سرویس اقتصاد مشرق - نرخ ارز قطعا مهمترین شاخص در لوایح بودجه سالانه است و مردم و فعالان اقتصادی همه ساله منتظرند ببینند دولت بودجه سال آینده را با چه نرخ ارزی بسته است. نرخ ارز در بودجه، سیگنالی به بازارها است که سال بعد قرار است نرخ ارز در چه محدودهای باشد.
از زمان ارائه لایحه بودجه سال ۱۳۹۷، مسئولان دولتی نرخ دلار در بودجه سال آینده را ۳۵۰۰ تومان اعلام کردند. از آنجا که قیمت دلار رسمی در حال حاضر ۳۵۹۰ تومان و قیمت دلار در بازار آزاد ۴۱۸۰ تومان است، رقم ۳۵۰۰ تومانی برای بودجه سال بعد، این سیگنال را به بازار میداد که دولت قصد گران کردن دلار را ندارد.
اما واقعیت آن است که نرخ واقعی دلار در لایحه بودجه سال آینده، ۳۸۵۰ تومان است و متاسفانه مسئولان دولتی در این باره صداقت به خرج ندادهاند.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، برای تحقق کامل ردیفهای درآمدی بودجه ۱۳۹۷، با توجه به حدود ۵۵ دلار قیمت هر بشکه نفت خام و توان حداکثر ۲.۶۳ میلیون بشکهای ایران برای صادرات نفت و معیانات گازی، نرخ برابری دلار باید معادل ۳۸۵۴ تومان باشد، نه ۳۵۰۰ تومان.
اما علت آن که مسئولان دولتی نرخ ارز در بودجه ۹۷ را ۳۵۰۰ تومان ذکر کردهاند، این است که رقم ۱۰ هزار میلیارد تومان از درآمد نفتی سال بعد را در ردیفهای متفرقه آوردهاند!
لازم به یادآوری است در بودجه سالهای قبل همواره سهم دولت از درآمد نفتی کشور در دو ردیف درآمدی ذکر میشد:
ردیف ۲۱۰۱۰۱ با عنوان منابع حاصل از ارزش صادرات نفت و ردیف ۲۱۰۱۰۹ با عنوان سهم مناطق محروم و نفتخیز از صادرات نفت. مجموع مبالغ این دو ردیف، میزان سهم دولت از درآمد نفتی سال را تعیین میکرد. اما امسال دولت دوازدهم به نوعی ترفند روی آورده و بخشی از درآمد نفت را در یک ردیف بودجهای جدید آن هم در جداول متفرقه و با عنوان مابهالتفاوت نرخ فروش ارز حاصل از فروش نفت خام و میعانات با شماره ردیف ۱۶۰۱۲۹ (به مبلغ ۱۰ هزار میلیارد تومان) آورده است. دولت با این ترفند خواسته است هم میزان وابستگی واقعی بودجه ۹۷ به درآمدهای نفتی را پنهان سازد و هم اینکه قیمت واقعی دلار در بودجه مشخص نشود.
بدون محاسبه ردیف ۱۶۰۱۲۹، نرخ ارز در بودجه ۹۷ همان ۳۵۰۰ تومانی میشود که دولتیها گفته بودند، اما همانطور که ذکر شد رقم واقعی نرخ ارز در بودجه سال آینده ۳۸۵۰ تومان است.