به گزارش مشرق، «هادی غلامحسینی» در یادداشت روزنامه «جوان» نوشت:
پس از «شتر فرنگی» حالا «هویج کالیفرنیا» را در فروشگاههای بزرگ شهر با قیمت کیلویی حدود ۹۰هزار تومان میفروشند، درست در روزی که ترامپ یک بار دیگر برجام را مثل چماق بالای سر ایران بلند کرد: «من اخیراً از تأیید فاجعهای موسوم به توافق هستهای ایران خودداری کردم، فاجعهای تمام عیار!» البته از این جور کالاها که با «کالاهای نهایی شده» در مقابل «مواد اولیه تولید کالا یا غذا» نام برده میشود، در فروشگاههای ما فراوان است. انواع بیسکویتها و سسها و روغنها و خوراکیهای بچگانه و شکلاتها با قیمتهای چند برابر نمونههای داخلی در لوکسفروشیها هست و خیال فروشنده راحت است که مشتری مرفه اصولاً به قیمت نگاه نمیکند!
حالا هویج بسته بندی شده حدودا ۹۰ برابر قیمت داخلی! امتیاز آن چیست؟ شاید به جای امتیاز، مشکلاتی هم داشته باشد مثل تراریخته بودن و اضافه شدن مواد نگهدارنده و تغییر مکرر دمای نگهداری در طول سفر چند هزار کیلومتری.
اما دلالهای دولتی و غیردولتی و مدیران رانتی و بیکیفیت در بدنه اقتصاد ایران ریشه دواندهاند و این ریشه کنده شدنی نیست، مثل هویج است که ریشه، خود میوه است!
اگرچه تا دیروز میگفتند واردات بخش موادغذایی عموماً مختص کالاهای اولیه و واسطهای است اما عرضه انبوهی از کالاهای خارجی گرانقیمت لاکچری در فروشگاههای زنجیرهای شهروند نشان داد ارزهای نفتی و غیرنفتی کشور صرف واردات موادغذایی خارجی گرانقیمت از کشورهایی چون امریکا، ایتالیا و آلمان میشود. نباید اعضای شورای شهر نسبت به عرضه اینگونه کالاها در سالی که اقتصاد مقاومتی و اقدام و عمل نامیده شده به شهردار جدید تذکر بدهند.
در حالی که در سال اقتصاد مقاومتی و اقدام و عمل قرار داریم، بسیاری از کارخانجات داخلی به دلیل نبود بازار و تقاضا کالاهای تولیدی خود را در انبار کارخانه دپو کردهاند و این فرآیند دومینوی کاهش ظرفیت تولید، اخراج نیروی کار، چک برگشتی، مشکل سرمایه در گردش و... را برای بنگاههای تولید داخل رقم زده است. شبکه بزرگ فروشگاههای زنجیرهای شهروند حدود ۵۰شعبه در اقصی نقاط تهران، اقدام به عرضه کالاهای خارجی در فروشگاههایش کرده است.
عرضه کالاهای خارجی و محصولات کشاورزی خارجی که عمدتاً جزو میوههای جنوبشرق آسیا هستند به اسم میوه ایرانی و با قیمتهای نجومی که هر کیلوگرم از این میوهها چندصدهزار تومان است در شرایطی در فروشگاههای شهروند به چشم میخورد که هویج امریکایی ۹۰هزار تومانی به رغم نوشته لاتین آن، برچسب تولید داخلی روی آن خورده و در کنار بسته ۱۷۵گرمی تمشک با قیمت کیلویی ۴۸۰هزار تومان و عرضه میوههای خاص که روی بستهبندی آن نام کشور کلمبیا حکشده با نام ایرانی موجب خنده برخی از مراجعهکنندگان به فروشگاههای شهروند شده است، زیرا اگر به سبک فروشگاه شهروند قرار باشد از تولید داخل حمایت کنیم، فقط روی لیبل کالاهای خارجی عنوان تولید ایرانی را اضافه میکنیم و کالاهای خارجی را در فروشگاه ایرانی شهروند عرضه میکنیم.
در همین رابطه سایت فانوس در گزارشی نوشت، مدتهاست بحث ممنوعیت فروش کالاهای خارجی در شعب فروشگاه شهروند مطرح است، بهگونهای که محمد سرخو عضو اصلاحطلب شورای شهر چهارم ضمن انتقاد از عرضه محصولات خارجی در شهروند گفته بود: در چندماه گذشته درخصوص فروش اجناس خارجی در فروشگاههای زنجیرهای شهروند به شهرداری تهران تذکر داده شد اما این نهاد به تذکر بنده توجهی نکرد و در حال حاضر شاهد فروش اجناس خارجی در فروشگاههای زنجیرهای شهروند هستیم، در حالی که این موضوع با اقتصاد مقاومتی مغایرت دارد.
بعد از این تذکر، مدیرعامل شهروند اعلام کرد فروشگاه شهروند ۱۰۰نوع کالای خارجی که مشابه آن در داخل تولید میشود را از لیست خود حذف کرد. فروش دوباره محصولات خارجی در شهروند، با مدیریت جدید شهری در حالی رخ داد که شورای عالی استانها در سال ۹۱، مصوبهای درخصوص ممنوعیت فروش کالاهای خارجی دارای مشابه داخلی در فروشگاههای وابسته به شهرداریها داشته است اما حالا شاهدیم مسئولان جدید «بهشت» یا از روی بیاطلاعی یا در سایه غفلت، عرصه را برای فروش کالاهای خارجی باز گذاشتهاند.
انواع و اقسام کالاهای خارجی در شهروند
از سویی دیگر تسنیم نیز در گزارشی آورد: فارغ از فروش انواع و اقسام کالاهای خارجی مصرفی اعم از سس، شکلات، کمپوت و... در فروشگاههای شهروند، این روزها شاهدیم که غرفه کوچکی نیز در بخش سوپرمارکت شعبه آرژانتین این فروشگاه افتتاح شده که محصولات کشاورزی خارجی که عمدتاً جزو میوههای جنوبشرق آسیا هستند را به اسم میوه ایرانی و با قیمتهای نجومی که هر کیلوگرم از این میوهها چند صدهزار تومان است، بهفروش میرساند.
هویج امریکایی ۹۰هزار تومانی که به رغم نوشته لاتین آن، برچسب تولید داخلی روی آن خورده و بسته ۱۷۵گرمی تمشک با قیمت کیلویی ۴۸۰هزار تومان و عرضه میوههای خاص که روی بستهبندی آن نام کشور کلمبیا حک شده از دیگر مواردی است که مورد اشاره این خبرگزاری قرار گرفته است.
حال جای سؤال است که آیا در سالی که به نام اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال نامگذاری شده، فروش محصولات خارجی مشابه تولیدات داخلی و میوههای چند صدهزارتومانی در فروشگاه وابسته به شهرداری تهران چه توجیهی دارد و با چه بهانهای شکلات، بیسکوییت و ویفرهای ایتالیایی، آلمانی و حتی ویتنامی در این فروشگاه عرضه میشود؟
۴۰ هزار میلیارد تومان واردات مواد غذایی در یک سال!
ایران در سال حدود ۴۰هزار میلیارد تومان غذا از کشورهای خارجی وارد میکند که عموماً این واردات جزو کالاهایی است که دهها سال پیش مدیران دولتی باید روی جایگزینی این کالاهای با تولید داخل برنامهریزی میکردند، بهطور نمونه هر ساله حدود ۱۲هزار میلیارد تومان فقط نهادههای دامی وارد ایران میشود و در کنار این کالاها بسیاری از اقلام غذایی که واردات این کالاها اصلاً ضرورتی ندارد وارد ایران میشود و حالا نوبت واردات کالاهای لاکچری و گران قیمت خارجی به کشور شده تا ارزهای نفتی و غیرنفتی به جای سرمایهگذاری در امور عقلانی صرف واردات شود و بنگاههای کشور بیش از پیش در رکود فرو روند.
اهمیت کشاورزی برای امریکا
کشاورزی در ایالات متحده امریکا به عنوان یک صنعت بزرگ محسوب میشود که این کشور را به یک صادرکننده عمده محصولات کشاورزی تبدیل کرده است. هر ساله امریکا به دلیل امنیت غذایی کشورش میلیاردها دلار به بخش کشاورزی انواع یارانه پرداخت میکند، این در حالی است که در ایران حمایت از بخش کشاورزی بسیار ضعیف است و عدهای پیوسته برای بازگشایی بیشتر درهای گمرک برای واردات به تخریب وزیر جهاد و بخش کشاورزی میپردازند.
طبق سرشماریهای کشاورزی در سال ۲۰۰۷، در ایالات متحده ۲/۲ میلیون زمین کشاورزی وجود داشته که مساحت آنها در مجموع ۹۹۲ میلیون هکتار است، این در حالی است که ایران نیز ۱۶میلیون هکتار زمین کشاورزی دارد.
ورود کالاهای خارجی در دوران پساتحریم
در این میان در شرایطی که در دوران پسا تحریم قرار داریم و هنوز مشکلات بانکی و نقل و انتقالات ارزی برطرف نشده و حتی قراردادهای خرید هواپیما و نفت (IPC) وضعیت نامشخصی دارند، شاهد حضور کالاهای مصرفی چون هویج امریکایی با قیمتهای ۱۰۰هزار تومان در هر کیلو در فروشگاههای شهروند هستیم، این در حالی است که علت گران بودن این کالاها ارگانیک بودن و کشت و کاشت در مزارع خانوادگی کالیفرنیای امریکا عنوان میشود.
از هویج ایرانی تا هویج امریکایی
در شرایطی هویجهای امریکایی لاکچری در فروشگاههای شهرداری عرضه میشود که هویجهای ایرانی را هم کنار آبمیوه فروشیها و مغازههای میوهفروشی میبینیم که تلنبار شده است و به قیمت بسیار ناچیزی به فروش میرسد، این در حالی است که به نظر میآید هویج تولید داخل بهرغم قیمت ناچیز چندان بازاری ندارد.
در بازارهای جهانی هزاران کالا با کیفیتهای متفاوت وجود دارد، اگر قرار باشد ارزهای نفتی و غیر نفتی ایران صرف واردات انواع کالای نهایی و مصرفی از بازارهای جهانی شود، بیشک وضعیت تولید، اشتغال، مالیات، بیمهها، صندوقهای بازنشستگی و... وضعیت بدتری را نسبت به شرایط کنونی تجربه خواهند کرد زیرا ارزهای نفتی که متعلق به ۸۰ میلیون ایرانی است، صرف واردات کالایی میشود که بازار ایران را نابود میکند و تولیدکننده دیگر برای عرضه محصول داخلی سرمایهگذاری نخواهد کرد، به طوری که ایران یک کشور کاملاً مصرف کننده و وابسته به بازارهای جهانی خواهد شد.
گفتنی است این روزها نه تنها در فروشگاههای شهروند بلکه در سایر فروشگاههای زنجیره ای، عمده فروشیها و خرده فروشیها انواع و اقسام کالاهای مصرفی خارجی به چشم میخورد و به نظر میرسد متولیان ارزی دولت برای تأمین بودجه کشور شبکهای از واردکنندگان را تجهیز کردهاند تا به ازای پرداخت ریال به آنها، ارزهای نفتی را تبدیل به انواع و اقسام کالاهای وارداتی به ایران بکنند که این فرایند اقدام علیه تولید ملی به شمار میآید.
امید میرود اتاقهای بازرگانی و انجمنهای واردکننده کالا همچون انجمن صنایع مواد غذایی و همچنین دولت در رابطه با چرایی واردات کالاهای خارجی مشابه تولید داخل و غیرضروری به کشور به افکار عمومی پاسخ دهند.
انتقاد یک عضو اتاق بازرگانی از واردات بیسکوییت خارجی مقابل نعمتزاده
پیش از این یکی از اعضای اتاق بازرگانی درست زمانی که در زمان حضور نعمتزاده، وزیر صمت دولت یازدهم در این اتاق حضور داشت۷ به بیسکوییتهای خارجی روی میز اشاره کرد و نسبت به واردات لجام گسیخته و بیکاری جوانان ایرانی، کاهش ظرفیت کارخانجات تولیدی ایرانی و کاهش تولید ملی انتقادات تندی به وزیر داشت که بلافاصله برخی از اعضای اتاق بازرگانی این روزها با مقوله رانتخواری مواجه هستند و پشت این عضو منتقد اتاق بازرگانی را خالی کردند و طی بیانیهای از وزیر عذرخواهی کردند.