به گزارش مشرق، حجّت‌الاسلام علیرضا پناهیان کارشناس مسائل دینی و استاد حوزه،در جلسه هفتگی هیئت شهدای گمنام، موضوع «تغییر جهت سیاسی جامعه» را مورد بحث قرار داد وبا طرح این پرسش که یک جامعه چگونه از نظر سیاسی، تغییرجهت می‌دهد اظهار داشت: زمانی که چرخش قدرت و دست‌یابی به آن، خلاف روال معمول خود انجام شود، آن جامعه از نظر سیاسی تغییر جهت می‌دهد.

وی، دوران بعد از پیامبر(ص) و به حکومت نرسیدن امیرالمؤمنین(ع)را مصداق تغییر جهت سیاسی جامعه عنوان کرد و خاطرنشان کرد: در آمریکا، جهت سیاسی جامعه، عوض نشده؛ چرا که هرکسی که بر سر کار می‌آید کار قبلی‌ها را ادامه می‌دهد.

پناهیان ادامه داد: در زمان امام حسن عسکری(ع)، شش خلیفه عوض شد اما امام همچنان در زندان بود؛ چون جامعه از نظر سیاسی، تغییر جهت نداده بود.

کارشناس مسائل دینی، فتنه 88 را تلاشی برای تغییر جهت سیاسی جامعه ایران توصیف کرد و یادآور شد: به همین خاطر بود که رهبر انقلاب فرمودند دعوا سر اصل نظام است و انتخابات بهانه است.

پناهیان، دو شیوه‌ تغییرجهت سیاسی جامعه را «تغییر همراه با سر و صدا» و «تغییر بدون سر و صدا» عنوان کرد و اظهار داشت: در تغییرِ همراه با سر و صدا، باید یک منطق محکم، پشت سر و صدای ایجادشده، وجود داشته باشد تا جامعه با آن همراهی کند؛ چون مردم دقّت می‌کنند که پشت این سر و صدا، چه حرفی نهفته است، و اگر آن‌ها را قانع کند همراه می‌شوند.

وی افزود: تغییر بدون سر و صدا به این معنی است که در پشت پرده، اقداماتی انجام شود که به شکل ناگهانی، منجر به تغییرات اساسی در جامعه شود.

وی با بیان اینکه در جامعه ما پس از انقلاب، نشان داده شده که با سر و صدا نمی‌شود تغییر ایجاد کرد، فتنه 88 را مثالی برای آن عنوان کرد و اظهار داشت: در صدر اسلام، زمانی که مردم به سراغ امام‌علی آمدند تا خلافت را برعهده بگیرد، نمونه‌ای از تغییر همراه با سر و صدا رقم خورد؛ به دلیل اینکه مردم از وضع موجود ناراضی بودند و می‌خواستند امام، علیه بخوربخورها قیام کند.

پناهیان، انقلاب اسلامی ایران را نیز نمونه‌ای از تغییر همراه با سر و صدا عنوان کرد و خاطرنشان کرد: سر و صدایی که در انقلاب ما به پا شد، دارای منطق بود و پشت آن، حرف وجود داشت. امام‌(ره) آمد تا با بخوربخور پهلوی مبارزه کند و مردم نیز همراه شدند.

وی با بیان اینکه ایجاد تغییر بدون ‌سر و صدا، دارای مدل‌های مختلفی است، اظهار داشت: برخی می‌گویند در حال حاضر و در کشور ما، یکی از این مدل‌ها در حال اجرا است. من نمی‌گویم حتماً اینطور است، امّا باید مراقب بود.

رئیس حوزه علمیه دارالحکمه تهران، فتنه 88 را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: سر و صدایی که در فتنه ایجاد شد، دارای پشتوانه منطقی نبود، لذا خیلی زود خاموش شد. در شهرستان‌ها، آشوب و تظاهرات رخ نداد و کسی با فتنه‌گران پایتخت همراهی نکرد؛ چرا که می‌دانستند به چه کسی رأی داده‌اند و دلیلی برای اعتراض نمی‌دیدند.

پناهیان با بیان اینکه در جامعه ما، تغییر بدون سر و صدا هم جواب نخواهد داد، اظهار داشت: دامن زدن به نارضایتی عمومی، یکی از روش‌های تغییر بدون سر و صداست.

وی ادامه داد: در پی نارضایتی عمومی، منطق «ناکارآمدی نظام» جا می‌افتد و بعد از آن است که می‌توان با سر و صدا، جهت سیاسی جامعه را عوض کرد. البته بعد از آن، باید منطق جایگزین را هم ارائه کرد. در آمریکا جنبش وال‌استریت ادامه پیدا نکرد؛ چون مدل جایگزینی وجود نداشت.

پناهیان با بیان اینکه یکی از نماینده‌های مجلس گفته است دولت می‌تواند رکود را از بین ببرد ولی این کار را انجام نمی‌دهد تصریح کرد: اگر این موضوع صحت داشته باشد هدف این است که مملکت را به انسداد رسیده، نشان دهند.

کارشناس مسائل دینی، لزوم توجّه به مسائل سیاسی در محافل دینی را مورد تأکید قرار داد و اظهار داشت: ما در محافل دینی، در مورد این موضوع که؛ یک انسان چه‌طور به گناه می‌افتد و بعد چگونه اصلاح می‌شود صحبت می‌کنیم، امّا در مورد اینکه؛ یک جامعه چگونه به انحراف کشیده می‌شود و اصلاح می‌شود بحث نمی‌کنیم.

وی، بُعد اجتماعی دین را بسیار مهمّ‌تر از بُعد فردی آن دانست و تصریح کرد: با ترویج دین فردی، می‌توانند در غیاب مباحث دینی که جنبه سیاسی-اجتماعی دارد، جامعه را به انحراف بکشند

وی خاطرنشان کرد: به همین دلیل بود که در صدر اسلام و پس از پیامبر(ص) به شکل پنهان و بدون سر و صدا و هیچ‌گونه شورشی، جهت سیاسی جامعه تغییر اساسی یافت. این اقدام، شبه‌کودتا بود و به شکل پنهانی صورت گرفت.
پناهیان ادامه داد: پس از آن، حضرت زهرا(س) هر چه سعی کرد تا یک جنبش علیه وضع موجود به راه بیاندازد موفق نشد؛ چهل شب به در منزل مهاجرین و انصار رفت اما هیچ اتفاقی رخ نداد.

وی، لزوم سیاسی‌شدن جامعه را مورد اشاره قرار داد و با بیان اینکه در زمان حکومت حضرت مهدی(عج)، مردم بسیار سیاسی هستند، تصریح کرد: البته اکنون نیز بصیرت مردم بالاست و می‌بینیم که اتفاقات عجیب در جامعه ما رخ نمی‌دهد. همین که یک جریان سیاسی، حرف‌های گذشته خود را تکرار نمی‌کند و به حرف‌های جدید رو می‌آورد؛ یعنی جامعه رشد کرده و دیگر حرف‌های آن جریان را نمی‌پذیرد.

استاد حوزه با بیان اینکه گاهی یک حرف سست و اظهارنظر بی‌جا از روی ترس، حقد، حسادت یا هر عامل دیگر، بنیان جامعه را نابود می‌کند، این پرسش را طرح کرد که؛ چرا در جنگ صفین، امام علی(ع) با اینکه در آستانه پیروزی قرار داشت، مجبور شد حکمیت را بپذیرد؟

وی اظهار داشت: بر سر نیزه کردن قرآن‌ها، عامل اصلی نبود و صرفاً نقش تیر خلاص را داشت؛ بلکه علّت اصلی پذیرش حکمیت این بود که «اشعث»؛ فرمانده یمنی‌های سپاه امام، بلند شد و گفت؛ یا علی! اگر کسی با شامی‌ها ضدّ باشد من هستم؛ اگر کسی اهل جنگ و از خودگذشتگی باشد من هستم؛ پس اگر حرفی می‌زنم، از روی ترس نیست. امّا یا علی! تا کی می‌خواهی کشت و کشتار را ادامه دهی؟ نسل ما دارد از بین می‌رود.

پناهیان با بیان اینکه تا اشعث این حرف را گفت، لشکر امام سست شد، افزود: در تاریخ آمده؛ وقتی که جاسوسان، این سخن اشعث را به معاویه و عمروعاص رساندند، آن‌ها گفتند کار تمام شد؛ قرآن‌ها را بر سر نیزه کنید.

وی تصریح کرد: این اتفاق اگر در زمان حکومت حضرت مهدی(عج) رخ می‌داد، حضرت دستور می‌داد تا وسط حرف اشعث، گردن او را بزنند؛ چرا که روایت داریم؛ در زمان حضرت، اگر یکی از فرمانده‌هان بخواهد اظهارنظر نابه‌جایی کند دستور می‌دهد تا گردنش را بزنند.

وی در پاسخ به یکی از حضّار که خواستار ذکر مثال از دوران کنونی شد تصریح کرد: در حال حاضر، کسی عددی نیست که با یک اظهارنظر بتواند بنیان جامعه را سست کند.

پناهیان خاطرنشان کرد: در فتنه 88 یک آقایی به رهبر انقلاب پیغام خصوصی داده و پیشنهاد کرده بود که حکمیت را بر عهده بگیرد که با پاسخ شدید رهبری مواجه شده بود. معنی این پیشنهاد این بود که قانون، کارایی ندارد و باید حکمیت صورت گیرد.

وی با بیان اینکه اگر این پیشنهاد، عملی می‌شد از آن پس باید برای هر ماجرایی، حکمیت انجام می‌شد، تصریح کرد: این فرد اگر پیغامش را به شکل علنی مطرح می‌کرد از عرصه سیاست محو شده بود.

پناهیان، در بیان نمونه‌ اظهارنظر سست و نابه‌جا در زمان امام‌خمینی(ره)، به مرحوم منتظری اشاره کرد و خاطرنشان کرد: پس از جنگ، منتظری گفت که باید بررسی کنیم که آیا اصلاً نیاز بود ما بجنگیم یا نه؟ این یک جمله باعث شد امام آتشین‌ترین جملات را بر زبان جاری کند و آرزوی مرگ کند.

وی با بیان اینکه آرزوی مرگ توسط امام، کلید عزل منتظری از قائم‌مقامی بود، خاطرنشان کرد: حضرت امام(ره) بعد از آن سخن منتظری، دیگر زیاد سخن نگفت و مریض شد و بعد از مدّتی از دنیا رفت.

پناهیان افزود: آن زمان، برخی‌ها منتظری را قاتل امام می‌دانستند.