سرویس سیاست مشرق - از حامیان برجام هر روز کاسته میشود. «حسن روحانی»، زمانی که برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، پای در مسیر تبلیغاتی خود گذاشت، بیان کرد که رویکرد دولت وی به جای سرمایهگذاری بر روی اروپا و کشورهایی که همیشه در خط و مسیری که آمریکا طراحی و ترسیم میکند، مذاکره با خود جنس یعنی آمریکا و کدخداست و با او بر سر این مسائل گفتگو میکنیم.
وی در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۲ در جریان تبلیغات انتخاباتی در جمع دانشجویان دانشگاه شریف گفت:
" هنر این است که ما تهدید را به آسیب و آسیب را به فرصت تبدیل کنیم از این رو مذاکره با آمریکا امکان پذیر و شدنی است اما سخت است هرچند بنده معتقدم مذاکره با آمریکا راحت تر از مذاکره با اروپاست چرا که اروپایی ها به دنبال آقا اجازه از آمریکا هستند. از این رو دولت آینده باید بتواند رابطه ایران و آمریکا را از حالت تخاصم به مرحله تنش که یک مرحله پایین تر است برساند....آمریکایی ها کدخدای ده هستند، با کدخدا بستن راحتتر است و حالا که رهبر انقلاب در سخنان اول فروردین امسال راه مذاکره را باز گذاشتند دولت بعد با رعایت خطوط قرمز میتواند این رابطه را برقرار کند."
در این زمینه بیشتر بخوانید:
از بستن با کدخدا تا برجام «بیکدخدا»/ آیا اروپاییها دیگر برای مذاکره با ایران از آمریکا اجازه نمیگیرند؟
دولت دوازدهم مقابل دولت یازدهم؛ از چرخش به سمت اروپا تا گرانی بنزین+جدول
سوغات ظریف از اروپا؛ بعد از کدخدا اتحادیه اروپا نیز ایران را تحریم کرد
این رویکرد در آغاز دولت دوم روحانی و زمانی که «دانلد ترامپ» روی صندلی ریاست کاخ سفید نشست، با چرخش ۱۸۰ درجهای مواجه شد. در این راستا دولت اروپا را حامی درجه یک برجام معرفی کرد و حتی اروپاییها را مدافع توافق هستهای در مقابل ترامپ نشان داد. در این جهت روزنامههای اصلاحطلب با تیترهای جالب توجهی که نشان دهنده حمایت اروپا از برجام و انزوای ترامپ در این زمینه بود، روی پیشخوان روزنامه فروشیها ظاهر شدند.
روزنامه دولتی ایران در گزارشی با عنوان «هشدار برجامی جهان به ترامپ» نوشت:
«هشدار مسئولان و مقامهای اروپایی طرف توافق هستهای به مواضع کج دار و مریز دولتمردان امریکایی درباره برجام همچنان ادامه دارد. در حالی که احتمال میرود دونالد ترامپ چند روز دیگر با تأیید نکردن پایبندی ایران به تعهدات برجامیاش، روند مسالمتآمیز اجرای برجام را دچار خدشه کند، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مقامهای بلند پایه آلمان، فرانسه و انگلیس از رئیس جمهوری امریکا خواستند به تعهدات این کشور در چارچوب توافق هستهای پایبند بماند.»
روزنامه آرمان نیز در گزارشی با عنوان «١- ۵ را جایگزین ١+۵ میکنیم» که دربردارنده یک گاف بزرگ رسانهای بود (پنج منهای یک مساوی است با چهار و این روزنامه دو عضو مذاکره کننده هستهای را حذف کرد و نه فقط آمریکا را)، نوشت:
«ایران ممکن است به دنبال مدل جدیدی از توافق با اروپاییها و روسیه و چین باشد، به عبارتی۱+۵ مبدل به ۱-۵ خواهد شد تا ایران بتواند دوباره به کار خود در اجرای برجام ادامه دهد. به هر رو مدلهایی برای تصمیم مطلوب و مصلحت اندیشانه درباره یک رفتار متناسب با شرایط خروج آمریکا از برجام وجود دارد».
روزنامه آفتاب یزد نیز در تیتر جالبی که در واقعیت چندان معنا و مفهومی ندارد از قول «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تیتر زد: « هر چه تهران بگوید». این در شرایطی است که همه میدانند که اتحادیه اروپا شریک استراتژیک آمریکا و درواقع دنبالهروی سیاستهای کاخ سفید است و یک ضرب المثل جهانی وجود دارد که میگوید «هر وقت آمریکا عطسه کند حتما اروپا سرما میخورد». این درحالی است که شنیده میشود رایزنیهای فشرده مقامات آمریکایی و فرانسوی بر سر نحوه مواجهه با برجام ادامه دارد. در پروژه مشترک طراحیشده میان کاخ سفید و کاخ الیزه، فرانسویها وظیفه دارند ضمن تمرکز بر توان موشکی ایران، زمینه تحدید همزمان توان هستهای و موشکی ایران را فراهم آورند.
حال اما روند تقلیلگرایانه حمایت از برجام روزنامههای اصلاحطلب را مجبور ساخته است که از حمایت اتحادیه آفریقا از برجام ذوقزده شده و خوشحالی کنند و با تیتر بزرگ این موضوع را برجسته نمایند.
روزنامه جمهوری اسلامی در این باره نوشت:
«در مراسم افتتاحیه مهمترین نشست رهبران آفریقا، موسی محمد فقیه، رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا در حضور رهبران ۵۴ کشور آفریقایی با تاکید بر اهمیت احترام به چند جانبه گرایی در نظام بینالمللی گفت: آفریقا از توافق هسته میان ایران و جامعه جهانی حمایت و بر اهمیت اجرای آن توسط همه کشورها تاکید دارد.»
البته باید پرسید در حالی که آمریکا و اروپا به دنبال تغییر و محدود کردن برجام هستند خوشحالی روزنامه اصلاحطلب جمهوری اسلامی از حمایت اتحادیه افریقا که حتی در مذاکرات هستهای هم یک عضو نداشت، چه معنایی میتواند داشته باشد. روند حمایت آمریکا از برجام در زمان اوباما و جان کری که با تحریمهای کنگره آمریکا همراه بود تا چرخش دولت به سمت اروپا و اینک دلخوش کردن به حمایت اتحادیه آفریقا بسیار قابل تامل و نشان دهنده یک حرکت رو به افول در برجام است.