به گزارش مشرق، مراسم نخل‌گردانی یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین رسوم مردم یزد در عزاداری امام حسین(ع) و یاران با وفای آن حضرت است که هر سال در نقاط مختلف این استان برگزار می‌شود.

تعداد نخل‌های عزاداری مردم یزد در گوشه و کنار این استان بسیار زیاد است و هر محله برای خود یک نخل دارد که اندازه‌های بسیار متفاوت و با جنس‌های گوناگونی دارند.

بزرگترین نخل استان یزد هر سال در شهرستان تفت بر روی دستان عزاداران حسینی قرار می‌گیرد و هزاران عزادار از گوشه و کنار یزد و ایران برای حضور در این مراسم به شهرستان تفت می‌روند.

قدیمی‌ترین نخل استان یزد هم نخل میدان امیر چقماق است که سال‌های سال در گوشه این میدان قرار گرفته و از 70 سال قبل تاکنون مورد استفاده عزاداران نبوده و همچنان به عنوان یک اثر زیبا و میراث فرهنگی پذیرای گردشگران بود.

دلیل استفاده از این نخل طبق توضیحات برخی از مسئولان استان، عدم توان تحمل نخل در مراسم‌های عزاداری بوده که پس از احیا و مقاوم‌سازی نخل توسط کارشناسان و متخصصان، امکان برداشتن نخل فراهم شده است.

امسال اما قرار است این نخل در عصر روز عاشورا بر روی دستان عزاداران یزد قرار گیرد و مردم با قرار گرفتن زیر این نخل، بار دیگر آن را در اطراف میدان باشکوه امیرچقماق بگردانند و طوافی بر مزار شهدای گمنام این میدان کنند.

این نخل در گذشته‌های بسیار دور به عنوان نخل اصلی عزاداری مردم یزد مورد استفاده قرار می‌گرفته و عزاداران از گوشه و کنار یزد برای شرکت در مراسم عزاداری آن به میدان امیرچقماق می‌آمدند و برای قرار گرفتن در زیر نخل نوبت می‌گرفتند.

نخل چوبی میدان امیرچقماق یزد که به نخل "حیدری‌ها" هم شناخته می‌شود، 8 و نیم متر ارتفاع، عرض و طول دارد و هندسه ایجاد و ساخت آن به مانند یک مکعب هشت و نیم متری است، این نخل با شکل خاصی که گرفته در قامت یک سرو بلند خود نمایی می‌کند.

برای ساخت این نخل بسیار قدیمی و بزرگ به صورت کامل از چوب استفاده شده و چوب‌ها به طرز ماهرانه‌ای به صورت مشبک مشبک در یکدیگر قرار گرفته اند و تبدیل به این نخل با عظمت و بزرگ شده‌اند.

در روزهای ابتدایی ماه محرم الحرام، در مراسمی خاص نخل‌های عزاداری با پارچه‌های سیاه و پرچم‌هایی مخصوص نخل‌های عزاداری، سیاه پوش می‌شوند و به استقبال تاسوعا و عاشورای حسینی می‌روند.

به طور معمول یک طرف نخل‌های عزاداری با آینه‌هایی که دارای قاب چوبی هستند پوشیده و دیگر طرف‌های نخل‌ها هم با پارچه‌های مشکلی ملبس می‌شوند و آمادگی خود برای قرار گرفتن بر روی دستان عزاداران حسینی را اعلام می‌کنند.

همزمان با ظهر عاشورا تعداد زیادی از عزاداران حسینی با قرار گرفتن در زیر نخل اقدام به گرفتن جا برای برداشتن نخل می‌کنند و با وجودی که هنوز چند ساعت به نخل برداری مانده، عزاداران برای اینکه بتوانند در بلند کردن نخل سهیم باشند، در زیر نخل می‌مانند.

با توجه به حجم و وزن بسیار بالای نخل‌ها، تعداد بسیار زیادی از عزاداران باید هنگام بلند کردن نخل در زیر آن قرار داشته باشند و یک نفر هم بر بالای نخل قرار گرفته و با سنج اقدام به راهنمایی عزاداران برای گرداندند نخل می‌کند.

ارتفاع پایه‌های نخل خیلی بلند نیست و با توجه به این موضوع و سخت بودن بلند کردن آن، چهار نفر "کُنده‌های" چوبی در دست می‌گیرند و زیر نخل می‌دوند تا به هنگامی که برای استراحت نخل بر روی زمین گذاشته می‌شود، این "کُنده‌ها" را زیر پایه‌های چوبی نخل قرار داده و ارتفاع آن را بالاتر ببرند.

نخل‌برداری در نقاط مختلف یزد و با استقبال بسیار پرشور عزاداران برگزار می‌شود، این مراسم در عزاداری دیگر ائمه معصومین(ع) هم انجام می‌شود اما پرشورترین زمان برگزاری آن مربوط به روز عاشورا است.