به گزارش مشرق، رهبر معظم انقلاب در 10 اردیبهشت 97 فرمودند: «امروز برای دشمنان ما جنگ اقتصادی مطرح است، اتاق جنگ آمریکا علیه ما وزارت خزانهداری آمریکا است.»
این سخنان رهبر معظم انقلاب در هفته گذشته درباره اتاق جنگ اقتصادی آمریکا، نشاندهنده اهمیت وزارت خزانه داری آمریکا در جنگ اقتصادی است. اما اتاق جنگ آمریکا در این روزها چه اثری بر تصمیمات کلان کشور ما میگذارد؟ این اتاق جنگ چه نقشی در موضوع مطرح این روزهای مجلس شورای اسلامی، یعنی قوانین مرتبط با FATF دارد؟ برای پاسخ به این سوال لازم است درک صحیحی از نقش اتاق جنگ آمریکا در «شکلگیری ساختمان تحریمها» و «فشارهای FATF بر ایران» داشته باشیم.
بیشتر بخوانید:
بهبود روابط بانکی زیر سایه FATF ؟
1. نقش اتاق جنگ آمریکا در شکلگیری ساختمان تحریمها:
وزارت خزانهداری آمریکا ساختار تحریمهای بانکی و غیر بانکی را ایجاد کرده و به واسطه این ساختار، تحریمهای اقتصادی را اعمال میکند. این اتاق جنگ برای ایجاد ساختمان تحریمها، تلاش بسیار زیادی کرده است، به عنوان مثال دیوید کوهن معاون اطلاعات مالی و مبارزه با تروریسم وزارت خزانه داری آمریکا که به عنوان معمار تحریم های ایران شناخته می شود، در سالهای اوج تحریم ایران یعنی 90 و 91 سفر های زیادی به کشورهای مختلفی مانند ژاپن، کره جنوبی، چین، روسیه، ترکیه، انگلیس، آلمان و امثال آنها داشته است. کوهن در این سفرها، به واسطه ابزارهای مختلف تطمیع، تهدید و تنبیه این کشورها را برای اجرای تحریم های آمریکا علیه ایران توجیه کرد. همچنین کوهن در سالهای 92 و 93 برای اطمینان از اجرای تحریم ها به کشورهای آسیایی و اروپایی سفر کرد. وزارت خزانه داری اهداف تحریمی را شناسایی کرده و آنان را در لیست تحریمی SDN قرار می دهد و متخلفین را جریمه میکند. با مجموعه این اقدامات، فضای ناامن اقتصادی برای اهداف تحریمی آمریکا به وجود آمده است.
بنابراین می توان گفت که بخش عمده اثرگذاری تحریمها مرهون اتاق جنگ اقتصادی آمریکا یعنی وزارت خزانه داری این کشور است.
2. نقش اتاق جنگ آمریکا در نهاد FATF و فشارهای این نهاد بر ایران:
گروه ویژه اقدام مالی (FATF) ادعا می کند که یک گروه مستقل فنی، کارشناسی و غیر سیاسی است که فارغ از مسائل سیاسی، برای ارتقای استانداردهای پولشویی عمل میکند. اما شواهد زیادی در اظهارات آمریکاییها وجود دارد که نشان دهنده نقش و اثرگذاری اتاق جنگ آمریکا یعنی وزارت خزانهداری در FATF است.
نقش ویژه FATF در فضای بانکی بین المللی، تولید و انتشار اطلاعات بانکی (یعنی شفافیت) است. آمریکا برای تحریم اهداف خود، از این شفافیت استفاده می کند. به عنوان مثال دیوید کوهن معمار تحریمهای ایران در رابطه با نقش شفافیت در موفقیت تحریم ها میگوید: «موفقیت تحریمهای آمریکا بستگی عمیق به شفافیت بانکی دارد. از طریق جمعآوری اطلاعات کلیدی، افرادی که در نهایت از تراکنشهای بانکی بهره میبرند، شناسایی میشوند. به این دلیل، شفافیت بانکی هسته اصلی ماموریت وزارت خزانهداری است».
خوان زاراته، معاون مدیریت مبارزه با تروریسم و جرائم مالی در وزارت خزانه داری برای تبیین بهتر جایگاه FATF در فشار بر ایران، میگوید: «برای قرار دادن ایران در تنگنا و سختتر کردن شرایط برای این کشور، به حضور کامل FATF نیاز است.»
موافقین FATF در ایران، در توجیه اجرای برنامه اقدام FATF استدلال می کنند که برای «خروج ایران از انزوای اقتصادی در جهان»، باید استانداردهای آن را اجرا کنیم، اما زاراته نظر دیگری دارد، وی در این زمینه میگوید: «برای اینکه ایران از نظام مالی منزوی شود، لازم است FATF برای تایید قضاوتهایی پیرامون نظام مالی ضد پولشویی و مبارزه با تروریسم مداخله کند». یعنی از نظر زاراته، همکاری ما با FATF باعث انزوای بیشتر ایران خواهد شد.
این افسر اتاق جنگ اقتصادی، همچنین درباره نقش آمریکا در FATF میگوید: «دنی گلاسر و چیپ پونسی، دو دیپلمات برجسته در فضای مالی جهانی و متخصص در بحث مبارزه با پولشویی از سوی ایالات متحده مسئول راه اندازی دوباره فرایند FATF قدیمی شدند تا کشورهای مشکلدار را در لیست سیاه جای دهند» و درباره نقش آمریکا در فشارهای FATF به ایران میگوید: «گلاسر و پونسی یک فرایند مطمئن را در درون نظام FATF گنجاندند که رژیم ایران را تحت نظارتهای دقیق قرار می داد، نه فقط با استفاده از استانداردهای ضدپولشویی، بلکه با استانداردهای مقابله با گسترش سلاح های کشتار جمعی و استانداردهای مبارزه با تامین مالی تروریسم که وزارت خزانه داری پس از حمله یازده سپتامبر اصرار بر قرار دادن آنها در FATF داشت».
سخنان فوق به خوبی نشان می دهد که آمریکا برای دقیق تر شدن تحریمها نیاز بسیار زیادی به اجرای استانداردهای FATF در ایران دارد و اتاق جنگ اقتصادی (وزارت خزانه داری) از FATF به عنوان یک بازوی قدرتمند در این راستا استفاده میکند.
3. نقش FATF در تصمیمات کلان ایران:
روز گذشته سه لایحه «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی»، «رد لایحه اصلاح قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم» و «بررسی لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بین المللی مقابله با تامین مالی تروریسم» در دستور کار مجلس شورای اسلامی بود که تا روز سه شنبه از دستور خارج شد. نمایندگان باید توجه داشته باشند که این سه لایحه در راستای اجرای برنامه اقدام FATF است و تصویب آن به معنای کمک مجلس شورای اسلامی به اتاق جنگ اقتصادی آمریکا برای هدف قرار دادن دقیق نهادها و شرکتهای ایرانی خواهد بود. در صورت تصویب این لوایح، نمایندگان مجلس برخلاف رهنمودهای رهبری و در راستای خواست اتاق جنگ اقتصادی آمریکا حرکت میکنند.