سرویس جهان مشرق- «آنگلا مرکل» به رغم کاهش توانایی‌اش پس ناتوانی در متوقف کردن پیشروی پوپولیست‌های راست‌ افراطی در انتخابات پارلمانی، باز هم توانست برای چهارمین صدر اعظم آلمان شود. اما نکته حائز توجه و شوک برانگیز در این میان، دستیابی حزب «آلترناتیو برای آلمان» (Alternative für Deutschland, AfD) برای اولین به جایگاه سوم (کسب ۱۳ درصد کل آراء) است. راست‌های افراطی ملی‌گرا، برای اولین بار چنین موفقیتی را در جامعه سیاسی آلمان کسب کرده‌اند و این خیلی برای آنها اهمیت دارد و برای دیگران نیز، معنادار است. برای اولین بار پس از ۶۰ سال است که یک حزب ملی‌گرا وارد بوندشتاگ (مجلس آلمان) می‌شود.

حزب «اتحاد دموکرات مسیحی» (CDU، CSU) تحت رهبری مرکل که دارای گرایش راست میانه، توانست ۳۳ درصد آراء را از آن خود کند که این نتیجه، ۱۲ درصد بیشتر از آرای «حزب سوسیال دموکرات» (SPD)‌ به رهبری «مارتین شولتز» -اصلی‌ترین رقیب مرکل- که دارای گرایش چپ میانه می‌باشد. نتیجه‌ای که برای قدیمی‌ترین حزب آلمان، از سال ۱۹۴۹ تاکنون بی‌سابقه است و حزب شولتز را بر روی کرسی‌های اپوزیسیون حزب حاکم میخکوب کرد.

از سوی دیگر، حزب مرکل نیز به رغم اینکه از سال ۱۹۴۵، بدترین نتیجه را کسب کرده، اما وی در برلین به هواداران خود تبریک گفت و متعهد شد که در دولت بعدی، بر مدار تلاش و اعتمادسازی بیشتر حرکت خواهد کرد. اما این را هم یادآور شد که نتیجه نهایی، آنچنان که اعضای حزب اتحاد دموکرات مسیحی انتظار داشتند نبود و او از این پس، خود را موظف به گوش فر دادن به نیازهای ملی‌گرایان تند می‌داند. این می‌تواند معنادار باشد. حزب آلترناتیو برای آلمان به رهبری «فراوکه پتری» (Frauke Petry) و «یورگ مویتن» (Jörg Meuthen)، برای اولین بار پس از دوران نازی به عنوان شبیه‌ترین حزب به آن حزب، توانسته که در عرصه ملی و عرصه سیاست، رسما مطرح شده و در مجلس این کشور تصمیم‌ساز باشد.

خانم «فراوکه پتری» و آقای «یورگ مویتن» رهبران راست‌های افراطی آلمان

کسب ۸۸ کرسی در پارلمان آلمان (بوندشتاگ) بسیار جدی‌ است. حزب AFD‌ فقط ۴ سال از عمرش می‌گذرد و این موفقیت را کسب کرده است؛ هر چند که ۲۱۷ کرسی در مالکیت حزب مرکل و ۱۳۷ کرسی از آنِ حزب شولتز باشد. «الکساندر گالند» کاندیدای راست‌های افراطی در سخنرانی پس از اعلام نتیجه نهایی اعلام کرد: «این برای ما بسیار اهمیت دارد که برای اولین بار به بوندشتاگ (پارلمان آلمان) راه یافته‌ایم. قطعا این کشور را تغییر خواهیم داد. در رابطه با سیاست‌های مهاجرتی هم بگوییم که مرکل را در مشت‌مان خواهیم گرفت». وی، در مورد از سرگیری مطالبات حزب متبوع‌اش در مورد از تعیین کمیته‌ای در پارلمان در جهت پیگیری زمینه‌های قضایی و حقوقی اقدام مرکل مبنی بر پناه دادن به پناهندگان دیگر کشورها در سال ۲۰۱۵ اطمینان کامل داد و وعده کرد که مردم آلمان و کشور آلمان را از مهاجران و پناهندگان بازپس خواهد گرفت.

الکساندر گالند

راست‌های افراطی آلمان

تحلیل‌ها نشان می‌دهد که انتخابات اخیر آلمان، به نوعی «رفراندوم به تاخیر افتاده ملی در مورد پناهندگان» بود و در این مسیر، ضمن اینکه اکثریت مردم موافق با حضور غیرآلمانی‌ها بوده‌اند اما کسب جایگاه سوم یک علامت جدی است بدین معنا که عده قابل توجهی هم به حضور «غیرخودی‌ها» و جذب یک میلیون پناهنده در سال ۲۰۱۵ انتقاد شدید دارند. پاشنه آشیل مرکل در مناظرات تلویزیونی هم همین بود و او مدام اصرار می‌کرد که چاره‌ای به جز باز کردن مرز به روی آنها نداشت. مرکل، پیروز شد اما پیروزی‌اش عرق ترسی بود که بر پیشانی‌اش نشست. چرا که در مقایسه با انتخابات پیشین، ۸ درصد افت محبوبیت داشت. در نقطه مقابل، در مقایسه با سال ۲۰۱۳، ۵ درصد به آرای راست‌های افراطی افزوده شده و توانست ۱۳ درصد مورد نیاز برای ورود به بوندشتاگ را به دست آورد.

مشارکت رای‌دهندگان در انتخابات اخیر، ۷۷ درصد بود و ۵.۵ درصد نسبت به سال ۲۰۱۳ افزایش داشته است و البته این امر، ماحصل تشویق مردم به مشارکت از سوی رهبران دو حزب اصلی برای جلوگیری از پیروزی راست‌های افراطی بود. طی هفته‌های گذشته، بحث تشکیل «ائتلاف بزرگ» بین حزب محافظه‌کار مرکل و حزب شولتز، سر تیتر خبرهای داخلی آلمان بود و پیش‌بینی فتح دست‌کم ۳۵۴ کرسی یعنی چیزی فراتر از ۳۱۶ کرسی مورد نیاز برای تشکیل دولت می‌شد. اما، نهایتا از سوی شولتز پذیرفته نشد و در واپسین روزها، وی سیاست‌های رفتاری مرکل و حزب‌اش را رسوایی‌آور خواند و او را مسئول خلق آن خلاء سیاسی دانست که راست‌گرایان افراطی به خوبی از آن بهره می‌برند.

نمودار مقایسه مشارکت در انتخابات در آلمان بین سال‌ ۲۰۱۳ و سال ۲۰۱۷

ائتلاف دومی که مد نظر بود، مربوط به «ائتلاف جامائیکا» می‌شد. پیشنهاددهندگان از آنجا این نام را برگزیدند که ترکیب پرچم‌های حزب احیاشده «دموکرات آزاد» و حزب «سبزها» شباهت بسیاری به پرچم جامائیکا پیدا کرد اما نه تنها چنین ائتلافی پتانسیل حضور در پارلمان را نداشت، که بر سر مباحث مربوط به موضوعات محیط زیست و تحولات منطقه یورو دچار افتراق و تنش شدند. «ریناته کوناست» -رهبر سبزها- معتقد است که انتخابات اخیر، سیلی محکمی به صورت دولت مرکل بود و از این پس باید، احزاب دیگر مراقب قدرت‌گیری راست‌های افراطی باشند.

ریناته کوناست

شاید بتوان علت اصلی این موفقیت راست‌های افراطی را منحرف شدن تمرکز دو حزب اصلی از برنامه خود و تمرکز بر خارج کردن راست‌های افراطی از دور دانست. اما راست‌های افراطی، در نقطه مقابل برنامه‌های مشخص خود را ارائه دادند که در راس آنها نگرانی از حضور مسلمانان و تاثیر آنها بر جامعه آلمان بود. قضیه، منتج شد به تظاهرات خیابانی علیه راست‌ها و معترضین فریاد «ظهور دوباره نازی» سر دادند. اکنون در جامعه سیاسی آلمان، حامیان حزب سوسیال دموکرات (شولتز) معتقدند که ائتلاف پیشین آنها با دموکرات مسیحی‌ها تحت لوای ائتلاف بزرگ، منجر به جلوس مرکل از سال ۲۰۰۵ تاکنون بر کرسی صدر اعظمی شده و کاملا کلاه بر سر آنها رفته است و به دلیل همین سرخوردگی، مایل به تشکیل ائتلاف نیستند. هم‌اکنون سوسیال‌ها، خود را سرخورده‌ترین جامعه سیاسی کنونی آلمان می‌دانند.

حامیان حزب سوسیال دموکرات

غالبا در آلمان و سراسر جامعه اروپا، احزاب وقتی با یک حزب پوپولیست راست افراطی روبرو می‌شوند، تقریبا در یک جبهه قرار می‌گیرند. در جریان انتخابات ۲۰۱۷ آلمان هم، سایر کاندیداها در جریان مناظرات، نوک پیکان حمله را به سمت «یورگ مویتن» -رهبر پوپولیست‌های راست افراطی- گرفتند و او را نژادپرست خواندند اما وی تا حدودی از عهده توجیه حزب خود و افتراق آن با حزب نازی برآمد. در جریان فعالیت‌های انتخاباتی هم دائما به ایجاد اغتشاش و بر هم زدن اتحاد ملی متهم شد. اما اکنون که حزب وی برای اولین بار موفق به حضور در پارلمان شده، قویا معتقد است که رویکرد راست‌های افراطی این است که مثل همیشه محرک و برانگیزاننده باشند و در پارلمان هم به همین طریق و شکل عمل خواهند کرد.

انتخابات ۲۰۱۷ آلمان به روایت تصویر

منبع:

https://www.theguardian.com/world/۲۰۱۷/sep/۲۴/angela-merkel-fourth-term-far-right-afd-third-german-election

https://www.cleanenergywire.org/news/weakened-merkel-set-seek-coalition-talks-greens-fdp