سرویس سیاست مشرق - خبر تلخ و قابل تامل بود. شعبه هندی شرکت خودروسازی تویوتای ژاپن بابت فروش «یک» دستگاه خودروی این شرکت به سفارت ایران در هند، از آمریکا عذرخواهی کرد!
ماجرا از این قرار است که شرکت «تویوتا کرلوسکار موتورز لیمیتد» ( TKML) شرکت وابسته به تویوتاموتورز ژاپن که در هند فعال است، سال گذشته یک دستگاه خودرو به سفارت ایران در هند فروخت . حال بابت این معامله در نامه ای به «کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده»، به طور ضمنی از این اقدام عذر خواسته است.
در نهایت TKML در آخر این نامه افزود: " TKML قصد دارد که اقدامات فوق الذکر(معامله با طرف ایرانی) را متوقف کند."
این موضوع سه نکته اساسی را به ذهن میرساند. نکته اول اینکه با وجود اینکه گفته میشود برجام گشایش ایجاد کرده است اما در این زمینه دیده میشود که نه تنها سد تحریمها ترک بر نداشته بلکه در این موارد به شدت شرکتهای خارجی به تحریمها پایبند هستند.
دوم اینکه روح تحریمها و ترس از مجازات بر روح و جسم برجام همواره غلبه داشته و از این منظر همواره برجام مورد نقض قرار گرفته است. اینکه یک شرکت ژاپنی از آمریکا عذرخواهی می کند به خاطر همین ترس و تحریم شدن و خدشه دار شدن منافعش است.
جالب اینجاست که همین تویوتا شرکتی است که منافع بسیاری از تحولات خاورمیانه خصوصا جنگ داعش در سوریه و عراق کسب کرد و خودروهای خود را به داعشیها میفروخت حالا به جای عذرخواهی از این موضوع نسبت به فروش یک دستگاه خودرو به سفارت ایران از آمریکا عذرخواهی می کند.
سئوالی که در این موضوع مطرح می شد این بود که منبع خودروهای تویوتا ژاپنی که تروریستهای داعش از آن استفاده میکرد، چیست؟ این سؤالی است که معمولا توسط دنبال کنندگان تحرکات این گروه تروریستی مطرح میشد. حتی آمریکا وارد این ماجرا شده و این سؤال را از شرکت ژاپنی تویوتا پرسیده بود. تحلیلگران آمریکایی از اینکه خودروهایی مانند هایلوکس و لندکروز ساخت شرکت تویوتا به برندی برای داعش تبدیل شده ابراز تأسف می کردند.
آن زمانی که شرکت تویوتا میبایست رژیم نظارتی سختی برای فروش خودروهای خود آنهم به تروریستها اعمال میکرد انجام نداد و اینک به نظر میرسد که وزارتخارجه ایران ضمن مطالبه توضیح از این شرکت و کشور مبدا آن یعنی ژاپن باید اقدامات لازم را برای عذرخواهی رسمی این شرکت انجام دهد.