به گزارش مشرق، وزیر صنعت، معدن و تجارت در روز ملی صادرات از مشکلات ۳۰ ساله صادرات گفت و البته اشاره کرد که برخیها به مراسم این روز دعوت بودند اما نیامدند و این خود نشانه آن است که به صادرات باوری وجود ندارد. اگر چه او با شفافیت نگفت که منظورش از برخی چه کسی است اما اظهارات او یک صراحت خاصی داشت. ساعتی بعد در شبکههای اجتماعی پیچید که یک وزیر فقط میتواند از غیبت مقامات بالاتر مثل رئیسجمهور و معاونان او ناراضی باشد نه مثلاً از غیبت افراد پایینرتبهتر از خود. با توجه به آنکه جهانگیری هم در این مراسم حضور داشت، انگشت اشاره افکار عمومی درباره «کسی که به صادرات باور ندارد» به سوی رئیس جمهور رفت! رئیس دولت دوازدهم به صادرات باور ندارد که اگر به روز ملی صادرات و مانور در این روز باور داشت، آن را از دست نمیداد.
وزیر صنعت و تجارت در جشن روز ملی صادرات از همه دستگاههایی که در ایجاد یا رفع نشدن مشکلات صادرات غیرنفتی نقش داشتهاند، گلایه و شکایت کرد و گفت: دردناک است که ۳۰سال است مشکل صادرات داریم. دیوار یارانههای صادراتی اکنون تاقچه هم نیست.
هر ساله جشن روز ملی صادرات با وعده و وعیدهای رئیسجمهور و وزیر صنعت آغاز و با انتقاد فعالان صنعتی و بازرگانی خاتمه مییافت اما امسال رئیسجمهور به این جشن نیامد و وزیر صنعت با سخنرانی پُر از گلایه و شکایتش، مسئولان مربوطه را به باد انتقاد گرفت و گفت: اگر عزم ملی برای صادرات وجود داشت، افرادی که برای حضور در مراسم روز ملی صادرات دعوت شده بودند، حضور مییافتند. اگر چه مخاطب این جمله مبهم است اما توضیحات بعدی وی درباره مشکلات نشان میدهد که لابد مخاطب فوق در سطح معاونان و مسئولان زیر مجموعه وی نیست. روز گذشته درحالی این جشن برگزار شد که نه تنها عملکرد دولت در توسعه صادرات و سیاست خارجی در یک سال گذشته چندان موفق نبود بلکه آمارها از افزایش واردات به ویژه از کشور چین نیز حکایت دارد. براساس آمار، سهم ایران از صادرات جهانی با احتساب نفت ۰/۳۴ درصد و بدون نفت ۰/۲۴ درصد است. محمد شریعتمداری در همایش روز ملی صادرات از نبود عزم و باور ملی سخن گفت و از عقبماندگی کشور در توسعه صادرات خبر داد و عملکرد اتاق بازرگانی را نیز زیر سؤال برد.
وی با ابراز نگرانی از ارزش پایین اقلام صادرات غیرنفتی و متنوع نبودن اقلام و کشورهای موجود در زمینه صادرات گفت: وقتی به اعداد شاخصهای تجاری کشور نگاه میشود، مشاهده میشود ارزش ۱۰رقم اول کالای صادرات در سال ۹۵ معادل ۲۳/۸ میلیارد دلار است، یعنی ۵۵ درصد صادرات کل غیرنفتی ایران که در آن پروپان و اتیلن و گاز طبیعی هم هست. بسیار دردناک است که بگویم در ۳۰ سال گذشته در جلساتی که شرکت میکردم از لزوم ایجاد تنوع کالاهای صادراتی صحبت میکردیم که امروز هم همین مشکلات را داریم.
وی تأکید کرد: در ایجاد تنوع کالاهای صادراتی به جایگاه مناسبی دست نیافتهایم و دیوار مشوقهای صادراتی خوابیده است. با هزار میلیارد تومان شروع کردهایم اما اکنون وضعیت مناسبی نداریم. شریعتمداری با تأکید بر لزوم اعطای یارانههای صادراتی گفت: دیوار یارانههای صادراتی اکنون تاقچه هم نیست و آن را خواباندهاند. مجموع عمده کالاهای صادراتی کشورمان به کشورهای معدودی صادر میشود و عامل اصلی این عقبماندگیها، نبود عزم ملی برای صادرات است و فعالان اقتصادی و مردم باید حرکت بیشتری در کنار مسئولان داشته باشند.
اقدام جدی برای نوسازی واحدهای صنعتی انجام نشده است
وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: ۹۵ درصد واحدهای تولیدی کشورمان صادراتگرا نیستند و واحدهای کوچک صنعتی زیادی داریم که برای نوسازی آنها اقدام جدی صورت نگرفته است. شریعتمداری یادآور شد که در نوسازی صنعتی واحدهای کوچک و بزرگ باید قدمهای بزرگتری برداریم. واحدهای صنعتی کشورمان بیشتر برای تأمین نیاز داخلی و جایگزینی واردات شکل گرفتهاند در حالی که باید صادراتمحور شوند. وی با تأکید بر اینکه نوسازی صنعتی به طور جد باید در دستور کار دولت باشد، با انتقاد از صندوق توسعه ملی گفت: صندوق توسعه ملی باید برای توسعه سرمایهگذاریهای جدید در اولویت و حتی در انحصار باشند و صادراتگرایی ایجاد کنند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: در بودجه استفاده از منابع برای صادرات و هدفمندی یارانهها برای صادرات هدفمند در نظر گرفته نمیشود.
به نرخ سود بانکی باید یارانه دهیم
شریعتمداری گفت: با نرخهای موجود امکان فعالیتهای اقتصادی و صادرات فراهم نیست و ما باید به صورت یارانه مابهالتفاوت نرخ سود بانکی را به تولید بدهیم و این امر خیلی مهمتر از اضافهکار بنده است. اگر عزم ملی برای صادرات غیرنفتی در کشور داریم، باید فکرمان را تغییر دهیم و این تغییرات باید در خود دولت صورت گیرد.
نظر وزیر صنعت درباره نرخ ارز
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به کنترل نرخ دلار و تأثیرات آن درباره تشویق واردات و تنبیه صادرات گفت: من قبول ندارم که اگر نرخ دلار خیلی بالا رفت، صادرات زیاد میشود اما وقتی که تغییرات طبیعی نیست باید مشوقهایی به صادرات داده شود تا برای آنها تحرک ایجاد شود. شریعتمداری با طرح این سؤال که بازارهای هدف و عمده صادراتی کشورمان چه کشورهایی هستند، گفت: ما میرویم با کشورهای اروپایی توافقنامه میبندیم که در صورتی که صادرات ما به مشکل برخورد، بیمه داشته باشد اما باید توجه داشته باشید که بازارهای اصلی ما برای صادرات عراق است که هیچ پیشبینیای در خصوص حوادث اقلیم عراق نکرده بودیم. وی تأکید کرد: حضور ایران در بازار عراق استراتژیک است و این بازار برای ایران است. این در حالی است که رقیب ما (کشور ترکیه) چند بانک در عراق و اقلیم کردستان مستقر کرده است.
شریعتمداری افزود: سازمان توسعه تجارت کشور باید حرکت کند و ارتباط وی با صادرکنندگان تغییر کند تا دوباره آنها این سازمان را خانه خود بدانند و حرفهای آنها شنیده شود. وی گفت: خطوط ارتباطی باید به صادرات اعطا شود و در کنار آن تهاتر با وجود فسادی که میآورد در برخی مناطق مانند کشورهای آفریقایی باید ایجاد شود، زیرا شرایط در گذشته نشان داده است که باید در این بازارها به اینگونه عمل کرد.
خطاب به اتاق بازرگانی: به وظایف خود عمل کنید
وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه با انتقاد از فعالیت اتاق بازرگانی گفت: اتاق بازرگانی نیز در جایگاه خود نیست و باید به جایگاه خود برگردد و به مسئولیتهای خود عمل کند. شریعتمداری افزود: مشاهده کنیم که اتاقهای بازرگانی دیگر کشورها چه میکنند. شرکتهایی تأسیس کردهاند و مراکز تجاری ایجاد میکنند اما ما حتی نمیتوانیم جلوی رقابت منفی فعالان اقتصادی خودمان را بگیریم که این امر وظیفه اتاق است.
وی با تأکید بر اینکه در بخش برندسازی نیز مشکلاتی داریم، گفت: فورد در ترکیه تولید و به امریکا صادر میشود، آیا ما چیزی در بازارمان کم داریم که نتوانیم این کار را انجام دهیم.
منبع: روزنامه جوان