به گزارش مشرق، پس از فروریختن برج تجاری پلاسکو در دی ماه سال گذشته و براثر حادثه آتش‌سوزی مهمترین دغدغه کسبه این ساختمان تخریب شده که برخی از آنها سابقه فعالیت اقتصادی بیش از 40 سال در این ساختمان را داشتند چگونگی فعالیت مجدد در این ساختمان بود. 

ساختمان پلاسکو که بعد از بازار تهران یکی از مهمترین مراکز توزیع پوشاک مردانه در تهران به شمار می‌رفت و از دو بخش یک برج  17 طبقه و یک بخش 5 طبقه  تشکیل شده بود که براثر حادثه برج 17 طبقه به مساحت زیربنای 29 هزار مترمربع به صورت کامل تخریب شد اما ساختمان 5 طبقه پشت این برج از حادثه مصون ماند و دچار هیچگونه آسیبی نشد.

در مجموع 586 واحد تجاری در این مجتمع فعال بود که 300 واحد آن براثر تخریب ساختمان 17 طبقه به صورت کامل از بین رفت اما بقیه واحدهای تجاری که در ساختمان 5 طبقه پشت برج واقع شده‌اند آسیبی ندید.

پس از حادثه، علی‌رغم اینکه جلسات متعددی برای چگونگی ساخت این ساختمان توسط بنیاد مستضعفان به عنوان مالک ساختمان، شهرداری، اصناف تهران، اتحادیه‌های مرتبط برگزار شد و با وجود اینکه چند بار زمان کلنگ‌زنی این ساختمان اعلام شد،اما تاکنون هیچ‌گونه اقدام جدی که حکایت از ساخت مجدد این برج تجاری را داشته باشد مشاهده نشده است و همین موضوع کسبه را نسبت به قول مسئولین در رابطه با ساخت مجدد پلاسکو بی‌اعتماد کرده است. 

بعد از حادثه تعدادی از  کسبه پلاسکو به مجتمع تجارت فردوسی واقع در خیابان فردوسی نقل مکان  کردند و تعداد دیگری با مساعدت‌های بنیاد مستضعفان در برج تجاری نور واقع در تقاطع ولیعصر و خیابان طالقانی مستقر شدند.

پس از فروریختن پلاسکو کسبه‌ای که در بخش 17 طبقه مستقر بودند و مغازه‌های خود را از دست دادند خواهان ساخت هر چه زودتر این ساختمان و بازگشت به فضای فعالیت سابق خود هستند و عنوان می‌کنند واحدهای صنفی جدید رونق کسب و کارشان در پلاسکو را نداشته است.کسبه‌ای که در بخش 5 طبقه و پشتی برج مستقر هستند نیز خواهان استقرار و آغاز به کار دوباره در واحدهای صنفی خود هستند، تقاضایی که در تضاد آشکار با برنامه بنیاد برای ساخت برج یکدست و جدید تجاری در فضای هر دو ساختمان است و این عدم هماهنگی بین کسبه تا موضوع ساخت مجدد ساختمان پلاسکو را تا حدودی پیچیده کرده است. 

* مالک ساز و کار ساخت مجدد پلاسکو را اعلام نکرده است

موحدی‌تبار یکی از کسبه پلاسکو که در هر دو بخش پلاسکو دارای واحد صنفی در  است گفت: برج 17 طبقه پلاسکو با یک درز انقطاع 30 سانتی از ساختمان 5 طبقه جدا بوده و به همین دلیل با تخریب برج ساختمان 5 طبقه هیچگونه آسیبی ندید. 

وی با بیان اینکه هیچ‌گونه ساز و کاری از سوی مالک برای ساخت مجدد پلاسکو تعیین نشده است، افزود: اگر قرار است مالک ساختمان 5 طبقه را هم تخریب کند باید بصورت قانونی رضایت تک تک دارندگان سرقفلی‌های واحدهای صنفی را اخذ کند، بدون ساز و کار قانونی نمی‌شود یک ساختمان را تخریب کرد.

موحدی تبار با تاکید بر اینکه ساختمان 5 طبقه پلاسکو از برج 17 طبقه کاملا جدا بوده است، گفت: براساس نظرات کارشناسی شرکت‌های مهندسی مختلف این ساختمان مقاوم است و ما هم خواهان فعالیت مجدد در این ساختمان هستیم. 

وی افزود: تمام اجناس موجود در این ساختمان 5 طبقه پس ازحادثه آتش‌سازی و تخریب برج سالم ماند و فقط ففضای این ساختمان را دود گرفته بود.

* شرکت‌های مقاوم‌سازی مقاومت ساختمان 5 طبقه را تایید کرده‌اند

ابراهیم دهقانی از اعضای هیات امنای سابق ساختمان پلاسکو که در طبقه اول ساختمان 5 طبقه مغازه‌ دارد، گفت:  ساختمان 5 طبقه باقیمانده از برج پلاسکو یک ساختمان سالم است و از طرف سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران  و یک شرکت مقام سازی پیشرفته مقاومتش  با آزمایشات مختلف مهندسی تایید شده است. 

وی با تاکید بر اینکه ما می‌خواهیم که بنیاد مستضعفان حرف ما را بشنود، افزود: وقتی این ساختمان به تایید مهندسان دانشگاه صنعتی شریف سالم است چرا باید تخریب شود؟ 

دهقانی با بیان اینکه کسبه پلاسکو پس از حادثه بدهی‌های سنگینی دارند، گفت: بنیاد مستضعفان می‌خواهد این ساختمان 5 طبق را تخریب کند و با تجمیع زمین‌های برج و این ساختمان 5 طبقه و پارکینگ 5 هزار متری که به تازگی سندش را به نام کرده ساختمان دیگری را با هزار واحد صنفی بسازد و هر واحدی را که خودش تشخیص داد به ما بدهد. 

* سارق‌نماها تاسیسات ساختمان را از بین بردند

 محمد سعید سعیدی که دارنده یک مغازه در زیرزمین ساختمان 5 طبقه بجای مانده از پلاسکو است گفت: ساختمان پلاسکو براساس اصول مهندسی ساخته شده بود و عمر 200 ساله برای این سازه پیش‌بینی شده بود. 

وی با بیان اینکه برج با یک درز انقطاع از ساختمان 5 طبقه جدا بود، افزود: به همین دلیل بخش پشتی بر اثر حادثه دچار آسیب نشد. 

سعیدی هم که مانند سایر کسبه به مقاومت ساختمان 5 طبقه تاکید دارد، اظهار داشت: حتی مغازه‌های واقع در برج 5 طبقه هم دارای درز انقطاع هستند بطوریکه هر دو واحد با یک درز انقطاع 25 سانتی متری از دو واحد دیگر جداست. 

وی با بیان اینکه از شرکت‌های مختلف خواسته‌ایم تا مقاومت این ساختمان را تایید کنند، گفت: مقاومت این ساختمان توسط شرکت‌های  بسیار معتبر به تایید رسیده و به همین دلیل ما می‌خواهیم بنیاد مستضعفان به ما اجازه بدهد تا با رفع مشکلات تاسیسات این ساختمان، دوباره فعالیت خود را در این ساختمان آغاز کنیم.

وی افزود: متاسفانه پس از حادثه عده‌ای سارق نما وارد ساختمان شده‌اند و بخشی تاسیسات برق و آب این ساختمان را از بین بردند.

سعیدی  گفت: اگرچه بخشی از اموال بجا مانده در این ساختمان به سرقت رفته اما به نظر می‌رسد هدف تعدادی از این سارقان تخریب تاسیسات این ساختمان  بوده است تا کسبه دیگر امکان فعالیت مجدد در ساختمان را نداشته باشند. 

کلاف سردرگم ساخت مجدد پلاسکو هر روز با گذشت زمان دچار پیچیدگی‌های بیشتری می‌شود و به نظر می‌رسد که این عدم تفاهم‌ بین کسبه و بنیاد مستضعفان و مشکل‌تراشی‌های سایر سازمان‌ها و نهادهای مربوط ساخت پلاسکو را به تا زمانی نامعلوم به تعویق بیاندازد. 

بدیهی است کسبه‌ای که در برج 17 طبقه مستقر بوده‌اند خواهان ساخت مجدد پلاسکو هستند و باید برای آنها فکری‌کرد اما از این طرف هم افرادی که در ساختمان 5 طبقه پشت برج پلاسکو مستقر بوده‌اند معتقدند مستنداتشان نشانگر مقاومت ساختمان است و خواهان از سرگیری فعالیت تجاری خود در پاساژ هستند. 

براساس این گزارش اخیرا بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در اطلاعیه‌ای آورد است که  کسبه ساختمان پنج طبقه پلاسکو اظهار نظرهای نادرستی در مورد بنیاد در رسانه‌ها مطرح کرده‌اند. 

1- بنیاد در پروژه پلاسکو بدنبال حل مشکل همه صاحبان سرقفلی در کوتاه‌ترین زمان ممکن است و راه‌حل‌هایی که منجر به حل مشکل بخشی از کسبه شوند مورد قبول بنیاد نیست.

2- بنیاد می‌توانست تا صدور رای نهایی دادگاه در پرونده پلاسکو عملا هیچ اقدامی انجام ندهد مضاعف بر این افزودن زمین معروف به پارکینک اکبر به زیربنای ساخت پلاسکو، کمک به شهرداری در آماده سازی پارکینک پروانه(روبروی پلاسکو) و سیستم حمل و نقل LRT همگی دلایل روشن صداقت و تلاش بنیاد برای حل مشکل است.

3- برای ساخت ساختمان جدید پلاسکو بر اساس بررسی های بعمل آمده و توافق شهرداری، دستگاه قضایی و بنیاد با توجه به محدودیت های موجود در ارتفاع و ضرورت رعایت استانداردهای روز ساختمان ، عدم ایمنی ساختمان 5 طبقه و نداشتن امکانات ضروری از جمله آسانسور و پله برقی ، سیستم اعلام و اطفاء حریق و پارکینک و همچنین با توجه به محدویت ارتفاع در صورت باقی ماندن سلب امکان سه طبقه زیربنای مفید تجاری برای کسبه پلاسکو الزاما باید تخریب شود تا از فضای رو و زیر زمین آن حداکثر استفاده به‌عمل آید.

4- در مورد پیش نویس تفاهم نامه تهیه شده بین مالکان سر قفلی پلاسکو و بنیاد مستضعفان نیز قابل ذکر است در پی برگزاری جلسات متعدد و مشترک ، بالاخره در جلسه نهایی مورخ 1096 باحضور نمایندگان تام الاختیار اتاق اصناف ایران، معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت، تفاهم نامه نهایی طی نامه شماره 252197 در تاریخ 14 بهمن ماه به بنیاد و رئیس اتاق اصناف ایران ابلاغ گردیده و هدف از این تفاهم نامه ایجاد اطمینان خاطر به مالکان سر قفلی برای احقاق حقوق آنها می‌باشد.

5- بر اساس اعلام ریاست بنیاد مستضعفان همه مالکان سرقفلی بر اساس قانون به حقوق دست خواهند یافت و جانمایی واحدهای آنها پس از ساخت نیز جهت جلوگیری از هرگونه ابهام به شورای پلاسکو محول خواهد شد.

6- فعالیت رسمی ساخت پلاسکو به جهت محدودیت تردد خودروهای سنگین در هوای آلوده از چهارشنبه 18 بهمن ماه براساس اطلاعیه رسمی بنیاد شروع شده و علی رغم مزاحمت‌های بعمل آمده ادامه دارد.

7- پیشنهاداتی از قبیل حفظ ساختمان 5 طبقه و ساخت ساختمان در جنوب آن با توجه به ضرورت رعایت استانداردهای روز، محدودیت ارتفاع و از طرفی باقی ماندن یک ساختمان غیر ایمن و در نهایت عدم امکان پاسخگویی به همه صاحبان سرقفلی غیر منطقی و انجام نشدنی است که به تائید دستگاههای ذیربط هم نرسیده است.

*  اهداف گودبرداری معلوم نیست

بیانیه بنیاد مستضعفان برای ساخت مجدد ساختمان پلاسکو در حالی منتشر شده ات که منوچهر مشیری یکی دیگر از کسبه پلاسکو گفت: گودبرداری که بنیاد به عنوان آغاز به کار ساختمان پلاسکو از آن یاد می‌کند از پارکینگ 5 هزار متری اکبر آغاز  در ضلع شرقی برج آغاز شده که اتفاقا این اقدام بنیاد بسیار سوال برانگیز است. 

وی افزود: گودبرداری از آنجا منجر به سست شدن ستون‌های ساختمان 5 طبقه باقیمانده از برج پلاسکو می‌شود و مهندسین و متخصصان هم معتقدند که این گودبرداری‌ها  با اهداف نامعلومی در حال انجام است. 

مشیری با بیان اینکه در حال حاضر شهرداری جلوی گودبرداری را گرفته است، گفت: پارکینگ اکبر به مساحد 5 هزار متر سند جداگانه‌ای از ساختمان پلاسکو دارد که پس از حادثه پلاسکو بنیاد با اخذ رضایت مالک و پرداخت مبلغ 3 میلیارد و 800 میلیون تومان به عنوان حق نگهداری سند آن زمین را به نام خود کرده است.

وی بیان داشت: البته این پارکینگ در پشت یک بنای تاریخی قرار دارد که اتفاقا  به نظر می‌رسد برای اضافه کردن این پارکینگ به بنای پلاسکو بنیاد و سازمان میراث هم با هم دچار مشکلاتی شوند. 

مشیری گفت: بنیاد در حالی قصد تخریب قسمت سالم بجای مانده از ساختمان پلاسکو را دارد که هیچ نقشه‌ای برای ساخت ندارد و هیچ مجوزی هم برای ساخت مجدد این ساختمان از سازمان‌های مربوطه دریافت نکرده است. 

وی افزود: خاک‌برداری برای ساخت مجدد پلاسکو را در جایی انجام داده که اصلا لازم نیست. 

مشیری اظهار داشت: بنیاد قصد تخریب قسمت سالم مانده پلاسکو را دارد و خاک‌برداری درجایی انجام داده که اصلا لازم نیست. 

*ساخت دو ساله پلاسکو برای طی فرایند بروکراسی کار

محمد سعیدی‌کیا رئیس بنیاد مستضعفان در آخرین نشست خبری درباره ساخت پلاسکو گفت:  پیش از این اعلام کرده بودیم که پلاسکوی جدید را بنیاد 2 ساله می‌سازد و منظور از ساخت در 2 سال، پس از اخذ مجوزها از شهرداری، سازمان میراث فرهنگی، قوه قضاییه، شورای عالی معماری و شهرسازی و غیره بود.

رئیس بنیاد مستضعفان افزود: برای ساخت پلاسکوی جدید ابتدا باید در مورد سطح و سطوح با شهرداری به جمع‌بندی برسیم، همچنین در این مدت مواردی وجود داشت که باید رسیدگی می‌شد زیرا به هر حال در این حادثه جان باختن تعدادی از مردم و همچنین شهادت آتش‌نشان  را داشتیم و قوه قضاییه به حق ساختمان و زمین را پلمب کرده بود تا مسائل بررسی شود، ضمن آنکه میراث فرهنگی و شهرداری نیز نظریاتی داشتند، شورای شهر و شهرداری نیز در این مدت عوض شد که موجب اتلاف زمان برای ما شد.

وی به برگزاری جلسات مکرر با شورای سرقفلی‌داران پلاسکو و قوه قضاییه اشاره کرد و گفت: طبق آیین‌نامه‌ای که در بنیاد مصوب کردیم همه ساخت‌وسازها باید طبق ضوابط شورای عالی معماری و شهرسازی، شهرداری‌ها و همچنین ضوابط دقیق ساختمانی باشد، در مورد سطح و سطوح پلاسکو جدید با شهرداری به جمع‌بندی نهایی رسیده‌ایم و منتظر ابلاغ هستیم، همچنین جمع‌بندی مشترک با دادستان نهایی شده و امضا کرده‌ایم.

سعیدی‌کیا ادامه داد: در ساخت سازه جدید ساختمان پنج طبقه‌ای که در کنار برج پلاسکو قرار داشت و جزئی از آن بود اما در حریق تخریب نشد، تخریب خواهد شد زیرا این ساختمان نیز طبق آیین‌نامه دهه 30 شمسی ساخته شده است و صدمه دیده است.

وی گفت: در ساختمان جدید یک‌هزار واحد پارکینگ ساخته می‌شود همچنین پارکینگ پروانه که در کنار این ساختمان است به‌روز سازی شده و به عنوان پارکینگ استفاده خواهد شد که ظرفیت یک‌هزار خودرو را دارد.

رئیس بنیاد مستضعفان افزود: اگر شهرداری به ما مجوز بدهد و قوه قضاییه هم مجوز خاک‌برداری و تخریب ساختمان پنج طبقه را بدهد کار ساخت از دهه فجر امسال آغاز می‌شود.

سعیدی‌کیا در مورد پارکینگ  اکبر گفت: این زمین که در شرق پلاسکو قرار دارد جزیی از ساختمان جدید پلاسکو خواهد شد.

وی ادامه داد: پس از ساخت ساختمان جدید پلاسکو که تراکم آن نظیر تراکم قبلی نیست بسته به نظر شورای سرقفلی‌داران پلاسکو واحدها تحویل می‌شود.

با توجه به اظهارات کسبه‌ای که مغازه‌های آنها در قسمت پنج طبقه قرار دارد و با توجه به اظهارات سعیدی کیا رئیس بنیاد مستضعفان ظاهرا هیچ گونه توافق مشترکی بین کسبه و بنیاد  صورت نگرفته است. دارندگان مغازه‌های به جای مانده از پلاسکو خواهان فعالیت تجاری مجدد در واحدهای تجاری خود هستند و بنیاد هم برای ساخت مجدد باید زمین‌های برج تخریب شده، ساختمان  5 طبقه و پارکینگ را یکجا بسازد. 

بنابراین این عدم توافق طرفین برای تخریب و ساخت مجدد کار را پیچیده کرده و معلوم نیست گذر زمان چه سرنوشتی را برای پلاسکو رقم بزند. 

براساس این گزارش ساختمان پلاسکو، ساختمانی تجاری در ضلع شمال شرقی چهارراه استانبول تهران بود و این ساختمان به عنوان اولین آسمان خراش مدرن خاورمیانه شناخته شده بود. 

این ساختمان 17 طبقه که یکی از مهمترین مراکز تولید و فروش پوشاک در تهران به شمار می‌رفت در سال 1341 افتتاح شد و در روز پنج‌شنبه 30 دی ماه 1395 پس از 54 سال بر اثر آتش‌سوزی فروریخت و در اثر فروریختن ساختمان مذکور بیش از 20 آتش‌نشان و شهروند جان خود را از دست دادند. 

این ساختمان در سال 1338 توسط فردی به نام القانیان ساخته شد و سپس به هژبر یزدانی فروخته شد. پس از انقلاب نیز این ساختمان در اختیار بنیاد قرار گرفت که مالک بود اما واحدها همه در اختیار کسبه باقی ماند.