولین کتاب خود را در سال 89 با عنوان "اسارت در هور" و پس از دو سال تحقیق از مجموعه روایت فتح، از رده روایت نزدیک، منتشر کرد.

"دوره درهای بسته"، "ازادی امیر محمد احدی"، مجموعه دوم از "مادران شهدا" از جمله مادر شهید قاضی (برادر نویسنده)، "یادگاران شهید مصطفی احمدی روشن" و"اولین روزهای مقاومت" و "حرفه ای" از جمله کتاب هایی است که قاضی کار تحقیق و نگارش آنها را بر عهده داشته است.

کتاب های "یادگاران شهید غلامرضا رضایی" و "جانبازان "(حاج حسنعلی نوروزیان) نیز جزو عناوینی بوده است که قاضی کار تحقیق و پژوهش آنها را بر عهده گرفته و انجام داده است.

گفتگوی با قاضی با موضوع کتاب «تاریخ نگاران و راویان صحنه نبرد» در پی آمده است.

قاضی با بیان اینکه، کتاب «تاریخ نگاران و راویان صحنه نبرد»، یک کتاب پژوهشی نیست، اظهار داشت: این کتاب درباره زندگی سه شهیدی است که در دفتر مطالعات و تحقیقات جنگ که عقبه مرکز مطالعات و اسناد دفاع مقدس است، روایت گر جنگ بودند.

وی افزود: یکی از این شهیدان، هنگام شهادت به عنوان راوی یک فرمانده در جنگ حضور داشته است و دو نفر دیگر پس از اتمام کارشان به عنوان روایت گر جنگ، در عملیات دیگری شهید شده اند.

وی اظهار داشت: مرکز اسناد گروهی تحت عنوان "گروه جامعه محور" دارد که رسالتش انتشار کتاب هایی است که بتواند با عموم افراد ارتباط برقرار کند، به همین منظور یکی از فصل هایی که برای برقراری ارتباط با عموم افراد، باز شده است، انتشار کتاب هایی با محوریت شهدای راوی مرکز است.

نویسنده کتاب «تاریخ نگاران و راویان صحنه نبرد» در خصوص نگارش این کتاب گفت: به بنده نگارش یک کتاب در خصوص شهدای مرکز پیشنهاد شد و وقتی بنده لیست شهدای مرکز را دیدم، اسامی چند شهید برای من آشنا بود. پس از مشورت با همسرم متوجه شدم که چند نفر از شهدای مرکز در یک مدرسه و در یک کلاس درس خوانده اند و همه آنها هم دوره ای هستند و در مدرسه مفید درس خوانده اند.

وی ادامه داد: همسر بنده در سال 79 درباره چند نفر از همین شهدا به طور مفصل تحقیقاتی انجام داده بودند و یک آشنایی خیلی خوبی با این شهدا داشت.

قاضی بیان داشت: پنج نفر از شهدای مرکز در مدرسه مفید درس خوانده اند که سه نفر از آنها در یک دوره بودند و دو نفر دیگر نیز در دوره ای دیگر در آن مدرسه تحصیل کرده اند. شهید حسین جلایی پور، شهید حمید صالحی و شهید محسن فیض سه شهید هستند که در یک دوره با هم بودند و بنده افتخار نگارش کتاب درباره زندگی آنها را داشته ام.

وی درباره چگونگی ورود این شهیدان به مرکز مطالعات، گفت: یکی از قدیمی های مدرسه مفید، بنام مهندس سید ابوالفضل موسوی که از راویان قدیمی و باسابقه مرکز بوده است، وقتی به مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ می رود، از وی خواسته می شود افرادی که در این خصوص توانایی دارند را به مرکز معرفی کند و به این ترتیب پای بچه های مدرسه مفید به مرکز باز می شود که تعداد این افراد زیاد است.

قاضی با بیان اینکه کتاب «تاریخ نگاران و راویان صحنه نبرد» را با همکاری همسرم ملیحه حسینی به رشته تحریر درآمده است، اظهار داشت: نزدیک به 7 سال است که پروسه تحقیق و نگارش و کتاب به طول انجامیده است.

وی در خصوص فصل بندی کتاب گفت: روند کتاب به این شکل است که ابتدا خاطرات دوران راهنمایی و دبیرستان را بیان می کند و سعی دارد فضایی که این شهیدان چه در خانواده و چه در مدرسه داشتنه اند را به مخاطب منتقل کند.

وی افزود: به واسطه نام دبیرستان مفید و فضایی که معلمان و تربیت آنها داشت که چنین افرادی را تربیت کرده است، در دوران دبیرستانشان بیشتر توقف کردیم. به دلیل آنکه آن زمان گروهک ها بسیار فعال بودند، مدرسه مفید سعی داشت دانش آموزانش در مدرسه به لحاظ ذهنی پخته شوند تا بتوانند هنگام مواجهه با شبهات و چالش هایی که این گروهک ها ایجاد می کردند، کاملا آماده باشند که این موضوع در واقع مرتبط با یکی از 13 فصل کتاب از کتابی با عنوان "فضای سیاسی آن روزها" است.

وی ادامه داد: در نهایت شهید جلایی پور شب عملیات کربلای 4 در هنگام روایت گری بر اثر اصابت ترکش به ناحیه سر به شهادت می رسد. حمید صالحی و محسن فیض در همان عملیات راوی بودند و بعد در عملیات کربلای 5 صالحی فرمانده گروهان می شود که تعداد زیادی از بچه های مدرسه مفید در آن گروهان از نیروهای وی بوده اند که در یک شب هفت نفر از بچه های مدرسه مفید از جمله حمید صالحی و محسن فیض کنار هم شهید می شوند.

قاضی اظهار داشت: علی بلورچی، حسن کریمیان و منصور کاظمی سه شهید دیگر مدرسه مفید هستند که در آن شب شهید می شوند. ضمن اینکه دو نفر دیگر از بچه های مدرسه مفید که در دوره های دیگر در این مدرسه حضور داشتند نیز آن شب به شهادت می رسند که واقعا شب عجیبی برای آن مدرسه بوده است که در یک شب 7 نفر از بچه های مدرسه مفید شهید شوند.

نویسنده کتاب «تاریخ نگاران و راویان صحنه نبرد» در خصوص روش جمع آوری اطلاعات، برای نگارش این کتاب، چنین شرح داد: نخست به مدرسه مفید رفتیم و همه اطلاعات درباره این شهیدان را جمع آوری کردیم. هر سال در این مدرسه در روزی که این عزیزان شهید شدند در بین دو ترم برای شهیدا یادواره ای می گیرند که رفقای قدیمی می آیند و خاطره می گویند و نمایشگاه برگزار می کنند و خانواده شهدا را دعوت می کنند که طی همین سال ها منابع خوبی را به ما داده است و یکسری دست نوشته هم خانم حسینی داشت که آنها را هم بکاربردیم و بعد با دوستان شهدا و روایان دیگر و خانواده هایشان مصاحبه انجام دادیم.

وی افزود: موضوع دیگری که باید گفته شود این است که نوشته های این بچه ها و نوارهای مصاحبه های این شهیدان نیز در این میان خیلی بکار آمد و از آن یک گزارش تهیه شد که در آن راوی سوم شخص روایت گری این بچه ها را می کند. ضمن اینکه یک ماه قبل از شهادت این عزیزان فیلمی از آنها موجود است که در آن می خندند و مداحی می کنند و کارهای دیگر که برای فضاسازی از آن فیلم هم استفاده شده است. / مرکز اسناد دفاع مقدس