به گزارش مشرق، «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا روز سهشنبه «مایک پامپئو»، رئیس سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) را به عنوان وزیر خارجه جدید آمریکا معرفی کرد تا یکی از ضدایرانیترین اعضای کابینهاش را به جای رکس تیلرسون، روانه ساختمان هری ترومن، مقر وزارت خارجه آمریکا کند.
پامپئو ۵۳ ساله از هنگام شروع به کار در سیا، به دلیل نزدیکی دیدگاههایش به ترامپ در خصوص اسلام، ایران و شکنجه نامش را به عنوان یکی از نزدیکترین متحدان رئیسجمهور آمریکا بر سر زبانها انداخت.
انتقال پامپئو از مهمترین دستگاه جاسوسی آمریکا به دستگاه پیشگام در دیپلماسی، رویدادی است که قبل از آن هرگز سابقه نداشته است.
پائول پیلار، از مقامهای سابق سیا، در همین خصوص به خبرگزاری VOA گفت: «سابق بر این، چنین انتقالی برای هیچ یک از دیگر مقامهای آمریکا انجام نشده، اگرچه دو نفر از روسای سابق سیا، وزیر دفاع شدهاند.»
او اضافه کرد: «ویلیام کیسی (رئیس اسبق سیا) میخواست وزیر خارجه بشود، اما رئیسجمهور ریگان او را در این سمت به کار نگرفت.»
این گزارش نگاهی است به مهمترین مواضع پامپئو درباره مسائل مختلف سیاست خارجی. در بخش پایانی هم نگاهی خواهیم داشت به دیدگاههای «جینا هاسپل» که ترامپ او را برای تصدی ریاست سیا معرفی کرده است.
*ایران
پامپئو چنان که از سابقهاش قبل از حضور در ریاست سیا هم پیدا است یکی از حامیان جدی اسرائیل و از منتقدان شدید توافق هستهای ایران است.
این سیاستمدار آمریکایی چند روز قبل از معرفی شدن برای تصدی ریاست سیا از سوی ترامپ، طی یک پیام توئیتری گفته بود:
«منتظر به عقب برگرداندن این توافق فاجعهبار (برجام) با بزرگترین حامی دولتی تروریسم در دنیا، هستم.»
او علیرغم این طی جلسه تایید صلاحیتش در کمیته روابط خارجی سنا، علیرغم مخالفتی که با توافق هستهای داشت، برای اطمینان دادن به دموکراتها گفت موشکافانه اجرای برجام را رصد میکند. وی در تابستان ۲۰۱۵ که مذاکرات هستهای مراحل پایانی خود را طی میکرد نیز تصریح کرده بود برجام مانع دستیابی ایران به بمب هستهای نخواهد شد و اسرائیل را در خطر بیشتری قرار میدهد.
پامپئو همچنین بشدت از دولت اوباما بخاطر اینکه پایان تهدیدات لفظی ایران حول نابودی رژیم صهیونیستی را در توافق نگنجاند، انتقاد کرده و گفت: «اینکه میگویند ایران بعد از برداشته شدن تحریمها، میانهرو میشود، یک جوک است.»
«پامپئو» بعد از انتصاب به ریاست سیا رویکرد ضد ایرانیاش را با انتصاب فردی به نام «مایکل دیآندرا» به عنوان مسئول میز ایران در این سازمان بیش از پیش آشکار کرد.
روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی در خردادماه سال جاری، انتصاب «دیآندارا» که با القابی نظیر «شاهزاده سیاه»، «گرگ» یا «آیتالله مایک» شناخته میشد را اولین نشانههای عینی از رویکرد ستیزهجویانه و عنادآمیز دولت ترامپ در قبال ایران توصیف کرد.
پامپئو چند ماه بعد هم با انتشار اسناد دستچینشده و گزینشی از حمله سال ۲۰۱۱ نیروهای آمریکایی به پناهگاه «اسامه بن لادن» در منطقه «ابوتآباد» پاکستان از برگ دیگری از احساسات ضدایرانیاش رونمایی کرده و تلاش کرد برای ادعاهای قبلیاش درباره ارتباط میان ایران و القاعده سندسازی کند.
انتشار این اسناد در حالی صورت میگرفت که این سندها نه حاوی نکته تازهای درباره حمله به پناهگاه اسامه بن لادن بود و نه با رویکردی واقعیتمحور منتشر میشدند، بلکه هدف از آن صرفاًٌ پروندهسازی علیه ایران و مبرا کردن عربستان از نقشآفرینی در حادثه ۱۱ سپتامبر بود.
«ند پرایس»، از مقامهای سابق دولت آمریکا معتقد است پامپئو این اسناد را با منطقی شبیه دولت جورج دبلیو بوش، برای توجیه جهت تغییر حکومت ایران منتشر کرده است.
وزیر خارجه جدید آمریکا غیر از مسئله ایران، در موضعگیریهای دیگر هم سوابقی جنجالی دارد. او با بستن زندان مناقشهانگیز گوانتانامو مخالفت کرده، از برنامه شکنجه سیا دفاع کرده و شکنجهگران آمریکایی را «وطنپرست» خوانده است.
*کره شمالی
در مسئله کره شمالی، او اغلب از مواضع تُند ترامپ حمایت میکند. پامپئو، روز یکشنبه گفته بود آمریکا به کره شمالی امتیاز نخواهد داد.
* اسلامهراسی
«پامپئو»، آنطور که دیلیبیست توصیفش میکند، اسلامستیزترین فرد آمریکایی است که به سمتی مانند ریاست سیا یا وزارت خارجه آمریکا رسیده است. او مطابق این گزارش با فعالان ضد اسلام مانند «بریگیت گابریل»، رهبر گروه «اقدام برای آمریکا» و «فرانگ گافنی» ارتباط دارد.
گروه «اقدام برای آمریکا»، بزرگترین گروه ضد مسلمانان در آمریکا شناخته میشود و گروههای حقوق بشری آن را به عنوان گروه نفرتپراکن معرفی کردهاند. این گروه تندرو، اسلام را به عنوان یک «ایدئولوژی تمامیتخواه» معرفی کرده که به اندازه نازیسم یا کمونیسم خطرناک است.
با وجود این، پامپئو گاه و بیگاه با رهبر این گروه اسلامستیز در محافل مختلف ظاهر شده است. در سال ۲۰۱۶ که او نماینده کنگره بود، شخصاً اتاقی در ساختمان کنگره را برای «گابریل» رزرو کرد تا درباره دیدگاههایش درباره مسلمانان تبلیغ کند.
پامپئو در سال ۲۰۱۶ جایزه این سازمان تندرو، موسوم به «عقاب امنیت ملی» را دریافت کرد. گابریل در زمان دریافت این جایزه گفت:
«مایک پامپئو از زمان راهیابیاش به کنگره جزو متحدان سرسخت ما بوده است.»
دوست دیگر پامپئو، «فرانک گافنی» است که از او هم به عنوان «بدنامترین اسلامهراس در آمریکا» نام برده است.
*سوریه
در پرونده سوریه، پامپئو همانطور که ناگفته پیداست ایران و روسیه را به تهدید منافع آمریکا متهم کرده و مدعی شده که این دو کشور به دنبال حضور درازمدت در سوریه هستند.
او در مصاحبهای با انبیسی نیوز در جولای سال ۲۰۱۷ از رئیسجمهور قبلی آمریکا بابت آنچه به گفته او مواضع سهلانگارانه در قبال سوریه است، انتقاد کرده و گفته که او با دست روی دست گذاشتن باعث شده روسیه وارد کارزار شود و نبض تحولات را در دست بگیرد.
*میراثدار جدید سیاستهای پامپئو در سیا
«جینا هاسپل» فردی که ترامپ برای تصدی ریاست سیا پیشنهاد کرده، اگر در یک موضوع با پامپئو، شباهت داشته باشد، سابقه بحثانگیز و جنجالی است. رسانههای آمریکا میگویند او زمانی مسئولیت اداره آزمایشگاهی برای تحقیق درباره شکنجه را به عهده داشته است.
«هاسپل» که در صورب کسب تأییدیه سنا اولین زنی خواهد بود که به صندلی ریاست سیا تکیه میزند، زمانی ریاست یک زندان غیرمعروف در تایلند را به عهده داشته؛ گفته میشود این زندان، در واقع به عنوان آزمابشگاهی برای تحقیق درباره فنون شکنجه مورد استفاده قرار گرفته است.
مردی به نام «ابو زبیده» که اصالتاً شهروند عربستان است و به دلیل همکاری با القاعده بازداشت شده در این زندان ۸۳ بار با روش غرق مصنوعی و حبس در محوطههای چوبی کوچک و روشهای دیگر مورد شکنجه قرار گرفته است.
سناتور «ران وایدن»، از اعضای کمیته اطلاعاتی مجلس سنا در گفتوگو با روزنامه دیلیبیست گفته است: «اگر خانم هاسپل بخواهد در سطوح بالای دستگاه اطلاعاتی آمریکا خدمت کند، دولت دیگر قادر به مخفی کردن حقایق آزاردهنده نخواهد بود.»
«هاسپل»، قبل از این که به عنوان معاون رئیس سیا انجام وظیفه میکرد برای تصدی سمتش نیازی به تأیید مجلس سنا نداشت، اما این بار بایستی مقابل این مجلس قرار بگیرد و درباره نقشش در تاریکترین نقاط سیا توضیح دهد.
یک مقام سابق دولت آمریکا، معرفی او برای این سمت را به عنوان «انتقام سیا» از منتقدان برنامههای شکنجه این سازمان دانسته است.
او گفت:
«سیا دارد دست کسانی که در هر زمانی منتقد برنامههای شکنجه این سازمان بودهاند، چوب میدهد.»