سرویس اقتصاد مشرق - با گذشت 6 ماه از اجرای برجام، بسیاری از انتظارات اقتصادی مردم از وعده لغو تحریم‌ها محقق نشده و دولت یازدهم با فشار سنگین اجتماعی مواجه شده است.

به همین دلیل، رسانه‌های حامی دولت تمام تلاش خود را برای دستاوردسازی از برجام می‌کنند و هر واقعه و رخداد مثبت اقتصادی را به برجام ربط می‌دهند و حتی برخی رخدادهای اقتصادی را که در واقع امر، مثبت هم نیستند با بزرگنمایی به عنوان پیامد برجام معرفی می‌کنند.

یکی از مصادیق، دستاوردسازی رسانه‌های حامی دولت درباره برجام، قرارداد خودروسازان داخلی با شرکت بدسابقه پژوی فرانسه است.

در حالی که در همان هفته‌های اول اجرای برجام، ایران خودرو تفاهم‌نامه پر سر و صدایی با شرکت فرانسوی پژو بست، چند روز پیش نیز شرکت سایپا با پژو تفاهم‌نامه‌ امضا کرد.

بررسی‌های چندماهه نشان داده که تفاهم‌نامه سال گذشته پژو با ایران‌خودرو، برخلاف تبلیغات فراوان دولتی‌ها، منفعتی برای مردم ایران نخواهد داشت، جز مونتاژ سه مدل خودروی پژو در ایران با قیمت بالاتر از قیمت آن در بازار منطقه! در واقع این تفاهم‌نامه در صورت اجرا شدن، بار دیگر بازار مفت ایران را در اختیار فرانسوی‌ها قرار خواهد داشت.

تفاهم‌نامه اخیری که میان سایپا و پژو منعقد شد هم در صورت قطعی شدن، با وجود تیتر یک شدن در نشریات زنجیره‌ای، تا 2 سال آینده عملیاتی نخواهد شد و تولیدی نخواهد داشت.

 از ظاهر این تفاهم‌نامه هم برمی‌آید که قرار است خودروهای فرانسوی در کارخانه سایپا در کاشان مونتاژ شوند.

جالب آن که گویا خود دولتی‌ها هم می‌دانند که حضور پژو در بازار ایران تا چه حد تکراری شده است. به همین دلیل روزنامه رسمی دولت، تفاهم‌نامه سایپا با شرکت پژو را با تیتر عرضه خودروی مشترک سایپا و سیتروئن منتشر کرده تا بدین ترتیب شاید به خاطر نام دیگر شرکت پژو (سیتروئن) اینطور به افکار عمومی القا کند که قرار است محصولات شرکتی به اسم سیتروئن در ایران تولید شود.
 
نقطه اشتراک تفاهم‌نامه دو خودروساز ایرانی با پژو، وعده این خودروساز فرانسوی به صادر کردن 30 درصد خودروهای مونتاژی‌اش در ایران است که بدیهی است که عمل به این وعده کار بسیار مشکلی است و مطمئنا مسئولان صنعتی کشورمان نیز به آن اذعان می‌کنند، اما چه کنند که دستشان خالی است و باید برای برجام، دستاوردسازی کنند.

وگرنه کدام عقل سلیمی است که بپذیرد خودرویی که قرار است گران‌تر از قیمت منطقه‌ای آن در ایران تولید شود، امکان صادرات خواهد داشت؟

نکته مهم دیگر آن است که تمامی اظهارات دولتمردان در یکی دو سال اخیر مبنی بر ضرورت جبران پژو بابت بدعهدی‌هایش در دوران تحریم که خسارت سنگینی به صنعت خودروسازی و مصرف‌کنندگان ایرانی زد، اکنون به بوته فراموشی سپرده شده است.

خلف وعده‌ غربی‌ها در تسهیل مراودات تجاری با ایران در پسابرجام سبب شد امید دولتمردان کشورمان برای ورود خودروسازان درجه یک جهان مثل فولکس واگن و تویوتا و..... نقش بر آب شود و آنان دوباره دست به دامان پژو شوند تا حضورش در بازار ایران را گسترده‌تر کند و حکمرانی دو دهه‌ای خود را ادامه دهد.

در مجموع، با گذشت 6 ماه از اجرای برجام، تقریبا اکثر انتظارات خودرویی مردم نقش بر آب شده است که عبارتند از:

1.  ارزان شدن خودروهای تولید داخل و خودروهای وارداتی با رفع تحریم‌ها و کاهش هزینه‌های مبادلات ارزی.

2.  ورود خودروسازان معتبر جهان خصوصا شرکت‌های آلمانی و ژاپنی به ایران و عرضه محصولات باکیفیت آنان.

3.  کنار رفتن خودروهای چینی از بازار ایران.

4.  ورود خودروهای مرغوب کشورهایی به جز فرانسه  و تنگ شدن جای مدل‌های تکراری پژو که دو دهه است بازار ایران را تسخیر کرده‌اند.

5.  رفع مشکلات کمبود لوازم یدکی خودروهای مختلف که در سال‌های اخیر به تحریم‌ها ربط داده می‌شد.

6.  افزایش کیفیت خودروهای تولید داخل که سطح پایین کیفیت آنها به تحریم‌ها گره زده شده بود.

 

*علیرضا ابراهیمی