به گزارش مشرق، بانک مرکزی به منظور جلوگیری از بحران اقتصادی خرید و فروش ارزهای دیجیتالی و بیت کوین را ممنوع اعلام کرده است اما مرکز آموزش های کوتاه مدت یک روزنامه اصلاح طلب حامی دولت اقدام به برگزاری دوره ای کرده که در آن تولید، خرید و فروش بیت کوین آموزش داده می شود تا به ظن این رسانه حامی دولت اقتصاد ایران در مسیر جهانی شدن گام بردارد.
بیشتر بخوانید:
رویترز: ایران توان کافی برای حمایت از ریال را دارد
چند وقتی است که نام بیت کوین در فضای رسانه ای کشور به گوش می رسد. بیت کوین نوعی ارز دیجیتالی است که به دلیل عدم شفافیت و نداشتن پشتوانه معتبر از همان ابتدای مطرح شدن نامش از سوی مسئولان کشور پس زده شد. با این حال برخی رسانه ها و محافل پنهانی سعی کردند برای بیت کوین نوعی مشروعیت ایجاد کنند و جهانی شدن اقتصاد ایران را در معامله با بیت کوین تعریف کنند.
با وجود هجمه تبلیغاتی وسیعی که به نفع معامله بیت کوین صورت می گیرد، شواهد نشان می دهد بسیاری از کشورها این ارز دیجیتالی را به رسمیت نمی شناسند و آن را مسموم می دانند. صاحبنظران اقتصادی نیز نداشتن شفافیت و مورد قبول نبودن بیت کوین توسط دولت ها به عنوان یک ارز رسمی را عامل بی پشتوانه بودن این پول معرفی می کنند.
در داخل بعد از مدت ها کش و قوس بر سر به رسمیت شناختن بیت کوین به عنوان یک ارز رسمی، بانک مرکزی از ۲۲ آوریل (۲ اردیبهشت) اعلام کرد به جمع کشورهایی پیوسته که معامله بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتالی در آن ها ممنوع است.
بانک مرکزی در خصوص ممنوعیت معامله بیت کوین تصریح می کند «تمامی شعب و واحد های تابعه بانک ها، موسسات اعتباری و صرافی ها» باید از خرید یا فروش بیت کوین و تمام انواع ارزهای دیجیتالی خودداری کنند و از هرگونه فعالیتی که منجر به تسهیل یا گسترش این ارزها می گردد امتناع ورزند.
بانک مرکزی همچنین به توضیح این مطلب می پردازد که ارزهای دیجیتالی ممکن است به ابزاری برای پولشویی و تامین مالی گروه های تروریستی تبدیل شود و اعمال مجرمانه ای در قالب معامله ارزهای دیجیتالی صورت بگیرد.
با وجود این تصمیم بانک مرکزی مبنی بر ممنوعیت معامله بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتالی، یک روزنامه اقتصادی حزب اصلاح طلبان و حامی دولت بعد از گذشت کمتر از سه هفته از تصمیم بانک مرکزی اقدام به برگزاری دوره ای کرده است که در آن صفر تا ۱۰۰ تولید، معامله و خرج بیت کوین آموزش داده می شود.
مرکز آموزش های کوتاه مدت این روزنامه عنوان این دوره تخصصی را «استفاده و تولید بیت کوین و ارزهای رمزپایه در بلاک چین» گذاشته است و دارای ۲۱ سرفصل است که ۲ کارشناس اقتصادی به ارائه آن خواهند پرداخت. در سه سرفصل این دوره ضمن اینکه معامله بیت کوین راهی برای جهانی شدن معرفی شده است. راه های استفاده از بیت کوین به دور از چشم حکومت های مرکزی نیز آموزش داده می شود. همچنین شرکت کننده های این دوره ترغیب شده اند تا برای فرار مالیاتی و پولشویی، معامله با بیت کوین را فرا بگیرند.
اقدام تامل برانگیز این روزنامه برای برگزاری دوره آموزشی تولید و معامله بیت کوین در حالی صورت گرفته است که نیما امیر شکاری، رئیس دپارتمان الکترونیک انستیتو تحقیقات پولی و بانکی ریشه اصلی ممنوعیت معامله بیت کوین توسط بانک مرکزی را بحران ارزی شکل گرفته بر فضای اقتصادی ایران می داند.
وی می گوید: ادامه فشارهای ارزی دلیل اصلی ممنوعیت داد و ستد ارزهای دیجیتالی بوده، زیرا موضوع خروج ارز از کشور همچنان یک مسئله عمده است.
محمد رضا پور ابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز که به تازگی از خروج بیش از ۲.۵ میلیارد دلار به منظور خرید ارزهای مجازی پرده برداشته، در اظهار نظری گفته است که استفاده از ارزهای دیجیتالی خارجی به‌دلیل عدم شفافیت و نداشتن پشتوانه معتبر می‌تواند برای کشور مخاطراتی جدی در سیستم بانکی ایجاد کند؛ برای رفع این مشکل باید در مسیر توسعه ارز دیجیتال ملی گام برداشت.
با این حال این روزنامه حامی دولت اقدام به ترویج آموزش معامله بیت کوین کرده است، البته پوشش اخبار مربتط با بیت کوین در سایت این روزنامه هم نکته قابل توجهی است. با جست و جوی واژه بیت کوین در سایت این روزنامه خبرهای فراوانی مبنی بر هشدار نسبت به معامله بیت کوین منتشر شده است. به عنوان مثال در خبری با تیتر «هشدار به خریداران بیت کوین» که به نقل از خبرگزاری ایسنا منتشر شده است معامله بیت کوین نوعی "قمار" تلقی شده است. در بخشی از این خبر که منبع اولیه آن فوربس عنوان شده به نقل از وارن بافت آمده است فعالیت در بازارهای ارز مجازی غیر شفاف و عمدتا بی قانون است، هر کس به این ارزها دل خوش کند باید خود را آماده از دست رفتن سرمایه اش کند. خرید ارزهای مجازی یک سرمایه گذاری نیست. درست مانند بازی قمار است.
در ادامه این گزارش آمده است که در معامله بیت کوین ممکن است فردا پولتان بیشتر شود یا آن را از دست دهید. این فقط مثل یک بازی خطرناک است. هنگامی که شما در زمینه ای سرمایه گذاری می کنید انتظار دارید اصل و سود سرمایه به شما برگردد اما در ارزهای مجازی این طور نیست و باید امیدوار باشید نفر بعدی حاضر باشد پول بیشتری از شما برای خرید آن‌ها بپردازد.
معامله بیت کوین در ماه های اخیر با حاشیه های فراوانی برای دولت همراه بوده است. با این حال دولتی ها نسبت به آن موضعی مبهم و دوگانه اتخاذ کرده اند. محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از این افراد است که ابتدا ممنوعیت معامله بیت کوین توسط بانک مرکزی را پذیرفت. اما به مرور با چرخش موضع اعلام کرد نمی توان در برابر معامله با ارزهای دیجیتالی عقب نشینی کرد. در لا به لای صحبت های برخی از مسئولان دولتی صحبت از طراحی ارز دیجیتالی ملی است. اما این روزنامه حامی دولت در دوره آموزشی خود به چنین مساله ای اشاره نکرده است و معامله بیت کوین را هدف خود قرار داده است.
شاید این گونه تصور شود که این روزنامه اصلاح طلب سیاستی متفاوت از دولت روحانی دارد. در میان جامعه مخاطبان این روزنامه نیز این طور شایع است که این روزنامه فراجناحی است و بی طرف عمل می کند. اما نگاهی به سالنامه نوروزی آن که روحانی را تصویر جلد کرده بود و تیتر خود را «بازسازی امید» انتخاب کرده بود، به تنهایی کافیست تا بر شایعه فراجناحی بودن این روزنامه پایان داده شود.
با این حال این سوال پیش می آید که چطور روزنامه اصلاح طلب حامی دولت در زمینه ترویج بیت کوین اقدام کرده است. در پاسخ می توان به این نکته اشاره کرد که سیاستگذاران دولت روحانی همچون محمد نهاوندیان و مسعود نیلی به دنبال تحقق موضوع جهانی شدن اقتصاد ایران هستند. دوره آموزشی مذکور نیز بیت کوین را یکی از راه های جهانی شدن معرفی کرده است. از طرفی تولید ارز دیجیتالی ملی هنوز به صورت یک تئوری مطرح است که دولت قرار است آن را اجرایی کند. در این صورت اگر سیاستگذاران دولت بتوانند راهی پیدا کنند تا از بحران ارزی کنونی خارج شوند. به راحتی می توانند اعلام کنند که پروژه ارز دیجیتالی ملی شکست خورده یا کارایی ندارد و برای همسویی با دنیا می بایست به سراغ ارزهای دیجیتالی همچون بیت کوین رفت. این موضوعی است که نشانه های آن را می توان در برگزاری دوره آموزشی معامله بیت کوین در دفتر این روزنامه مشاهده کرد.
