به گزارش مشرق، لایحه بودجه یکی از موضوعاتی است که نمایندگان مجلس و بعضاً مردم را این روزها بسیار درگیر خود کرده است؛ با توجه به اینکه کار لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق به پایان رسیده، گفتوگویی با حمید گرمابی؛ عضو کمیسیون تلفیق بودجه سال ۹۷ داشتیم که مشروح آن را در زیر میخوانید:
کلیات تغییراتی که در لایحه بودجه سال ۹۷ توسط کمیسیون تلفیق انجام شده در چه حوزههایی بوده است؟
گرمابی: یک مسئله که در مورد مالیات بوده که برای حقوقهای مختلف به صورت پلهای در نظر گرفته شده و سقف معافیت مالیاتی بالاتر رفت.
همچنین در مورد جدول استقراض از صندوق توسعه ملی نیز تغییری ایجاد نشده اما فعلاً این جدول در لایحه دولت حذف شده که در مورد منابع آن بعدا تصمیمگیری شود.
در مورد حاملهای سوخت که در میان مردم نگرانیهایی از این بابت وجود داشت، لایحه به آن شکلی که دولت داده بود نیست چرا که در لایحه دولت به طور مشخص افزایش قابل توجه قیمت حاملهای سوخت در نظر گرفته شده بود اما ما دست دولت را باز گذاشتهایم تا برای حداقل مصرف معمول قیمت سوخت را ثابت نگاه داشته و برای مصارف بالاتر مالیات در نظر گرفته شود که جداول آن باید در صحن علنی مجلس مورد تصویب قرار بگیرد.
مورد بعدی که در آن در کمیسیون تلفیق تغییر ایجاد شد، مسئله برخورداری از یارانه نقدی بوده که به دولت این اجازه داده شد که اگر کسانی قصد گرفتن یارانه را دارند و جزو دهکهای بالا هستند اجازه استفاده و کنترل کردن حسابهای بانکی خود را به دولت بدهند و تنها در این صورت امکان ادامه پرداخت یارانه به آنها وجود دارد و اگر این اجازه داده نشود مشخص میشود که این افراد طبیعتاً به این وجه نیاز ندارند.
مورد بعدی که در کمیسیون تلفیق مورد بحث و بررسی قرار گرفت، در حوزه اسناد خزانه اسلامی بوده که به نوعی استقراض دولت به حساب میآید و در روند انتشار آن برخی از تغییرات توسط اعضای کمیسیون تلفیق به وجود آمد.
به موضوع اوراق مشارکت اشاره داشتید؛ برخی بر این باورند انتشار این اوراق برای دولت در طول سالها مشکلات زیادی را ایجاد میکند که مهمترین آنها افزایش میزان بدهی دولت است. نظر شما در این مورد چیست؟ چه راهکاری میتواند جایگزین انتشار اوراق خزانه اسلامی با توجه تگناهای اعتباری دولت شود؟
گرمابی: یکی از راههای جبران کسری بودجه دولت، انتشار اوراق مشارکت بوده که در بسیاری از کشورها هم انجام میشود؛ مادامی که درصدی مشخص را نسبت به تمام بودجه داشته باشد میتواند به عنوان یک راهکار قابل قبول در رفع مشکلات مالی واقع باشد تا کسری بودجه جبران شود اما این موضوع مشروط به قابل قبول بودن سهم این اوراق نسبت به مجموع بودجه است. در وضعیت فعلی چارهای نیست چراکه درآمدها محدود بوده و اگر قرار است امورات دولت بگذرد یکی از راههای آن همین است.
یکی از انتقاداتی که به لایحه بودجه کشور وارد شده این بوده که میزان بودجه جاری به صورتی کاملاً غیرمتوازن از میزان بودجه عمرانی بیشتر است با وجود رکود موجود، شما مشکلات این مسئله را در چه میبینید؟
گرمابی: این انتقاد را بنده هم نسبت به بودجه دارم و البته این مسئله از زمانهای دور همیشه وجود داشته که بودجه جاری بخش زیادی از هزینههای کشور را به خود اختصاص میدهد اما کاری نمیتوان انجام داد؛ چرا که دولت حجیم شده و کارمندان سالانه توقع افزایش حقوق دارند که البته این مسئله به جا بوده و حق آنها است؛ بنابراین وقتی درآمدها یا ثابت هستند و یا افزایش آنها قابل قبول نیست و دولت نیز حجمش کوچک نشده و تعداد زیادی از مردم انتظار دارند دولت برای رفع مشکلات وارد عمل شده و تعداد استخدامیها را افزایش دهد تا میزان بیکاری کاهش یابد که این انتظار هم به جا است روند همینطور باقی میماند.
نمایندگان همیشه اعتقاد دارند که بودجه جاری بالا است اما خود ما هم به نحوی از انحاء، همواره توقع داریم که دولت افرادی را استخدام کند و با این روند حجم دولت بزرگ میشود و این سیکل معیوب ادامه داشته و بودجه جاری درصد بالاتری از درآمدهای مملکت را میبلعد و در وضعیت فعلی کاری هم نمیتوان برای آن کرد.
برخی از وزارتخانهها با کاهش بودجه در سال آینده مواجه شدهاند، نظر شما در مورد این موضوع چیست؟ بخش زیادی از این وزارتخانهها مربوط به حوزه اقتصادی و عمرانی بودهاند به نظر شما آیا این مسئله آسیبی به همراه دارد؟
گرمابی: در این مورد ما کاری انجام نمیدهیم و تمایلی نداریم که اگر دولت هزینههای یک وزارتخانه را کاهش داده باشد آن را افزایش دهیم چراکه روند منطقی همین است که دولت بتواند در اداره امور خود، هزینهها را کاهش دهد؛ برای افزایش آن پیشنهادی داده نمیشود.البته در این زمینه در یک یا دو مورد مانند وزارت صنعت افزایشهایی برای ارتقاء خدماترسانی داده شده که البته این روند به صورت معمول نبوده است.
انتقاد دیگری که به لایحه بودجه وارد شده این است که دولت به مناطق محروم و دورافتاده در آن توجهی نداشته نظر شما در این زمینه چیست؟
گرمابی: البته من این مسئله را قبول ندارم اما بخشی از این انتقادات ممکن است به خاطر حذف جدول ۴ که فعلاً به عللی از آن دست برداشته شده باشد و اگر در وضعیتی این جدول برگردد این نوع از شبهات رفع میشود.در کلیات بودجه سعی شده در بخشهای مختلف برای رسیدگی به مناطق محروم و دورافتاده بودجههایی در راستای خدماترسانی بهتر در نظر گرفته شود مشکل اصلی همان جدول ۴ است که احتمال برگشت آن وجود دارد.
در لایحه بودجه امسال سعی شده که از نظام افزایش سالانه اعتبار دستگاهها خودداری شده و در ازای عملکرد به دستگاهها اعتبار داده شود. شما فکر میکنید دولت در لایحه خود تا چه حد توانسته این مسئله را اجرایی کند؟
گرمابی: باید دید که دولت تا چه حد میتواند در اجرای این لایحه در سال ۹۷ موفق باشد؛ البته راهکار درست بوده و اگر در اجرا درست عمل شود در واقع شیوهای درست از نظر بودجهای بنیان نهاده شده و میتواند بسیار مفید باشد.
شما فکر میکنید که لایحه بودجه سال ۹۷ در مجموع به نفع مردم باشد یا به ضرر آنها؟
گرمابی: یک نکته بسیار مهم این است که در صحن مجلس، برخی از تبصرهها که هموطنان به آن حساسیت ویژه دارند تغییراتی پیدا میکنند به همین علت میتوان این امیدواری را به مردم داد که بخش زیادی از تبصرهها دچار تغییر میشوند و باید در این زمینه همه افراد قدری حوصله و صبر به خرج دهند تا نتیجه نهایی لایحه در صحن علنی مشخص شود.