سرویس اقتصاد مشرق - در یک هفته اخیر قیمت دلار هر روز رکوردشکنی کرده و از مرز ۴۴۰۰ تومان گذشته است. شاخص بورس سنگین‌ترین سقوط سال خود را تجربه کرده و سکه طلا روز به روز گران‌تر از قبل شده است.
هرچند تاثیر ناآرامی‌ها بر بازارها را نمی‌توان نادیده گرفت، با این حال به نظر می‌رسد تیم اقتصادی دولت دوازدهم در کنترل اثرپذیری شاخص‌های اقتصادی کشور از التهابات و اغتشاشات، ناتوان یا غافل بوده‌اند.
با این که اغتشاشات ۹۶ فقط یک هفته ادامه داشت، اما آثار شدید و عجیبی بر شاخص‌های بازار ارز و سرمایه گذاشت، این در حالی است که کشورمان تجربه مدیریت موفق اقتصاد در اوج اغتشاشات سال ۸۸ را هنوز از یاد نبرده است، با این که آن اغتشاشات هم طولانی‌تر بود و هم عمق و گستره بیشتری داشت.
در سال ۸۸ با وجود اغتشاشات دامنه‌دار و چندماهه به بهانه اعتراض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، مدیریت اقتصادی دولت وقت توانست مانع اثرپذیری بازار سرمایه شود به طوری که از زمان وقوع فتنه از فردای انتخابات در ۲۲ خرداد تا پایان سال ۸۸ شاخص بورس به رشد آرام و تدریجی خود ادامه داد.
در اوج اغتشاشات فتنه‌گران در هفته‌های پس از انتخابات سال ۸۸ در خرداد و تیرماه، شاخص بورس کاملا روند صعودی داشت.
اما در دولت دوازدهم در یک هفته اخیر که اعتراض‌ها و اغتشاش‌ها صورت گرفت، شاخص بورس سقوط وحشتناکی کرد و حدود ۲۰۰۰ واحد پایین آمد.
در سال ۱۳۸۸ قیمت دلار در بازار رسمی و بازار آزاد کاملا تحت کنترل و مدیریت بانک مرکزی بود و در هشت ماهی که فتنه طول کشید تیم اقتصادی دولت مانع از آن شد که نرخ ارز از اغتشاشات فتنه‌گران اثر بپذیرد و گران شود به طوری که قیمت دلار در بازار آزاد در انتهای سال ۸۸ نسبت به ابتدای همان سال، فقط ۷ تومان گران‌تر شده بود.
اما در اغتشاشات یک هفته‌ای اخیر، قیمت دلار در بازار آزاد به شکلی جهش پیدا کرد که مشخص شد اصلا بانک مرکزی مدیریت بازار را بر عهده ندارد. در این باره کافی است به اظهارات صرافان و فعالان بازار ارز رجوع کرد که همگی می‌گویند بانک مرکزی تمایلی ندارد دلار ارزان شود.
بنابراین یک احتمال قوی آن است که بانک مرکزی دولت دوازدهم بدش نمی‌آید که از این فرصت برای گران کردن نرخ ارز استفاده کند. دلار در بازار آزاد از ابتدای امسال بیش از ۶۰۰ تومان گران شده است که علت اصلی آن گران کردن نرخ رسمی دلار از سوی بانک مرکزی است.
بانک مرکزی از ابتدای امسال تاکنون قیمت دلار رسمی را ۴۰۰ تومان افزایش داده است که به طور مستقیم موجب گران شدن دلار در بازار آزاد شده است.
بنابراین با توجه به برخی مخالفت‌های لفظی در داخل دولت با اقدام بانک مرکزی در گران کردن دلار، اتفاقات هفته اخیر فرصت خوبی برای بانک مرکزی بوده تا سناریوی خود را پیگیری کند.
اما چرا بانک مرکزی دولت دوازدهم به دنبال گران کردن دلار است؟ آیا نمی‌داند گرانی دلار به طور مستقیم موجب تورم می‌شود؟ قطعا بانک مرکزی بهتر از همه به این موضوع واقف است، اما بانک مرکزی ناچار به این کار است زیرا برخلاف تبلیغاتی که درباره برجام صورت گرفت، تحریم‌های بانکی علیه کشورمان رفع نشد و اکنون به دلیل مشکلات انتقال دلارهای نفتی به داخل کشور، بانک مرکزی آنقدر اسکناس دلار ندارد که به بازار بریزد و مانع گرانی نرخ ارز شود.
البته در مجموع در نوع مدیریت اقتصادی دولت دوازدهم ایرادات فراوانی دیده می‌شود؛ حضور مدیران و مشاوران دارای تفکرات حامی اقتصاد بازار آزاد و پیرو نسخه‌های غربی اقتصادی خصوصا صندوق بین‌المللی پول، نتیجه‌ای جز تعدیل بازارها از جمله بازار ارز ندارد. حامیان اقتصاد بازار معتقدند دولت نباید در بازارها دخالت کند و باید بگذارد بازارها خودشان به تعادل برسند. نتیجه این نوع تفکر، تحمیل گرانی‌های اخیر به مردم است که موجب برخی اعتراض‌ها هم شد اما فتنه‌گران از آن سوءاستفاده کردند.
۲۱:۵۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۶
