به گزارش مشرق؛ صیانت از حاکمیت ملی و استقلال سیاسی یک کشور جزء ضرورت‌های یک نظام باثبات می‌باشد ثباتی که لازمه پیشرفت و تعالی هر ملت است.
انقلاب‌های ساختگی ، رژیم‌های وابسته ، حاکمان فاسد تضمین‌کننده راه نفوذ و تسلط قدرت‌های بزرگ‌تر بر قدرت‌های منطقه‌ای و محلی است .
الگوی ثابتی برای نفوذ و سلطه وجود ندارد و روزبه‌روز نو می‌شود و برای نظام‌های دیکتاتوری برنامه‌های متفاوت از نظام‌های دمکراتیک و مردم محور طراحی می‌شود .
ایجاد اختلاف‌های مرزی و حفظ تضادها بر سر منابع ازجمله آب‌وخاک یکی از راه‌های تعدیل قدرت‌های بومی و حفظ هژمونی نظام سلطه بوده و هست اما پدیده‌های تکنولوژی تعاریف جدیدی
در حاکمیت مؤلفه‌های آن ایجاد نموده‌اند که ضمن تأکید بر شاخصه‌های گذشته دایره آن را گسترده و پیچیده‌تر نموده است.
مهندسی ، نفوذ و تسلط بر افکار عمومی تعیین‌کننده‌ترین میزان حاکمیت در عرصه ملی و فراملی است .
عصر ارتباطات و دهکده جهانی موضوعات اصلی بودند که قرن اخیر را تحت شعاع خود قراردادند اما هیچ اندیشه سیاسی به‌اندازه لیبرال سرمایه‌داری برای هجوم به اندیشه‌های دیگر از هنر، رسانه و ارتباطات بهره نگرفت .
سینما ، تلویزیون ، موسیقی ، نمایش ، کتاب ، مطبوعات،ماهواره و.. نه‌فقط ابزار بلکه ارکان غلبه اندیشه لیبرالیسم بر بشریت بودند مکاتب زائیده غرب در اندک زمانی با استفاده از غفلت‌ها و نقایص دیگر صاحبان اندیشه خود را مسلح به ابزار مدرنیته کرد و با ایجاد حس برتری نسبت به دیگران و تحقیر رقبای خود توانست دایره وسیعی از افکار عمومی را با خود همراه سازد .
امروز حاکمیت و اعمال آن را باید به‌گونه‌ای دیگر تعریف کرد ضریب نفوذ،پذیرش و اعتماد در افکار عمومی تعیین‌کننده‌ترین شاخصه‌های حاکمیت است.
با گسترش فضای مجازی و دسترسی وسیع و آسان به پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی نظام ارتباطی بشر دگرگون شده و شناخت این نظام ارتباطی بسیار دشوار و پیچیده خواهد بود .
پایان انحصار رسانه از دست دولت‌ها و شخصی شدن ارتباطات برخلاف گذشته از طرفی و پیشرفت‌های شگرف در حوزه نرم‌افزارهای ارتباطی از سوی دگر باعث گردیده که بشر از جهان واقعی پیرامون خود جدا شود و در اتمسفر گروه‌ها و کانال‌ها اندیشه و فکرش شکل گیرد زیست بشر در این فضای ارتباطی آن‌چنان دستخوش تغییر شده است که قابل‌مقایسه با هیچ تحولی در تاریخ بشر نیست .
چالش اعتماد و گردش آزاد اطلاعات
در ایران نیز پس از ماهواره و اینترنت این بار نرم‌افزارهای پیام‌رسان و شبکه‌های اجتماعی هستند که حاکمیت ملی را به چالش کشیده‌اند در پس شعارهای مانند گردش آزاد اطلاعات نظام‌های قدرتمند این بار برای تأمین منافع خود و حفظ برتری بر دیگران بجای سلاح‌ها و قدرت نظامی و اقتصادی روی به شیوه‌ای نوین آورده که(( نفوذ ))واژه جامعی برای توصیف این شیوه جدید است.
به‌صورت مصداقی‌تر باید از پیام‌رسان تلگرام نام برد امروز بیش از بیست میلیون ایرانی روزانه بیش از چند ساعت را در این فضا زیست می‌کنند اینکه چگونه و چطور بزرگ‌ترین هجرت بشری در فضای مجازی ایران رقم خورد و به‌یک‌باره این پیام‌رسان توانست چتر وسیعی از مخاطب را زیر پوشش ببرد؟ سؤال مهمی است که مسئولین فضای مجازی باید به آن پاسخ دهند .
شیوه برخورد با نرم افزارهای پرنفوذ
ولی ضریب نفوذ تلگرام به حدی بالا رفته که دیگر نمی‌توان با آن مانند مخاطرات دیگر فضای مجازی برخورد نمود تعیین‌کننده‌ترین رسانه در افکار عمومی ایران بدون تعارف تلگرام است
پیام‌رسانی که هیچ مدیریتی بر آن نداریم نه سرورهای آن در ایران است و نه قرارداد مشخص و مشترکی با صاحب آن داریم که امکان مدیریت ایجاد کند .
قربانی اصلی در عدم توجه به رهنمود رهبری در حوزه فضای مجازی
از طرفی پیام‌رسان‌های داخلی هیچ‌کدام با اقبال عمومی مواجه نشده‌اند و دعواهای سیاسی باعث شده علیرغم تأکیدهای فراوان رهبر معظم انقلاب با نگاه منافع ملی به فضای مجازی نگاه نشود و هرکسی بر اساس منافع جریانی خود در مورد آن تصمیم بگیرد .
قربانی اصلی نبود سیاست‌گذاری و مدیریت درست در حوزه فضای مجازی افکار عمومی است که تحت شدیدترین بمباران اطلاعاتی تاریخ قرارگرفته است.
جاذبه‌های فضای مجازی به حدی است که مخاطب نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند و ما به ازای هم برای طراحی نشده است .
سرعت ،گستره ، و حجم بالای تبادل داده‌ها ،تعاملی بودن ، تسهیل شدن تولید محتوا ، انتقال و ذخیره‌سازی، پخش زنده ، امکان دخل و تصرف در مطالب،ارتباط آسان و گسترده و بالا بردن حس کنشگری و... همگی جزء جاذبه‌های این محیط ارتباطی و تعاملی است .
در کشور اتخاذ تصمیم‌های مهم بسیار پیچیده و زمان‌بر است به همین دلیل نسبت به تکنولوژی‌های جدید و پدیده‌های اجتماعی عقب می‌مانیم . در حال حاضر بسیاری از مسئولین کشور در مرحله شناخت هم مشکل‌دارند چه برسد به سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی.
*محمد امین توکلی زاده
