به گزارش مشرق، روز شنبه همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا آغاز شد تا باز هم موضوع برجام و روابط بانکی بانک‌های خارجی با همکاران ایرانی خود داغ شود. طبق معمول جریان‌های مختلف تلاش کردند از زاویه مورد نظر خود به این موضوع نگاه و نظرات خود را به عنوان تحلیل به جامعه القا کنند.
روزنامه ایران، به عنوان پایگاه رسانه‌ای دولت روحانی، با تیتر «همکاری ۲۵۰ بانک اروپایی با ایران» به استقبال این همایش رفت تا به این ترتیب عملکرد ۲۷ ماهه برجام را موفقیت‌آمیز جلوه دهد.
روزنامه دولت با شعف از دوران پسابرجام با عنوان «دوره تاریخی»(!) یاد کرده و نوشته است: «دراین دوره تاریخی حدود ۸۳۵ رابطه کارگزاری با ۲۷۸ بانک خارجی برقرار شده در حالی که قبل از برجام تعداد روابط کارگزاری بسیار محدود بود و تنها ۵ تا ۶ بانک حاضر به همکاری با ایران بودند.
طی دو و نیم سال گذشته ۳۸ هزار و ۴۰۹ ال سی توسط نظام بانکی ایران باز شده و بیش از ۱۵۰ هزار تراکنش بانکی با ارقام قابل توجه انجام شده است.»
«اتصال» به سوئیفت
ماجرای خوشحالی روزنامه دولت به اظهارات «آنه‌ماری فندرهیدن» مسئول بخش ایران در پروژه چشم‌انداز ایران در اتحادیه اروپا باز می‌گردد که در همایش مذکور گفته است «در حال حاضر ۲۵۰ بانک اروپایی با ایران در تماس هستند و تعداد بیشتری از بانک‌های ایرانی نیز توانسته‌اند به سوئیفت وصل شوند.»
همانطور که صراحتا در جملات این عضو کارگروه ایران در سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا آمده است، این بانک‌ها که اندازه و نام و نشان آنها ذکر نشده (!) به سوئیفت «وصل» شده‌اند و همانطور که بارها کارشناسان مالی به ادعاهای دولت درباره رفع تحریم‌های مالی پاسخ داده‌اند، بین اتصال به سوئیفت تا برقراری نقل و انتقالات مالی قابل توجه، فاصله از زمین تا آسمان است. یعنی ممکن است هزاران خط ارتباطی برقرار شود اما در مجموع تبادل چشمگیری رخ ندهد.
البته این ادعاها جدید نیست به طوری که خود روحانی هم در روز اجرای برجام در دیماه سال ۹۴ در کمال شعف برای ذکر مثالی از آثار خلق‌الساعه برجام، اعلام کرد که در همان روز اجرای برجام، هزار ال‌سی گشوده شده است، اما به سرعت کاشف به عمل آمد که روز مورد نظر رئیس جمهور در کشورهای غربی تعطیل رسمی بوده است!
فتح‌الفتوح برجام و توزیع دلار با گونی!
برای راستی آزمایی قرائت روزنامه دولت از همایش بانکی فوق، نیازی نیست راه دوری بروید. اظهارات دو هفته پیش رئیس‌جمهور که نکات تازه‌ای درباره نحوه نقل و انتقال ارز به کشور بیان کرد، به خوبی از موفقیت‌های برجام در برقراری روابط بانکی پرده برمی‌دارد.
روحانی در همایش مدیران دولت اعلام کرد: «نمی‌خواهم به صراحت نکاتی را بگویم، ممکن است برای بعضی‌ها خوشایند نباشد. من از سیستم ارز در چهار سال گذشته ناراضی بودم از سیستم فعلی هم خیلی خشنود نیستم. ما باید به سیستم سوم برسیم. چهار سال گذشته می‌رفتیم با گرفتاری فراوان اسکناس تهیه می‌کردیم در هواپیما می‌گذاشتیم، بیمه می‌کردیم در فرودگاه با ماشین مسلح ارز را در بانک مرکزی می‌آوردیم.»
وی در ادامه درباره فتح الفتوح برجام در توزیع دلار با گونی، ادامه داد: «صبح چندگونی دلار را به صرافی‌ها می‌دادیم، صرافی‌ها هم خداوند عاقبت همه ما را به خیر کند. چطور تقسیم می‌کردند و به کی می‌دادند جنس‌هایی هست در میوه فروشی وقتی پرتقال می‌آید میوه‌های خوب را زیر می‌گذارد و می‌گوید قبلا فروختم، پرتقال خوب زیر می‌ماند برای از ما بهتران».
«جدل» بانکی
جدای از صحبت‌های رئیس جمهور، تیتر یک روزنامه حامی دولت دیگر از همایش بانکی ایران و اروپا واقعیت را بهتر نشان می‌دهد.
«دنیای اقتصاد» با انتخاب تیتر «جدل بانکی ایران و اروپا»، از محتوای این همایش گزارش داده است: «ششمین همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا، محلی برای ایراد دو نظر مختلف برای یک موضوع مشترک بود. موضوع مشترک این بود که سطح روابط بانکی ایران و اروپا، از نقطه مطلوب فاصله دارد و نسبت به حجم تجاری دو طرف، تناسب لازم را ندارد.»
البته اذعان به کم اثر بودن روابط بانکی ایران و اروپا -به عنوان دستاورد چشمگیر برجام- منحصر به گزارش یکی دو روزنامه نیست و حتی در همین همایش به دفعات در اظهارات مسئولان دولتی و اروپایی تکرار شده است.
کدام رابطه بانکی؟
راه دیگری که برای بررسی میزان موفقیت برجام در رفع تحریم‌های مالی و برقراری روابط بانکی موثر در دسترس می‌باشد، مراجعه به اظهارات مسئولان دولتی و فعالان اقتصادی است.
مجید رضــا حریری عضو اتــاق بازرگانی تهــران بــا تأکیــد بر اینکه از فهرســت صد بانــک برتر دنیا هیچ کدامشان با ما کار نمیکنند به روزنامه قدس می‌گویــد: سؤال این است کــه بانک‌هایی که کار میکنند در چه میزان و ســطحی با ما ارتباط دارند. یک صندوق اعتباری در یک گوشه و یک بانک خصوصی در یک گوشــه دیگر و چند بانک اروپایی با سرمایه بسیار اندک با ما کار می کنند. آیا از ما «ال‌ســی» می پذیرند، آیــا فاینانس به ما می دهند، چون بخش عمده‌ای از این تعداد بانک‌ها قرار شده به صورت فاینانس در پروژه‌هایی که تعریف میکنند، بیایند، در صورتی کــه ما احتیاج به مبــادلات بانکی در حوزه تجارت فرامرزی داریم که در این مهم بسیار بسیار محدود هستیم.
چند ماه قبل از این اظهارات هم نشریه «نیویورکر» در گزارشی از نشست وزیران خارجه گروه ۱+۵ و ایران در مهر ماه ۹۶ خبر داد که ظریف، وزیر امور خارجه ایران در نشست فوق گفته است که «ما هنوز نمی‌توانیم در انگلستان یک حساب بانکی باز کنیم.»ظریف چند ماه بعد، اثرات برجام را در سفر خود به اروپا در اسفندماه سال قبل از نزدیک مشاهده کرد. در حالی که وزیر خارجه برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ راهی آلمان شده بود، شرکت‌های سوخت‌رسانی هواپیما در فرودگاه مونیخ به بهانه رعایت تحریم‌های آمریکا از تأمین سوخت برای هواپیمای حامل وزیر خارجه ایران خودداری کردند.
علاوه بر این، همان روزهای سرد اسفند، عراقچی، معاون وزیر خارجه و رئیس‌ستاد پیگیری اجرای برجام در اندیشکده سلطنتی چتم هاوس در انگلیس اعلام کرد که «ایران برجام را داستانی موفق نمی‌داند چرا که از آن بهره‌مند نشده و تحریم‌ها برداشته نشده است.»
برجام هم پرید؟
حال در این وضعیت، روزنامه دولت با افتخار از «اتصال» روابط بانک‌های ایرانی و اروپایی سخن می‌گوید و بر این نکته تأکید نمی‌شود که اجرایی شدن قراردادها و انجام تراکنش‌های مالی بزرگ انجام می‌شود یا خیر.
برجام عملا شکست خورده است و هزینه ادامه یافتن آن هر روز بیشتر از روز قبل است. نه تنها آثار آفتاب تابان برجام دیده نمی‌شود، که ناز کردن‌های هر روزه ترامپ در ماندن یا رفتن از برجام، بازارهای ارز و طلا و سهام کشور را در بی‌تدبیری دولتمردان به هم می‌ریزد. شرکت‌های اروپایی دارند برای کار کردن با ایران از آمریکا اجازه می‌گیرند. همین چند روز قبل بوئینگ آمریکا هم از تحویل هواپیما به ایران دبه کرد و خبر آن را روزنامه حامی دولت و اصلاح‌طلب دولت با تیتر «بوئینگ هم پرید؟» منعکس کرد؛ روزنامه‌ای که اذعان کرده روزگاری برجام را بزک می‌کردند تا هرطور شده به نتیجه برسد.
حقیقت برجام و عاقبت آن را هم مسئولان دولت و هم رسانه‌های حامی آنها احتمالا به خوبی می‌دانند. آنها سه- چهار سال قبل طی یک دوره تبلیغات و موج‌سواری روی دستاوردهای احتمالی برجام، رای مردم را تغییر دادند و امروز هم مردم را در بی‌خبری نگه می‌دارند.
رسانه‌های حامی دولت با این کارها زمان می‌خرند تا مردم را در بی‌خبری از حقیقت نگه دارند در حالی که این رویه تخدیر افکار عمومی آسیب زیادی خواهد داشت و باعث می‌شود افکار عمومی دیر با واقعیت مواجه شوند.
۰۷:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۱۰
