به گزارش مشرق، عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران عصر امروز (دوشنبه) در میزگردی با عنوان «بازرگان و انقلاب اسلامی» که با حضور محمد توسلی در مسجد الرحمن تهران برگزار شد، اظهار داشت: چند زاویه در پذیرش رهبری امام راحل از سوی مهندس بازرگان وجود داشت.
وی به مذاکرات بازرگان و امام در پاریس اشاره کرد و افزود: مهندس بازرگان بحث‌های مفصلی با امام در پاریس داشت و وی در این مذاکرات اصلاً قدرت مردم را به‌حساب نمی‌آورد و به امام می‌گوید شما نمی‌توانید به سلطه و استبداد پایان دهید.
سلیمی نمین خاطرنشان کرد: بازرگان در این مذاکرات به امام می‌گوید که شما نمی‌توانید، مقابله کنید. این جملات بازرگان بود که در کتاب «انقلاب در دو حرکت» به‌صراحت توضیحاتی به امام می‌دهد و بحث‌هایی مطرح می‌کند.
وی به دلیل بازگشت بازرگان از پاریس اشاره کرد و گفت: قطعاً بازرگان نمی‌توانست در عرض یک روز نگاه خود را عوض کند و به همین دلیل در پارس تأمل کرد و به تهران برگشت.
بیشتر بخوانید:
پیشنهاد جاسوس نهضت آزادی به سفارت آمریکا
سلیمی نمین تأکید کرد: نهضت آزادی جایگاهی به لحاظ رهبری در جامعه نداشت و اگر دارای جایگاهی بود، بازرگان هرگز به پاریس نمی‌رفت تا رهبری امام را بپذیرد و اگر خودشان در بین مردم جایگاهی داشتند هرگز به رهبری امام تن نمی‌دادند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران با تأکید بر اینکه بنده صداقت سیاسی دکتر سنجابی را از دکتر بازرگان در این زمینه قوی‌تر می‌دانم خاطرنشان کرد: دکتر سنجابی در بیانیه سه ماده‌ای خود نفی استبداد و سلطه غرب می‌کند اما بازرگان که می‌گوید به ایران می‌رویم و با دوستان مشورت می‌کنیم در مشورت وی چالش‌های متعددی وجود دارد.
سلیمی نمین گفت: در ایران نهضت آزادی اعلام می‌کند که ما هم نفی سلطه غرب را دنبال کرده و استبداد را به رسمیت نمی‌شناسیم اما خوب است عملکردهای، پیدا و پنهان دوستان نهضت آزادی را موردمطالعه قرار دهیم که آیا بر این قضیه پایبند بودند یا به آنچه بر رأی مردم بود، استوار بودند یا خیر؟
وی با تأکید بر اینکه رهبری انقلاب دو رکن اساسی را مطرح کرده بودند، گفت: مردم به راهبرد امام رأی دادند وگرنه شخص فیزیکی که اهمیتی نداشته است. امام در راهبرد خود گفته بودند اینکه بساط استبداد و سلطه جمع شود این نگاه امام موردپذیرش مردم واقع‌شده بود و نگاه نهضت آزادی و جبهه ملی و سایر گروه‌هایی که آن‌ها هم برای تغییر در ایران راهبرد داشتند اما راهبرد آنان موردپذیرش مردم قرار نگرفته بود.
سلیمی نمین گفت: اگر مردم این راه‌حل را بر اساس تجربیات تاریخی برتر یافتند و امام را سردمدار این نگاه تلقی کردند، به این قضیه باید احترام بگذاریم. آیا نهضت آزادی احترام می‌گذارد و عملکردهای تناقض انجام نمی‌شود؟ نمی‌توانیم کارنامه خوبی را از این حیث در مورد نهضت آزادی داشته باشیم. بحثی که مطرح می‌شود این است که انتقال قدرت در زمان دولت موقت چگونه انجام می‌شود.
به اعتقاد سلیمی نمین نهضت آزادی تلاش گسترده‌ای داشت تا با دولت بختیار پیوند بخورد. کاری که نهضت در ارتباطات با دولت بختیار می‌کند این است که به‌نوعی این دولت از جانب بختیار به رسمیت شناخته شود که درعین‌حال انتقال قدرت، استبداد و سلطه حتی در اواخر پیروزی ملت ایران از هم فرونپاشد.
بیشتر بخوانید:
سیاست‌بازی در شورای شهر این بار برای پدر معنوی منافقین
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران خاطرنشان کرد: بازرگان به آقای شریف امامی به‌گونه‌ای رضایت می‌دهد و تلاش می‌کند که انقلاب را قانع کند که به شریف امامی قانع شود. در این زمینه محروم یزدی می‌گوید من از خارج کشور با آقای شریعتمداری تماس گرفتم و گفتم این برای شما خیلی زشت است که شریف امامی را بپذیریم. شریف امامی سردمدار فراماسونری و سمبل فساد بود و مدیریت همه کازینوها و مراکز فساد با او بود. اما یزدی نمی‌دانست که تلاش بازرگان برای آقا شریف امانی است.
وی افزود: بازرگان یک نخبه‌گراست و اعتقادی به توان ملی ندارد و اعتقاد ندارد که این ملت می‌تواند بدون ابزار مادی تغییر ایجاد کند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران ادامه داد: برنامه این بود که استعفایی برای بختیار نوشته شود و آقای بختیار برود پاریس به‌عنوان نخست‌وزیر شاه که اگر امام او را به‌عنوان نخست‌وزیر امام پذیرفت آن موقع در داخل کشور نهضت آزادی استعفای او را منتشر کند. امام وقتی متوجه شد قبل از حرکت بختیار گفت من استبداد را مشروع نمی‌دانم و با هیچ مقام وابسته به استبداد ملاقات نمی‌کنم و قبل از ملاقات باید استعفا دهد.
سلیمی نمین افزود: همه این طراحی پشت‌صحنه بااینکه گفته شد بازرگان به رأی مردم احترام می‌گذاشت کاملاً مغایرت دارد. در پاریس بازرگان اصرار داشت ملت ایران نمی‌توانند بر استبداد فائق بیایند. عملکرد و چالش‌های بعدی برای بعد از انقلاب است.
وی خاطرنشان کرد: امام آقای بازرگان را انتخاب نکردند بلکه این شورای انقلاب بود که بازرگان را پیشنهاد کرد و به عبارتی امام به لحاظ ساختاری رأی یک ساختار را موردتوجه قرارداد.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران گفت: اینکه ادعا می‌شود قانون اساسی مورد تأیید امام قرارگرفته بود خلاف مستندات تاریخی است بلکه امام درزمانی که قم بودند از شورای انقلاب خواستند که هر چه سریع‌تر قانون اساسی را تهیه و به مجلس خبرگان قانون اساسی ارجاع دهند.
وی افزود: این بازی رسانه‌ای است که بخواهیم مسئله ولایت‌فقیه را به آقای آیت منتسب کنیم. امام درباره حکمت اسلامی چهارچوب نظام فکری داشتند و حتی در این زمینه کتاب نوشته بودند.
وی با تأکید بر اینکه مطرح کردن بحث جمهوری دموکراتیک اسلامی برای نزدیک شدن به نظام‌های حاکم وقت یک خبط سیاسی بود، خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی می‌خواست یک سبک جدید در دنیا ارائه کند.
سلیمی نمین در مورد سخنان سنجابی درزمینهٔ ارتباطات نهضت آزادی با عوامل سیا در آستانه انقلاب گفت: آقای سنجابی حتی از این ارتباطان تأسف می‌خورد که این ارتباطی سنگین و نزدیک بوده است.
بیشتر بخوانید:
چه کسی منافقین را فرزند خود خواند؟ +سند
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران ادامه داد: یک‌بار می‌گوید من را دعوت کردند فهمیدم ارتباطات خیلی گسترده‌تر از این‌هاست.
به گفته سلیمی نمین ارتباطات نهضت آزادی با ریچارد کاتن از سال 32 آغازشده بود و دوستان نهضت آزادی تلاش می‌کنند این ارتباط را تطهیر کنند که گویا ریچارد کاتن بعد از 28 مرداد در اعتراض به کودتا از وزارت خارجه استعفا داد و به کار تعلیم پرداخت.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران با اشاره به کتاب صدر آسد جوادی گفت: ادامه داد: من نمی‌دانستم ریچارد کاتن چه نقشی در سفارت دارد می‌دانستم امیر انتظام رابط او محسوب می‌شود ولی آقای آبراهامیان در مورد کاتن می‌گوید سیا در ایران مأمور جوانی به نام کاتن داشت.
وی در پایان گفت: کاتن در مورد جریانات مقالاتی را برای چاپ می‌نوشته است. دریکی از مقالات فاطمی را به همجنس‌بازی متهم کرده بودند و گفته بودند دین خود را به مسیحیت تغییر داده است. قطعاً برخی دوستان ما در نهضت آزادی کاتن را می‌شناختند برای همین در خاطرات امیر انتظام تلاش می‌شود او را تبرئه کنند و بگویند بعد از کودتا توبه کرده و سعی کرده خود را از این وضعیت خارج کند و از وزارت خارجه استعفا داده است.
