به گزارش مشرق، بررسی جدیدترین آمارهای ارائه شده نشان می‌دهد، مسئله اشتغال در دهه‌های اخیر به یکی از موضوعات مهم و تأثیرگذار در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های کشور تبدیل شده است.

در طول تاریخ وضعیت اشتغال دارای ابعاد جنسیتی گسترده بوده که در این میان زنان با احتمال بیشتری آسیب‌پذیر هستند و سهم اشتغال زنان در اغلب کشورهای در حال‌توسعه دنیا کمتر از مردان است، درحالی‌که در کشورهای توسعه‌یافته، شکاف جنسیتی اشتغال کمتر است.

در این میان اشتغال مزد و حقوق‌بگیری می‌تواند تصویر مناسب‌تری از اشتغال رسمی در کشور ارائه کند، لازم به ذکر است مزد و حقوق‌بگیر، شامل مزد و حقوق‌بگیر بخش خصوصی، تعاونی و عمومی می‌باشد و غیر مزد و حقوق‌بگیر دربرگیرنده کارفرما، کارکن مستقل و کارکن فامیلی بدون مزد است.

بررسی‌های انجام شده بر اساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در ارتباط با اشتغال مزد و حقوق‌بگیری در ایران نشان می‌دهد که در سال‌های 1393 و 1394، 56.0 درصد شاغلان، مزد و حقوق‌بگیر و 44.0 درصد غیر مزد و حقوق‌بگیر بودند؛ در سال 1395 سهم شاغلان مزد و حقوق‌بگیر با یک درصد کاهش به 55.0 درصد رسیده است.

ازاین‌رو می‌توان گفت، علی‌رغم اینکه تعداد شاغلان در سال‌های مذکور رو به افزایش است، اما سهم کل شاغلان مزد و حقوق‌بگیر، در سال 1395 نسبت به سال‌های 1393 و 1394 ، اندکی کمتر شده است. این امر می‌تواند بیانگر آن باشد که گرایش مزد و حقوق‌بگیری در میان مردان و زنان شاغل کمتر شده است و در مقابل به نظر می‌رسد تمایل به خوداشتغالی و گرایش به کسب و کارهای خانگی بیشتر شده است؛ البته ممکن است این امر به اجبار و ناشی از نبود تقاضا از سوی کارفرمایان بوده باشد. البته این نکته را نباید از نظر دور داشت که مشاغل خوداشتغالی اغلب موقت و ناپایدار می‌باشند. 

در گروه مزد و حقوق‌بگیران، سهم زنان طی سال‌های 1393 تا 1395 به میزان 2.5 درصد افزایش یافته است؛ به طوری که سهم زنان مزد و حقوق‌بگیر از 14.8 درصد در سال 1393 به 17.3 درصد در سال 1395 رسیده است.

بنابراین، لازم به ذکر است، این افزایش در هر سه بخش عمده اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) صورت گرفته که البته این افزایش در بخش خدمات چشمگیرتر از سایر بخش‌ها است.

همچنین، با نگاهی به نسبت جنسی مزدبگیری می‌توان گفت، نسبت جنسی مزدبگیری در سال 1395، برابر 477 است، به عبارت دیگر به ازای هر یک زن، نزدیک به 5 مرد مزد و حقوق‌بگیر در کشور وجود دارد.

نتایج نشان می‌دهد که مردان و زنان دسترسی بسیار نابرابری به مشاغل مزد و حقوق‌بگیری دارند، به طوری که در سال 1395 ، سهم مردان 82.7 درصد و سهم زنان تنها 17.3 درصد از مشاغل مزد و حقوق‌بگیری است.

نمودار