سرویس جهان مشرق- فضای این روزهای سیاست آمریکا، مملو از چالش و تنش شده است. انتشار یادداشت رییس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان کنگره آمریکا و صدور مجوز خارج کردن اسناد مربوط به جاسوسی از مشاور سیاسی ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ از سوی رییس‌جمهور، صحنه سیاسی این کشور را دچار تشنج و آشوب کرده است. دموکرات‌ها، این اقدام را تلاش جمهوری‌خواهان برای منحرف کردن افکار عمومی و مسیر تحقیقات در مورد پرونده ارتباط ترامپ با روسیه خوانده‌اند.

اوضاع در آمریکا، اصلا روی خوشی برای دموکرات‌ها ندارد. «دانلد ترامپ» -رییس جمهور آمریکا- رسما اجازه انتشار یادداشت‌های محرمانه در مورد جاسوسی FBI و وزارت دادگستری در کمپین انتخاباتی وی در سال ۲۰۱۶ را صادر کرده است. اصلی‌ترین پایگاه حامی ترامپ برای این اقدام، جمهوریخواهان هستند. یادداشت ۴ صفحه‌ای «دِوین نونس» -رییس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان و از حامیان ترامپ- FBI‌ و وزارت دادگستری وقت دولت ترامپ را به تبعیض، کارشکنی، و حرکت فراقانونی علیه کمپین ترامپ در جریان انتخابات سال ۲۰۱۶ متهم کرده است. به ادعای این یادداشت، هر دو نهاد اقدام به جاسوسی از «کارتر پیج» -مشاور کمپین ترامپ- کرده‌اند.

دِوین نونس

یکی از مقامات کاخ سفید در گفتگو با شبکه CNN گفته که روز چهارشنبه هفته گذشته، دانلد ترامپ شخصا این یادداشت‌ها را مطالعه و درباره محتوای آن با «جان کلی» -رییس دفتر خود- گفتگو کرده است. «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان کنگره آمریکا روز پنج‌شنبه اعلام کرد که یادداشت‌های تهیه‌شده توسط جمهوری‌خواهان درباره عملیات نظارتی FBI برای اعلام جرم و متهم کردن این سازمان نبوده بلکه کمیته اطلاعات مجلس تلاش داشته تا از استفاده روش‌های درست در عملیات‌های نظارتی FBI اطمینان حاصل کند. وی، اقدام پیشین FBI‌ و وزارت دادگستری علیه ترامپ را نقض حقوق یک شهروند دانسته است.

پل رایان در کنار ترامپ

در پی این اقدام جمهوریخواهان و ترامپ، موج بزرگی از اعتراض توسط دموکرات‌ها برخاسته و معتقدند که این اقدام ترامپ برای منحرف کردن مسیر پرونده ارتباط کمپین وی با روسیه در جریان انتخابات موسوم به «پرونده استیل» است. نام این پرونده به علت استناد بر رابطه بین ترامپ و روسیه و دخالت روسیه در جریان انتخابات بر اساس ۱۷ یادداشت «کریستفر استیل» -مامور ارشد سابق MI۶- این گونه انتخاب شده است و «رابرت مولر» به عنوان نماینده ویژه FBI برای تحقیقات در مورد این پرونده که بر علیه ترامپ است، تعیین شده است. دموکرات‌ها، مدعی هستند که چهار صفحه یادداشت ارسال شده از سوی نونس به کاخ سفید، دستکاری شده و جمهوری‌خواهان با هدف زیر سوال بردن تحقیقات رابرت مولر، مامور ویژه پرونده روسیه-ترامپ بخش‌هایی از یادداشت اصلی را حذف کرده‌اند.

رابرت مولر بازرس ویژه پرونده ارتباط کمپین ترامپ با روسیه

نیویورک تایمز، در مقاله جدیدش مدعی شده که طبق تحقیقات اخیر مولر، قضیه ارتباط «جورج پاپادوپولوس» -مشاور سیاسی ترامپ- با عوامل روسی در جریان انتخابات در جولای ۲۰۱۶ ثابت شده اما ادامه روند تحقیقات می‌توانسته رازهای سر به مهر دیگری را برای عموم بنمایاند. لذا، اقدام جدید وی و جمهوری‌خواهان، برای رد گم کردن و منحرف کردن مسیر تحقیقات است. «نیکولاس فندوس» در مقاله خود به خط فکر رسانه‌های محافظه‌کار در چند هفته اخیر برای زمینه‌سازی جهت چنین اقدامی اشاره کرده و تکیه بر کلیدواژه «غیر قانونی بودن» تحقیقات در مورد روسیه را، نشانه برجسته این مقدمه‌سازی می‌داند.

نونس، در یادداشت ۴ صفحه‌ای خود به موضوع کریستوفر استیل پرداخته و مدعی شده است که این مامور خبره اطلاعاتی MI۶ که در مورد هر گونه ارتباط بین روسیه و کمپین ترامپ تحقیق کرده و ۱۷ یادداشت نوشته است، از سوی دموکرات‌ها برای سندسازی اجیر شده است. اخیرا نیز، «کریستوفر ای. ری» -رییس FBI- که در دولت ترامپ منصوب شده است، در نامه‌ای که به دادگاه مسائل امنیتی ارسال کرد، به موضوع تحقیقات اخیر این نهاد در مورد یادداشت‌های مامور اطلاعاتی MI۶ پرداخته و آن‌ها را آلوده به جهت‌گیری خاص خوانده است.

«کریستوفر ای. ری» رییس FBI

این در حالی است که نمایندگان جمهوریخواه که اکثریت مجلس نمایندگان و سنای کنگره را در برمی‌گیرند، ضمن حمایت از انتشار یادداشت ۴ صفحه‌ای جنجال‌ساز کمیته اطلاعاتی از طریق تصویب آن، به درخواست دموکرات‌ها مبنی بر انتشار یادداشت خودشان در مورد رابطه محرمانه روسیه و کمپین ترامپ رای ندادند. این امر، موجب خشم شدید دموکرات‌ها شده است.

دموکرات‌ها معتقدند که «اندرو جی. مک‌کیب» -معاون رییس FBI- اقدام به عملی مزورانه کرده است. وی، اخیرا اعلام کرد که تحقیقات در رابطه با یادداشت‌های استیل در مورد ترامپ و روسیه چیزی در بر نداشته اما دموکرات‌ها معتقدند که وی در دسامبر ۲۰۱۷ به کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان اطلاع داده بود که FBI حقایقی را از یادداشت‌های آن افسر اطلاعاتی در مورد ارتباط ترامپ و روسیه کشف کرده است. همچنین ۲ نفر از دموکرات‌های نزدیک به کمیته مذکور مدعی شده‌اند که مک‌کیب، به افراد کمیته گفته که سفر محرمانه «کارتر پیج» -مشاور سیاسی ستاد ترامپ- در جولای ۲۰۱۶ به مسکو، به این قصد بوده که هماهنگی با روس‌ها برای هک کردن ایمیل‌های هیلاری کلینتون و دموکرات‌ها و افشای آن برای مردم آمریکا جهت تخریب‌شان صورت بگیرد.

کارتر پیج

یادداشت نونسِ جمهوری‌خواه، همچنین مدعی است که «بروس اوهر» -معاون وقت دادستان کل آمریکا- با کریستوفر استیل ارتباط محرمانه داشته و هماهنگی‌های را برای سندسازی علیه کارتر پیج انجام داده است. این در حالی است که «پاتریک اندینگتون» افسر اطلاعاتی سابق آمریکا در مقاله خود در اندیشکده «کاتو» می‌نویسد: «اتفاقا پیج از سال ۲۰۱۳ تحت نظر FBI قرار داشته و از آن سال پیوسته با افسران اطلاعاتی روسیه در ارتباط مستمر بوده است اما عملا بازداشت نشده است». اندینگتون در ادامه، FBI‌ در دوره اوباما که زیر نظر «جیمز کومی» به عنوان یک جمهوری‌خواه بوده را به خاطر این تعلل عمدی زیر سوال می‌برد و این سوال را مطرح می‌کند که چطور است که کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان که در دست جمهوریخواهان است، جریان کارتر پیج را یک سندسازی و توطئه می‌خواند اما به پرونده افشاگری «ادوارد اسنودن» مبنی بر جاسوسی و کنترل مخفیانه رهبران جوامع اسلامی آمریکا رسیدگی نمی‌نماید؟

«پِری بیکن» پایگاه تحلیلی آمریکایی (۵۳۸) معتقد است که یادداشت‌های نونس نمی‌تواند ترامپ را به هدف‌اش که اخراج مولر و پایان‌ دادن به نافرجام گذاشتن تحقیق در مورد دخالت روسیه در انتخابات آمریکاست برساند چرا که این امر از حالت رقابت حزبی خارج شده و به سطح عمومی رسیده و تبدیل به مطالبه مردم آمریکا شده است. وی، به دو نظرسنجی‌ صورت‌گرفته آگوست و پایان سال ۲۰۱۷ توسط CNN‌ از مردم آمریکا اشاره می‌کند که در آن به ترتیب ۵۸ و ۶۴ درصد مردم آمریکا اصرار بر روشن شدن پرونده ارتباط ترامپ با روسیه دارند. او، همچنین نظرسنجی ماه دسامبر «آسوشیتد پرس» را متذکر می‌شود که طی آن، ۵۷ درصد از مردم آمریکا اعلام کرده‌اند که به رابرت مولر در زمینه تحقیق برای ارتباط بین ترامپ و روسیه اعتماد دارند. بیکن، طرح مسئله دشمنی «دولت عمیق» از سوی ترامپ که مدعی است خواهان سقوط و نابودی وی است را یک گمانه فریبکارانه و محکوم به شکست می‌خواند و در این زمینه، به نظر سنجی مشترک اکونومیست و YouGov که در اواخر ژانویه برگزار شد، اشاره می‌کند. در نظرسنجی مربوطه، ۳۴ درصد شرکت‌کنندگان با ترامپ هم‌نظر بودند و ۶۶ درصد، آن را تاکتیک ترامپ برای فرار از حقیقت قصورات و پنهان‌کاری‌هایش دانستند.

دانلد ترامپ

از سوی دیگر، ۷۸ درصد از مردم آمریکا در نظرسنجی اخیر CBS خواهان شهادت ترامپ در حضور کنگره و پیشگاه مردم در صورت عدم ارتباط با روسیه شده‌اند. طبق نظرسنجی YouGov / Economist، فقط ۱۴ درصد از مردم آمریکا خواهان اخراج مولر از سوی ترامپ هستند. طبق نظرسنجی مشترک اخیر واشینگتن پست و ABC‌ نیوز، ۵۰ درصد از مردم آمریکا معتقدند که ترامپ و ستادش با روس‌ها در ارتباط بوده‌اند که به تفکیک، ۸۳ درصد از دموکرات‌ها معتقد بر چنین چیزی هستند و ۷۹ درصد از جمهوری‌خواهان چنین چیزی را رد می‌کنند. همچنین در بین بی‌طرف‌ها، ۴۸ درصد معتقد به این امر هستند و ۴۰ درصد مخالف وجود آن. در نظرسنجی تازه‌ CBS هم، ۶۳ درصد از مردم آمریکا معتقدند که ترامپ با روس‌ها ارتباطات محرمانه داشته است.

بیکن معتقد است که اگر یادداشت پرحاشیه نونس در جهت رهایی ترامپ از فشار سنگین جمهوریخواهان و رای‌دهندگان جمهوری‌خواه و فرار از استیضاح در آینده صورت گرفته، تلاش خوبی بوده است اما اگر تلاش وی را در فضای پایان‌بخشی به پرونده ارتباط با روسیه بنگریم، تلاش بیهوده‌ای است چرا که دموکرات‌ها و رای‌دهندگان آن‌ها که دارای جمعیت بسیاری در بین مردم هستند، به همین سادگی از کنار این موضوع نمی‌گذرند و اکنون خشمگین‌تر و مصرتر هم شده‌اند.

منابع:

https://www.theguardian.com/us-news/۲۰۱۸/feb/۰۲/nunes-memo-trump-clears-path-for-release-of-controversial-document
http://fa.euronews.com/۲۰۱۸/۰۲/۰۱/trump-agreed-with-release-republican-memo-amid-warnings-fbi-russia-inquiry
https://www.nytimes.com/۲۰۱۸/۰۲/۰۲/us/politics/trump-fbi-memo.html?hp&action=click&pgtype=Homepage&clickSource=story-heading&module=span-ab-top-region&region=top-news&WT.nav=top-news
https://www.rt.com/usa/۴۱۷۷۴۲-memo-main-points-text/
https://www.cato.org/blog/fisa-follies-nunes-memo-edition
https://fivethirtyeight.com/features/why-the-nunes-memo-probably-wont-do-what-trump-wants-it-to