به گزارش مشرق، با گذشت سه ماه از دستور عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای برخورد قانونی با خاطیان پرونده کشتار توله خرس گلستان، اکنون ۴ مسئول خاطی، شناسایی و به سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شده‌اند و حالا برخی تلاش می‌کنند با فرافکنی و وارونه جلوه دادن حقیقت، صورت مسئله را تغییر داده و متهمان این پرونده جنجال‌برانگیز را تبرئه کنند. متهمانی که پیشتر، سابقه تخلفی فریبکارانه را در کارنامه خود دارند؛ پنهان‌کاری مرگ هیرکان و صدور دستور جابه‌جایی ردیاب این پلنگ توسط محیط‌بانان به منظور فریب رسانه‌ها و افکار عمومی.
ماجرا از جایی آغاز شد که سیزدهم شهریور سال جاری، عبدالهادی باکیده، عضو شورای روستای ترجنلی طی تماسی با مسئولان محیط زیست گلستان، مشاهده یک توله خرس قهوه‌ای را توسط اهالی این روستا گزارش داده و خواهان دور کردن این حیوان از منطقه می‌شود. "م.ح" و "و.خ" مسئولان وقت حیات وحش استان گلستان هم، روی عضو شورای شهر را زمین نمی‌اندازند و با وجود اینکه توله خرس نگون‌بخت تا روستای ترجنلی دستکم ۵۰۰ متر فاصله داشته و بی‌آنکه مزاحمتی برای اهالی این روستا ایجاد کرده باشد از حاشیه پارک ملی گلستان که یکی از اصلی‌ترین زیستگاه‌های خرس قهوه‌ای است عبور می‌کرده، جمعی از محیط‌بانان و مسئولان پارک ملی گلستان را مامور بیهوش کردن و زنده‌گیری حیوان به منظور دور کردن از منطقه می‌کنند.
این در حالی است که طبق دستورالعمل‌های سازمان حفاظت محیط زیست، هر گونه بیهوش کردن و زنده‌گیری حیات وحش باید با دفاتر تخصصی ستادی در میان گذاشته شده و هماهنگی‌های لازم برای یک عملیات موفقیت‌آمیز انجام شود. اما مسئولان سابق حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان، بدون انجام هماهنگی با دفاتر تخصصی ستادی و بدتر از همه بدون حضور دامپزشک، دستور بیهوش‌کردن و زنده‌گیری توله خرس بی‌آزار را صادر می‌کنند.
بدون حضور دامپزشک، محیط‌بانان و مسئولان پارک ملی گلستان، بی‌آنکه از صلاحیت لازم برای بیهوش کردن حیوان برخوردار باشند، دو بار سرنگ بیهوشی را به سمت حیوان پرتاب می‌کنند. یکی از سرنگ‌ها به پای حیوان و دیگری به یکی از خطرناک‌ترین قسمت‌های بدن حیوان یعنی قفسه سینه اصابت می‌کند.
ماموران با این تصور که توله خرسِ برزمین‌افتاده، بیهوش شده، به حیوان نزدیک می‌شوند بی آنکه عبدالهادی باکیده، عضو شورای روستا را از نزدیک شدن به حیوان بازدارند. عدم صلاحیت در استفاده از داروی بیهوشی سبب می‌شود حیوان پس از آنکه دو بار مورد اصابت سرنگ بیهوشی قرار گرفته همچنان به هوش باشد و در واکنش به حضور و هیاهوی جمعیتی که تلاش می‌کنند با تور ماهیگیری اسیرش کنند به عبدالهادی باکیده، عضو ماجراجوی شورای روستا که تلاش می‌کرد توله خرس را مهار کند حمله کند. باقی داستان هم که روشن است: مامورانی که طبیعتا جان انسان را در اولویت قرار می‌دهند و توله خرس را با ضربات چوب از پای درمی‌آورند تا عضو شورای شهر روستا را نجات دهند.
این ماجرا، هفته‌ها توسط مسئولان وقت حیات وحش گلستان پنهان شد تا سرانجام انتشار فیلم دلخراشی که این سوء مدیریت ناگوار را روایت می‌کرد پرده از راز مرگ این توله خرس برداشت. گویی این ماجرا هم نسخه دیگری از سوءمدیریت، تخلفات و پنهان‌کاری‌های "م.ح" و "و.خ"، مسئولان وقت حیات وحش گلستان بود. مسئولانی که علی‌رغم مخالفت‌های کارشناسان، متخصصان و حتی مسئولان ستادی سازمان حفاظت محیط زیست، بر رهاسازی هیرکان اصرار کردند و این ماده پلنگ که تمام عمر دو ساله خود را در یک قفس ۲۰ متری در اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان گذرانده بود را بدون آنکه مهارت‌های شکار و بقا در طبیعت را آموخته باشد در پارک ملی گلستان رها کردند.
این دو مسئول حیات وحش، خبر مرگ هیرکان را که لاشه‌اش، ۳۵ روز پس از رهاسازی کشف شده بود به مدت ۹ ماه پنهان کردند و دستور دادند لاشه معدوم شود. "م.ح" و "و.خ" در اقدامی شرم‌آور که در تاریخ محیط زیست کشور لکه‌ای سیاه به جا گذاشت و بی‌اعتمادی رسانه‌ها و جامعه را نسبت به اظهارات مسئولان محیط زیست رقم زد، به منظور جلوگیری از فاش شدن راز مرگ هیرکان که بدون شک اجرای پروژه یک میلیارد تومانی رهاسازی برادرش ورکان را با مانع مواجه می‌کرد دستور دادند محیط‌بانان، به مدت ۹ ماه، گردنبند ردیاب هیرکان را در جنگل بگردانند تا نقشه‌ای که از حرکت ردیاب حاصل می‌شود را به عنوان مستندی از زنده بودن هیرکان و مسیر حرکتش به رسانه‌ها ارائه کنند. این تخلفات و فریبکاری‌ها سرانجام پس از ۹ ماه، به فاصله یک روز از آخرین مرتبه‌ای که این دو مسئول، نقشه‌ای جعلی را به عنوان مسیر حرکت هیرکان منتشر کرده بودند با انتشار تصویری از ردیاب هیرکان در دست محیط‌بانان منطقه فاش شد.
این خبر شرم‌آور که واکنش‌های بسیاری را حتی در رسانه‌های بین‌المللی به همراه داشت سبب شد، معصومه ابتکار، رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست دستور پیگیری پرونده و وعده برخورد با متخلفان را بدهد.
اسماعیل مهاجر، مدیرکل وقت حفاظت محیط زیست گلستان که در پی این رسوایی کوشیده بود با حمایت از اقدامات "م.ح" و "و.خ"، پرونده هیرکان را بی‌سروصدا مختومه کند طی استعفایی صوری پس از سالها مدیریت از سمتش کنار رفت و غلامرضا کریمی، به عنوان سرپرست این اداره کل منصوب شد. اما هنوز دو ماهی نگذشته بود که "م.ح" و "و.خ"، رسوایی دیگری را رقم زدند و ماجرای سوء مدیریت‌شان در پرونده کشتار توله خرس ترجنلی خبرساز شد.
این بار عیسی کلانتری، رئیس جدید سازمان حفاظت محیط زیست دستور پیگیری این پرونده را داد و وعده برخورد با خاطیان را در پورتال سازمان حفاظت محیط زیست منتشر کرد. مانند پرونده هیرکان، در پرونده خرس ترجنلی، این بار غلامرضا کریمی، سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان برکنار شد.
"م.ح" و "و.خ" هم از سمت‌های پیشین خود کنار گذاشته شدند اما همچنان در اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان به کار مشغول هستند. این افراد به همراه دو تن از مسئولان دیگر این اداره، به عنوان خاطیان پرونده خرس ترجنلی شناسایی و به سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شده‌اند اما حالا برخی تلاش می‌کنند با فرافکنی، وارونه جلوه دادن حقیقت و تغییر دادن صورت‌مسئله، این متخلفان را در انظار عمومی تبرئه کنند.
در این راستا هفته گذشته گزارشی تحت عنوان «محیط‌بان متخلف شناخته شدند/ضعف در امکانات عامل مرگ خرس «ترجنلی»/انتخاب بین وظیفه و احساس» منتشر شد. این گزارش بر خلاف واقعیت، به مخاطب القا می‌کنند، خاطیان پرونده خرس ترجنلی محیط‌بان هستند. در حالی که هیچ‌یک از خاطیان این پرونده محیط‌بان نبوده و مسئولانی هستند که بر خلاف دستورالعمل‌های موجود، بدون مشورت با ستاد و بدون بهره‌مندی از متخصصان و امکانات لازم دستور این اقدام نافرجام را صادر کرده‌اند.
امیر عبدوس، مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان با تکذیب اخبار منتشر شده مبنی بر معرفی چهار محیط‌بان به عنوان خاطیان پرونده کشتار توله خرس ترجنلی می‌گوید: چهار خاطی در این پرونده شناسایی و به سازمان معرفی شده‌اند که هیچ‌یک از آنها محیط‌بان نیستند.
وی به سه اقدامی که اخیرا برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی اتخاذ شده اشاره کرده و می‌گوید: با سه کلینیک دامپزشکی در استان تفاهم‌نامه همکاری منعقد شده تا برای امداد و نجات حیات وحش با اداره کل همکاری کنند. از سوی دیگر، از هر پاسگاه محیط بانی دو نفر برای رفتار با حیوان، بیهوش کردن و نحوه انتقال، استفاده از تفنگ بیهوشی و میزان دارو تحت آموزش‌های لازم قرار خواهند گرفت و همچنین دوره های آموزشی برای جوامع محلی در دست برگزاری است تا به آنها آموزش داده شود که در چنین مواردی از تجمع و هیاهو خودداری کنند.
در گزارش مذکور، همچنین، عبدالهادی باکیده، عضو شورای روستای ترجنلی، از رسانه‌ها به دلیل متهم دانستن مسئولان محیط زیست گله کرده و می‌گوید آیا جان من مهم‌تر بود یا جان خرس. سوالی که مصداق بارز تغییر دادن صورت مسئله است چرا که یکی از اتهامات این مسئولان، دقیقا عدم جلوگیری از حضور افراد متفرقه در حین انجام چنین عملیاتی است. در این گزارش به کمبود امکانات، نبود دامپزشک و خراب بودن تیر بیهوشی اشاره شده و این گونه نتیجه‌گیری شده که محیط‌بانان با در دست داشتن کمترین امکانات، بهترین تصمیم را گرفته و به ناچار جان توله خرس را فدای جان عضو شورای روستا کرده‌اند. در حالی که هیچ‌یک از خاطیان شناسایی شده این پرونده محیط‌بان نیستند. کاملا برعکس، آمران این اقدام نافرجام هستند که با اطلاع از نبود امکانات، عدم حضور دامپزشک، خراب بودن تیر بیهوشی و بدون آنکه نسبت به دور کردن افراد متفرقه از محل عملیات اقدام کنند دستور این عملیات نافرجام را صادر کرده، تا روزها، عامل مرگ خرس را ابتلا به بیماری هاری عنوان کرده و در نهایت دومین رسوایی را به فاصله چند ماه در تاریخ حفاظت از حیات وحش کشور به ثبت رساندند.
امیر عبدوس، مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان با تکذیب اخبار منتشر شده مبنی بر معرفی ۴ محیط‌بان به عنوان خاطیان پرونده کشتار توله خرس ترجنلی می‌گوید: چهار خاطی در این پرونده شناسایی و به سازمان معرفی شده‌اند که هیچ‌یک از آنها محیط‌بان نیستند.
وی به سه اقدامی که اخیرا برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی اتخاذ شده اشاره کرده و می‌گوید: با سه کلینیک دامپزشکی در استان تفاهم‌نامه همکاری منعقد شده تا برای امداد و نجات حیات وحش با اداره کل همکاری کنند. از سوی دیگر، از هر پاسگاه نیروی انتظامی دو نفر برای رفتار با حیوان، بیهوش کردن و نحوه انتقال، استفاده از تفنگ بیهوشی و میزان دارو تحت آموزش‌های لازم قرار خواهند گرفت و همچنین دوره های آموزشی برای جوامع محلی در دست برگزاری است تا به آنها آموزش داده شود که در چنین مواردی از تجمع و هیاهو خودداری کنند.
