به گزارش مشرق، جامعه دانشجویی کشور با جمعیتی بیش از چهار میلیون نفر به قدری بزرگ است که مشکلات آنها به راحتی قابلدیدن باشد و حتی در صورت حل نشدن آنها، کل کشور را درگیر خود کند؛ شاید یکی از اصلیترین مسائل بااهمیت جامعه دانشجویی، موضوع زندگی آنها و تامین مسکن برای این قشر باشد؛ مولفهای که تا حدودی با ایجاد خوابگاهها در شهرهای مختلف برطرف شده، اما نباید فراموش کرد که بهرغم رشد جمعیت دانشجویی در طول سالهای اخیر و کمبود خوابگاهها و در نتیجه زندگی کردن تعداد زیادی از دانشجویان در یک اتاق، نهتنها نتوانسته مشکل مسکن دانشجویی را حل کند، بلکه خود به معضلی برای دانشجویان و خانوادههای آنها تبدیل شده است، تا جایی که بسیاری از آنها ترجیح میدهند به فکر اجاره مسکن برای خود باشند؛ راهحلی که باعث میشود دانشجویان بتوانند از اتاقهای کوچک و با امکانات محدود خلاص شده و در مقابل منزلی با امکانات زندگی کامل و جمعیت کمتر برای زندگی دست و پا کنند. البته این تنها بخشی از داستان است؛ چراکه تامین مسکن آن هم در بازار فعلی خود مشکلاتی از قبیل هزینههای بالا، تنها زندگی کردن و... را به همراه دارد؛ مسائلی که باعث شده این روزها دانشجویان ترجیح دهند با فرد دیگری همخانه شوند تا از این طریق علاوهبر تقسیم کردن هزینههای مربوط به تهیه مسکن، از تحمل یکتنه مشکلات زندگی مجردی نیز خلاص شوند. شاید استانهایی که بیشترین تعداد دانشجو و در مقابل کمترین ظرفیت را برای زندگی خوابگاهی دارند، استانهای تهران، اصفهان، سمنان، فارس و خراسان رضوی باشند؛ استانهایی که تعداد دانشجویان غیربومی در آنها قابلتوجه است و همین مهم باعث شده بازار اجاره مسکن از سوی دانشجویان نیز در آنها گرم باشد؛ استانهایی که در نمودار ذیل به تعداد دانشجویان آنها پرداختهایم.
جمعیت زیاد دانشجویی و همچنین بالا رفتن تب و تاب گرفتن همخانه از سوی این قشر باعث شد چندی پیش توسط دوستی در یکی از کانالهای تلگرامی عضو شوم؛ کانالی که این روزها نهتنها در تلگرام روی بورس است، بلکه سایر برنامههای اینترنتی مانند دیوار و... نیز به این مهم روی آوردهاند و به گفته اعضای این کانال، هر کدام از کانالهایی که ویژه پیدا کردن همخانهای هستند، خود مزیتها و ویژگیهای خاص خود را دارند و خصوصیات و شرایط اعضایی که عضو آن هستند نیز با یکدیگر متفاوت است.
با این حال آنچه در بیشتر کانالهای اینچنینی دیده میشود، جمعیت بالای دانشجویان است؛ دانشجویانی که یا اصلا نتوانستهاند خوابگاه پیدا کنند یا همانطور که عنوان شد، شرایط زندگی خوابگاهی برایشان به حدی سخت شده که ترجیح میدهند سختیهای زندگی مستقل را به جان بخرند؛ یا همخانه کسی شوند یا برای زندگی مستقل دنبال همخانه برای خود بگردند.
مریم. س، دانشجوی ترم چهارم کارشناسیارشد است؛ دانشجویی که به گفته خودش در تمام دوران تحصیلش زمان زیادی را در خوابگاههای مختلف به سر برده، ولی طی سالهای اخیر به دلیل بالا رفتن جمعیت دانشجویان خوابگاهی و در مقابل افزایش اجاره خوابگاه، زندگی کردن در این مکان دیگر نه از لحاظ مالی بهصرفه است و نه از لحاظ کیفیت زندگی. در مقابل نیز به دلیل نداشتن پول کافی برای اجاره تکنفره منزل، ترجیح داده از طریق این کانال تلگرامی همخانه مناسب برای خود پیدا کند؛ همخانهای که هم در هزینههای اجارهبها با او شریک میشود و هم او را از تنهایی بیرون میآورد.
او که خانوادهاش در شهر ایلام زندگی میکنند، نزدیک به دو سال است که پایتختنشین شده و برای اولین بار هم میخواهد با همخانه زندگی کند. مریم درباره این سبک از زندگی میگوید: «قطعا هیچ تصویر روشنی از زندگی به این شیوه ندارم و حتی نمیدانم اصلا میتوانم اینگونه زندگی کنم یا خیر، ولی مساله مهم برایم این است که چون به تنهایی نمیتوانم از پس هزینههای زندگی مجردی بربیایم، ترجیح میدهم با دختر دیگری همخانه شوم.»
مریم درباره پیشنهاداتی که در این گروه داشته است، میگوید: «خیلی از خانمهایی که به من پیغام داده بودند، شرایط مدنظرم را هم از لحاظ مالی و هم از لحاظ اخلاقی داشتهاند یا بهتر بگویم حداقل اینگونه وانمود میکردند، ولی به دلایل مختلف از جمله عدم همخوانی تاریخ مدنظرم برای اجاره خانه تا امروز نتوانستهام در این زمینه به نتیجه برسم و همچنان به دنبال همخانه مناسب میگردم.»
این دانشجوی کارشناسیارشد به نکته قابلتاملی درباره این کانالها اشاره میکند و ادامه میدهد: «یکی از مسائلی که بسیار آزارم داده، پیغامهایی است که از سوی برخی آقایان دریافت میکردم. در حالی که به آنها میگفتم به دنبال همخانه خانم هستم، اما دو نفر از آنها عنوان کردند که قرار نیست مشکلی ایجاد شود و چون نتوانسته بودند برای خود همخانهای پیدا کنند، اصرار به جستوجو برای پیدا کردن خانه با من داشتند؛ موضوعی که نهتنها نمیتوانستم با آن ارتباط برقرار کنم، بلکه برایم عجیب و غریب هم بود.»
این عجیب و غریبی اما برای برخی دیگر از اعضای این کانال وجود نداشت و گویی افرادی که تا به حال تجربه زندگی اینچنینی و پیدا کردن همخانه از طریق کانالهای تلگرامی را داشتهاند، با اینگونه پیشنهادات زیاد سروکار داشته و دیگر قبح ماجرا برایشان ریخته است. حجت بهمادی، فارغالتحصیل مقطع کارشناسیارشد نیز یکی دیگر از اعضای این کانال بود که برای پیدا کردن همخانه آگهی داده بود.
او که در همان ابتدای گفتوگو عنوان کرده بود تنها به دنبال همخانه آقا میگردد، بعد از اینکه متوجه شد خبرنگار هستم، از دلیلش برای اصرار به این مهم گفت. به گفته او، برخی از خانمها اصلا به جنسیت توجهی ندارند و حاضر هستند با همخانه آقا هم زندگی کنند.
او میگوید: «چندین سال است ترجیح میدهم با همخانه زندگی کنم. البته اولین بار خودم همخانه فرد دیگری شدم، ولی امروز خودم دنبال همخانه میگردم، با این حال یک بار خانمی به من پیشنهاد داد که حاضر است با من همخانه شود؛ موضوعی که برای برخی آقایان نیز مهم نیست و همین مساله مشکلاتی را ایجاد کرده است.
البته شخصا ترجیح میدهم با آقا همخانه شوم و فرد مقابلم نیز خصایص اخلاقی داشته باشد؛ چراکه پایبندی افراد به اصول باعث میشود آنها از انجام بسیاری از کارها دوری کنند.»
او معتقد است: «طبیعتا زندگی کردن با فردی که هیچ شناختی از او نداریم و تنها از طریق فضای مجازی با هم آشنا میشویم، خود به خود مشکلاتی را به همراه میآورد؛ حال اگر در انتخاب همخانه ملاکهای اخلاقی هم مدنظر قرار نگیرد، مشکلات بیش از پیش خودنمایی خواهد کرد.»
یکی دیگر از اعضای این کانال که تمایلی به گفتن نامش نداشت، دلیل حضور گسترده دانشجویان در اینگونه کانالها را اینگونه عنوان میکند: «بسیاری از دانشجویان به دلیل شرایطی که برای رفتن به کلاسها دارند، نمیتوانند کار دائمی برای خود پیدا کنند، از این رو پول کافی نیز برای پرداخت هزینههای اجاره مسکن ندارند.
همین مهم باعث میشود به دنبال همخانه بگردند، علاوهبر اینکه هنوز اجاره کردن منزل برای افراد مجرد در شهرهای مختلف با سختی انجام میگیرد.»
او میگوید: «درست است که زندگی کردن افراد با فرهنگهای مختلف مشکلاتی دارد، اما ایجاد اینگونه کانالها باعث میشود افراد شانس پیدا کردن همشهریهای خود را داشته باشند و اگر این اتفاق بیفتد، همخانهها با مشکلات کمتری روبهرو میشوند؛ چراکه از لحاظ فرهنگی دیگر تفاوت زیادی با هم ندارند.»
او معتقد است: «البته نباید فراموش کرد برخی دانشجویان و افراد غیردانشجوی عضو این کانالها، کمی سطح توقعشان از اجاره مسکن بالا است و چون میخواهند تنها در برخی مناطق تهران سکونت کنند، حاضر به همخانه شدن با دیگران هستند؛ موضوعی که شاید در وهله اول چندان به چشم نیاید، ولی یکی از اصلیترین دلایل افراد برای پیدا کردن همخانه به شمار میرود.»
امینیان که 40 سال دارد هم درباره پیدا کردن همخانه میگوید: «بالا رفتن هزینهها و بیشتر شدن مشغلهها باعث شده افراد به فکر داشتن همخانه بیفتند؛ در حقیقت وقتی دو یا سه نفر با هم همخانه میشوند، کارهای منزل و هزینهها بین آنها تقسیم میشود و اینگونه نیست که یک نفر بخواهد همه کارها را انجام دهد. از سوی دیگر، این روزها بسیاری از افراد به فکر مستقل شدن هستند و همخانه شدن از نظر آنها یکی از راههای استقلال به شمار میرود.»
بعد از گپ و گفت با اعضای این کانال شاید بتوان اینگونه به این مساله اشاره کرد که بیشترین دلیل برای رفتن دانشجویان به سمت همخانه شدن و همخانه پیدا کردن، فرار از زندگی خوابگاهی است؛ با این حال نمیتوان از کنار آسیبهای اجتماعی که این پدیده به دنبال دارد، به راحتی گذشت؛ آسیبهایی که شاید در سالهای آینده بیش از پیش خودنمایی کند و لازمه آن بررسی همهجانبه این پدیده از سوی کارشناسان است.