سرویس جهان شرق- «بیچارگی مردم پورتوریکو پس از طوفان ماریا که سپتامبر گذشته رخ داد، پیشبینیها در مورد مهاجرت دستهجمعی از این جزایر را محقق ساخت». این را پایگاه مجله اکونومیست نوشته و ادامه داده که «برآورد دولت محلی نشان میدهد تا سال ۲۰۱۸ میلادی ۲۰۰ هزار نفرِ دیگر از این جزیره به سمت سرزمین اصلی آمریکا کوچ خواهند کرد».
پیش از این در گزارشهای مشرق نوشتیم که تا چند هفته عمده اهالی از آب و برق محروم بودند. حالا به گزارش اکونومیست پس از گذشت بیش از ۵ ماه از طوفان، هنوز ۱۰ % از مردم این جزیره برق ندارند و قطع مکرر برق در ماههای گذشته در سنخوان (مرکز پورتوریکو) مردم را کلافه کرده است.
پیش از این از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ میلادی شرایط جزیره موجب شده بود تولید سرانه آن کاهش یابد و در همین دوره زمانی، ۵.۵% از جمعیت پورتوریکو آن را ترک کردند. برآوردی که پژوهش مؤسسه پیو به دست میدهد، مهاجرت ۵۰۰ هزار تن طی دهه گذشته است. اما وقتی به سالهای ۲۰۰۰ و پیش از آن برمیگردیم، روند مهاجرت مردم علیرغم وجود انگیزههای مختلف، کُندتر بوده است. بنابر این از سال ۲۰۰۵ میلادی و وقوع رکود، جزیره با افزایش شتاب در مهاجرت ساکنان مواجه شده و این روند با وقوع طوفان ماریا و ضعف رسیدگیهای اولیه پس از آن به اوج رسیده است.
مردم پورتوریکو از سال ۱۹۱۷ میلادی شهروند ایالات متحده شدند اما هیچگاه به شرایط اقتصادی آمریکا نرسیدند. پس از وقوع رکود اقتصادی در جزیره در ۲۰۰۵ میلادی، وضع از آنچه بود بدتر شد. مثلاً در همین اواخر یعنی سال ۲۰۱۵ میلادی متوسط درآمد خانوارهای پورتوریکو ۱۸ هزار دلار بوده در حالی که این شاخص در ایالت نیویورک ۷۳ هزار بود.
در همین زمینه بخوانید:
واقعیتهای تلخ در مورد وضعیت فقیران آمریکا در گزارش ویژه سازمان ملل
اکونومیست مینویسد همین الگو یعنی وقوع مشکلات اقتصادی و به تبع آن افزایش مهاجرت از مناطق فقیر، اروپا را نیز درگیرِ خود ساخته است. نزدیک ۲% از مردم اسپانیا، حدود ۳% از مردم ایتالیا و نزدیک به ۴% از مردم یونان از کشور خود به سایر مناطق اروپا مهاجرت کردهاند اما از آن سو آلمان طی سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ میلادی معادل ۵% از جمعیت خود را به عنوان مهاجر پذیرفته است.
بنابر این صرفِ اختلاف درآمد میان کشور مبدأ و مقصد موجب نمیشود که آمار مهاجرت بالا برود. بلکه وقوع بحران اقتصادی در کشور مبدأ از اهمیت بیشتری برخوردار است. با این حال پرسشی که مطرح میشود این است که چه کسانی پس از وقوع بحران اقتصادی بیش از دیگران احتمال دارد که جزء آن چند درصد باشند و کشور خود را به مقصد آمریکا یا کشورهای پیشرفته اروپا ترک کنند؟
بِلوت (پژوهشگر دانشگاه آکسفورد) و اِدروین (کارشناس وزارت امور اقتصادی هلند) با بررسی الگوهای مهاجرت به این نتیجه رسیدند که هر چه اختلاف فرهنگی فرد با کشور مبدأ بیشتر بوده و با کشور مقصد، کمتر باشد، احتمال مهاجرت او در زمان وقوع بحران اقتصادی افزایش مییابد.
یادداشت اکونومیست، یک نتیجه جالب توجه در بر دارد:
اگر دانلد ترامپ نگران مهاجرت بیرویه به کشور آمریکا است، به جای تشدید نظارت در مرزها باید تبلیغ فرهنگ آمریکایی در کشورهای دیگر را کاهش دهد و از وقوع بحران اقتصادی در آنها جلوگیری کند. اما واقعیت این است که دولت آمریکا در رسیدگیهای اولیه به مردم کشور خود در پورتوریکو نیز ناتوان مانده یا ترجیح میدهد فعلاً بودجه خود را برای اولویتهای دیگر اختصاص دهد، مثل تأسیس ۱۰ پایگاه نظامی در سوریه یعنی آن سوی دنیا!
منبع
https://www.economist.com/blogs/democracyinamerica/2018/03/exodus