به گزارش مشرق،‌ حسن روحانی رئیس جمهور 19 آذر ماه سال جاری با حضور در صحن علنی مجلس، لایحه بودجه سال 97 کل کشور را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد و رئیس مجلس نیز این لایحه را به منظور بررسی جزئیاتش به کمیسیون تلفیق و کمیسیون‌های مربوطه ارجاع داد.

لایحه بودجه سال 1397 کل کشور دارای بخش‌های مختلفی است اما برخی بخش‌ها به دلیل اهمیت بسیار بالایش همواره مورد توجه رسانه‌ها و کارشناسان بوده است.

بخش فضایی کشور یکی از این موارد است که به دلیل تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی و وجود چند سازمان و نهاد بسیار مهم مرتبط به این بخش و اجرای پروژه‌های بسیار حساس توسط بخش فضایی کشور، از اهمیت دوچندانی برخوردار است.

اعتبارات برنامه‌ای بخش فضایی کشور در لایحه بودجه سال آینده کل کشور، ذیل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت علوم و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تعریف شده است که بررسی لایحه بودجه سال آینده نشان می‌دهد که مجموع اعتبارات برنامه‌ای بخش فضایی برای سال آینده، بالغ بر 2,092  میلیارد ریال است که این رقم در مقایسه با قانون بودجه سال گذشته، 17 درصد افزایش داشته است.

در مورد بخش فضایی کشور، پژوهشگاه فضایی ایران، سازمان فضایی ایران، بخش فضایی وزارت ارتباطات و پژوهشگاه هوافضا، به ترتیب بیشترین سهم بودجه‌ای (سر جمع اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی) را در لایحه بودجه سال 97 کل کشور، دارا هستند اما سر جمع کل اعتبارات بخش هوافضا در لایحه بودجه سال آینده، رقم 3,655 میلیارد ریال را نشان می‌دهد که طبق اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، این رقم 2 درصد نسبت به قانون بودجه سال 96 افزایش داشته و این رقم، از کل بودجه عمومی درج شده در لایحه بودجه سال 97، حدوداً 1 درصد محاسبه شده است.

کارشناسان مرکز پژوهش های مجلس در گزارش رسمی این مرکز اعلام کرده‌اند که، سهم اعتبارات بخش هوافضای کشور طی سال‌های 1392 تا 1396 روندی نزولی داشته ولی لایحه بودجه سال 97 در حدود 1 درصد رشد را در روند کلی، نشان می‌دهد.

مجموع درآمدهای حوزه فضایی کشور در لایحه بودجه 97 کل کشور، بالغ بر 1,206 میلیارد ریال پیش بینی شده که این رقم به نسبت قانون بودجه سال 96، حدود 17 درصد کاهش داشته است. این میزان درآمد به نسبت درآمد سال‌های 96، 93 و 92 برای بخش فضایی پیش بینی شده بود، کاهش چند درصدی را نشان می‌دهد اما همین درآمد، از میزان درآمد سال‌های 95 و 94 بیشتر است.

نکته قابل توجه اینکه، دولت در لایحه بودجه سال 97، در مجموع درآمدهای حاصل از "بخش هوافضا"، بیش از 3,036 میلیارد ریال را پیش بینی کرده که این رقم به نسبت سال 96، افزایش 7 درصدی را نشان می‌دهد.

اما در بخش پژوهشی، دانشگاه صنعتی شریف به عنوان یکی از مراکز تحقیقاتی در حوزه فضایی کشور به حساب می‌آید که توانسته ماهواره‌ هم تولید کند، که متاسفانه این ماهواره بومی و ساخت متخصصان دانشگاه صنعتی شریف مدت‌هاست که در صف پرتاب قرار دارد؛ در لایحه بودجه پیشنهادی دولت برای سال 97، بودجه احداث دانشکده هوافضای دانشگاه صـنعتی  شـریف بالغ بر 13 میلیارد ریال اعلام شده که متاسفانه این رقم به نسبت سال گذشته،  35 درصد کاهش را نشان می‌دهد.

اما اعزام انسان به فضا که طی برنامه جداگانه در ایران پیگیری می‌شود نیز مورد توجه کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس قرار گرفته است، تا جایی که این مرکز اعلام کرده که برنامه اعزام انسان به فضا که قرار بود با مشارکت جهان اسلام و همکاری‌های بین‌المللی اجرا شود هم، در لایحه بودجه 97 مورد توجه قرار نگرفته است، چیزی که کارشناسان مرکز پژوهش‌ها علت احتمالی آن را "عمدتاً مغایرت ماموریت وزارت ارتباطات با فناوری‌های فضایی و تمرکز بر حوزه ارائه خدمات فضایی" اعلام کرده‌اند.

نکته قابل توجه اما این است که متاسفانه دولت (وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات) در لایحه بودجه سال 97 کل کشور بنا بر دلایل نامعلومی و علی‌رغم تولید ماهواره‌های متعددی در داخل، "خرید ماهواره خارجی" را در اولویت کاری خود قرار داده است، چیزی که مرکز پژوهش‌های مجلس نیز به آن اشاره کرده است.

در بررسی لایحه بودجه سال 97 کل کشور، با توجه به حذف ردیف‌های هزینه‌ای برنامه‌های «توسعه فناوری‌ها و فعالیت‌های فضایی» و «توسعه کاربردهای فضایی و حفظ نقاط مداری» ذیل سازمان فضایی ایران و همچنین پایان مهلت اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) به ایران تا سال 97 مبنی بر عملیاتی‌شدن نقطه زهره 2 و اهمیت فوق‌العاده این موضوع، ردیف‌های اعتباری یادشده بسیار ناچیز است و طبق اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، این یعنی وزارت ارتباطات خرید ماهواره خارجی را با توجه به تعریف ردیف برنامه‌ای «توسعه کاربردها و خدمات بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات» و توسعه خدمات فضایی، در اولویت قرار داده است.

به‌نظر می‌رسد با توجه به اهمیت فوق‌العاده بالای عرصه فضایی برای کشور و حضور ایران در جمع باشگاه‌ فضایی جهان، لازم است که نمایندگان مجلس فکر به حال برنامه‌ فضایی کشور در لایحه بودجه سال 1397 کل کشور کرده و جلوی برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات برای خرید ماهواره خارجی را در حالی که چندین ماهواره داخلی تولید شده (در صف پرتاب) و چندین ماهواره دیگر نیز در دست تولید هستند، گرفته شود.